جوانان چینی به حکومت:" ازدواج نمی کنیم

ساعت 24 - چن به بیش از ۲۰ قرار ملاقات عاشقانه ناشناس رفته بود که همه آن‌ها را مادرش تدارک دیده بود. او می‌گوید بعضی قرار‌ها بدتر از بقیه بود چون او شرایطی داشت که بیشتر مردانی که ملاقات می‌کرد حاضر به پذیرش آن نبودند، او نمی‌خواست بچه داشته باشد.

چن در سال‌های پایان دهه دوم زندگی خود است و مایل به اعلام نام کامل خود نیست. او می‌گوید: «نگهداری از بچه کار سختی است و من دوست ندارم بچه داشته باشم اما پیدا کردن مردی که بچه نخواهد کار آسانی نیست از نظر مرد‌ اگر نخواهی بچه داشته باشی... انگار قصد جان او را کردی».

با وجود مجموعه‌ای از قرار ملاقات‌های ناموفق فشار برای ازدواج از دوش او برداشته نشد. او می‌گوید این فشار مرا به آستانه «انفجار» می‌رساند. فقط والدین چن نیستند که به او فشار می‌آورند که ازدواج کند و بچه‌دار شود. چون میزان ازدواج و باروری در چین رو به کاهش است حزب کمونیست چین میلیون‌ها زن و مرد جوان را تشویق می‌کند تا در مسیر معکوس این جریان عمل کنند. سال گذشته جمعیت چین برای اولین بار در ۶۰ سال اخیر کاهش پیدا کرد و میزان باروری در این کشور برای اولین بار منفی شد. تعداد ازدواج‌های ثبت‌شده هم کاهش پیدا کرد و به رقم ۶.۸۳ میلیون رسید که کمترین رقم از سال ۱۹۸۶ است. دلسردی بر اثر رکود اقتصادی و افزایش بیکاری باعث شده است که جوانان چینی از انتخاب‌های سنتی والدین خود رویگردان شوند. نتیجه این جریان دردسر برای حزب حاکم و دور شدن از شعار «جوان‌سازی ملی» است که شی جین پینگ رهبر این کشور ترویج می‌کند.

مقامات «مصیبت را درک نمی‌کنند» البته آقای شی هم دچار نگرانی‌هایی شده است چون در سخنرانی اخیر خود به ضرورت «ایجاد فرهنگ جدید ازدواج و فرزند‌آوری» اشاره کرد. او همچنین از «تقویت آگاهی و راهنمایی» برای ایجاد دگرگونی در دیدگاه جوانان نسبت به ازدواج و فرزند‌آوری و خانواده صحبت کرد. البته مقامات چین در این راه تلاش‌های فراوانی کرده‌اند.

در سراسر کشور دفترچه‌های تبلیغاتی پخش کرده‌اند که جوانان را بسیج و تشویق به ازدواج و زوج‌ها را تشویق به ادامه زندگی زناشویی و فرزند‌آوری می‌کند. اوایل امسال شهر کوچکی در استان شرقی ژجیانگ اعلام کرد زوج‌هایی که عروس زیر ۲۵ سال داشته باشد از جایزه ۱۰۰۰ یوان (۱۳۷ دلار) برخوردار می‌شوند. این اقدام باعث حیرت و خشم مردم محلی نسبت به بی‌اعتنایی دولت مرکزی شد که چنین مبلغ ناچیزی بتواند بر چنین تصمیم مهمی در زندگی افراد تاثیر بگذارد.

در مناطق دیگر مسئولان «دوره استراحت یک‌ماهه» برای زوج‌هایی که جدا شده‌اند یا می‌خواهند جدا شوند در نظر گرفتند. این موضوع هم نگرانی‌هایی درباره دخالت در انتخاب‌های فردی و آسیب به زنان درگیر خشونت‌های خانگی شد.

در مناطق روستایی که مردان به‌سختی می‌توانند همسری بیابند مسئولان از زنان خواسته‌اند از درخواست مهریه و هزینه‌های بالا برای ازدواج خودداری کنند. لی جینگ‌کوی، اقتصاد‌دان می‌گوید: «مانند باقی مشوق‌های دیگر این هم راه به جایی نبرد». او می‌گوید: «حتی اگر زنان هیچ مهریه وهزینه‌ای هم درخواست نکنند باز هم عرصه رقابت تنگ است و عرصه‌های دیگری برای رقابت وجود دارد مانند خانه، اتومبیل یا ظاهر بهتر».

کارشناسان می‌گویند رهبری مردانه در چین نمی‌تواند چگونگی این انتخاب‌ها را در میان جوانان به‌ویژه زنان جوان دریابد. بالاترین قدرت تصمیم‌گیری در چین، کمیته هفت‌نفره دائمی پلیتبوروی حزب کمونیست چین چندین دهه است که فقط از مردان تشکیل شده است. رده بعدی رهبری از ۲۰ جایگاه تشکیل می‌شود که در ۲۰ سال گذشته و تا اکتبر سال پیش فقط یک زن در آن حضور داشت و اکنون هیچ زنی در آن شرکت ندارد. تلاش‌های این مردان و رده‌های دیگر زیردست آنان به طور معمول غیر‌کاربردی و حتی سطحی ارزیابی می‌شود و در شبکه‌های اینترنتی مورد تمسخر قرار می‌گیرد. آقای لی می‌گوید: «همه مقامات بلند‌پایه دولتی خودشان زن دارند و درد جوانان را درک نمی‌کنند».

