یدالله رویایی، شاعر بلندآوازه ایران در پاریس درگذشت

ساعت 24 - - "همیشه آن که می‌رود، کمی از ما را / با خویش می‌برد / کمی از خود را، زائر / با من بگذار». خالق این شعر در کتاب «هفتاد سنگ قبر» که شاعری بلندآوازه و بنیانگذار جریان موسوم به «شعر حجم» در ادبیات معاصر ایران بود، در سن ۹۰ سالگی در پاریس درگذشت.

html>

یدالله رؤیایی که متولد ۱۷ اردیبهشت ۱۳۱۱ در دامغان بود، از مدتی پیش دچار بیماری شده، اما هرگز آن را آشکار نکرده بود. با این حال دوستان او در ماه‌های اخیر شاهد کمی اختلال گفتاری و فراموشی او بوده‌اند.رؤیایی که در دهه ۳۰ با گرایش به باورهای مارکسیستی و پیوستن به حزب توده چند بار به زندان افتاده بود، در دهه ۴۰ به همراه احمد شاملو هفته‌نامه ادبی «بارو» را منتشر می‌کرد، عنوانی که ترکیبی از نام مستعار دو شاعر، یعنی «بامداد» و «رؤیا» بود.او در همان سال‌ها با همراهی گروهی از شاعران آوانگارد ایران از جمله پرویز اسلامپور بیانیه «اسپاسمانتالیسم» یا «شعر حجم» را نوشتند که پس از دگرگونی شعر سنتی به دست نیما یوشیج و پیدایی شعر نو، چرخشگاه مهمی در تاریخ شعر معاصر ایران به شمار می‌رود.رؤیایی که بعدها با بسط تئوری «اسپاسمان»، بیشتر به عنوان بنیانگذار و با نقش سخنگو و مدافع این نحله شناخته شد، درباره شعر حجم که متأثر از آموزه‌های فلسفی به ویژه پدیدارشناسی است، بسیار نوشت.

جریان شعر حجم که یدالله رؤیایی آن را نمایندگی می‌کرد، از نظر فرمالیستی منتقد حذف تکنیک در شعر نو بود. از سوی دیگر، رؤیایی با آن که خود خاستگاهی سیاسی و مبارزاتی داشت، تلاش کرد تا صبغه سیاسی صرف را از شعر زدوده و به قول خودش «شعریت» را به آن بازگرداند. در نتیجه جهان‌بینی شاعرانه او نیز با نگاه شاعران متعهد و مبارز دهه ۴۰، زاویه داشت.سبک شعر نسبتا دشوارتر رؤیایی نیز از آغاز، او را از هم‌عصران و هم‌فکرانش در نحله شعر حجم متمایز می‌کرد، به طوری که در میان شاعران بزرگ معاصر، به گونه‌ای تشخص و بی‌مانندی در زبان و تکنیک شعری دست یافته بود.