عشق دیگر تجمل نیست کارشناسان معتقدند مشکل جمعیت مجرد چین دو گروه نامتجانس با یکدیگر است: زنان شهری و مردان روستایی.مردان روستایی در حال دست‌و‌پنجه نرم کردن با نیاز‌های اقتصادی هستند مانند هزینه‌های ازدواج و شغل مطمئن که بتوانند خانواده را اداره کنند و به نظر می‌رسد این به زنان در مناطق روستایی فرصت و امکان بیشتری برای انتخاب شریک زندگی می‌دهد. کتی تیان، ۲۸‌ساله که در شانگهای کار می‌کند می‌گوید: «وقتی برای سال نو چینی به زادگاهم می‌روم احساس می‌کنم چه موقعیت فوق‌العاده‌ای زنان در بازار روستایی ازدواج در چین دارند». او در ادامه می‌گوید در استان شمالی آن‌هوئی جایی که زنان به‌طور معمول تا ۲۲‌سالگی ازدواج کرده‌اند من احساس می‌کنم شاید کمی سنم بالا رفته باشد اما او دریافت که اینطور نیست.

«من لازم نیست چیزی داشته باشم اما مرد باید خانه و ماشین و هزینه مراسم نامزدی و ازدواج و مهریه را هم بپردازد. من احساس می‌کنم در چنین بازاری از موقعیت بالایی برخوردارم». در چنین شرایطی زنان شهری می‌گویند آنچه باعث دردسر برای آن‌ها می‌شود شکافی است که میان دیدگاه آن‌ها از ازدواج و دیدگاه جامعه به ازدواج به‌وجود آمده است و مدام عمیق‌تر می‌شود.

چن می‌گوید: «من درونم هیچ احساس نگرانی نمی‌کنم، هرچه هست نگرانی و فشار‌های بیرونی و اجتماعی است».او می‌گوید که برخلاف نسل مادر و پدرش و زمانی که زندگی چنان دشوار بود که عشق دلخوشی و تجمل محسوب می‌شد اکنون زنان و مردم انتخاب‌های بیشتری دارند.

«خواست من که نمی‌خواهم بچه داشته باشم اکنون پذیرفتنی‌تر است و دیگر وظیفه‌ای نیست که ناچار به انجام آن باشم».زنان می‌بینند که در جهان پیرامون آن‌ها و کارزار‌های گوناگون دولتی همه بر زنان متمرکز شده است و مسئولیت‌های مردان را به‌عنوان شریک زندگی نادیده می‌گیرند و بی‌اهمیت تلقی می‌کنند. و انتظارات نابرابر بیش از پیش آن‌ها را از تصمیم برای بچه‌دار شدن منصرف می‌کند. چن می‌گوید: «شاهد زندگی دوستم مادر دو فرزند هستم، فرزند دومش خیلی شیطان است. هر بار به خانه آن‌ها می‌روم می‌بینم چطور خانه را روی سرش می‌گذارد. این یکی از دلایلی است که نمی‌خواهم بچه داشته باشم».

در چین «فرزندت را طوری بزرگ کن که انگار شوهرت مرده است» تبدیل به گفتاری رایج میان مادران جوان شده است. معنی آن این است که شوهران وظایف خانگی را انجام نمی‌دهند و در نگهداری فرزند مشارکت نمی‌کنند. کارشناس داده‌‌های کامپیوتری ۳۳‌ساله‌ای که نخواست نامش فاش شود می‌گوید: «همه مردان متاهلی که می‌شناسم فکر می‌کنند تنها وظیفه‌ای که در خانه و خانواده دارند کسب درآمد و کار کردن بیرون خانه است».

«مادران از اینکه نمی‌توانند در کنار فرزندان خود باشند احساس گناه می‌کنند. آن‌ها حتی فکر می‌کنند نباید شب تا دیر‌وقت بیرون بمانند اما پدران هرگز چنین احساس گناهی ندارند».با‌این حال حزب حاکم هیچ نشانه و اشاره‌ای نمی‌کند که رسیدگی به نابرابری‌ها و تغییر و دگرگونی انتظارات مرسوم از چالش‌هایی است که برای افزایش میزان ازدواج و زاد‌آوری ضروری است.

برای جوانان چینی ثابت شده است که مسئولان و مقامات به راحتی تن به خواسته‌های آن‌ها نخواهند داد. وقتی جوانان از فشار‌های اجتماعی که با آن روبه‌رو هستند سخن می‌گویند همان شعار‌محبوب دوران بحث‌برانگیز و فلج‌کننده قرنطینه کووید در شانگهای را تکرار می‌کنند. این جمله‌ای بود که مرد جوانی که از سخت‌گیری‌ها به‌تنگ آمده بود به ماموران گفت: «ما آخرین نسل هستیم».