بافت‌های تاریخی در گذشته قربانی فقدان ضوابط توسعه شهری میشدند

ساعت 24-ارتقای کیفیت آموزش عمومی و تخصصی و اصلاح رویکردهای طرح های توسعه شهری از جمله عوامل حفاظت از بافت‌های تاریخی کشور است.

غلامرضا میثاقییان مدیر کل دفتر حفظ و احیای بناهای تاریخی گفت: مهمترین معضل بافت‌های تاریخی کشور، نبود تلقی صحیح از معنای شهر است زیرا موجودیت یک شهر در کالبد آن خلاصه نمی‌شود و جمعیت نیز به تنهایی موجود شهر نیست.

وی افزود: شهر حاصل همزیستی انسان‌ها با یکدیگر و تعامل آنان با بستر طبیعی انسان است. به همین منظور لازم است با آموزش صحیح عمومی نگرش صرفا کالبدی و جمعیتی را به مقوله شهر تغییر دهیم.

مدیر کل دفتر حفظ و احیای بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی با اشاره به اینکه راه حل معضلات شهری را نباید در مشکلات سازه‌ای و مهندسی جستجو کرد، ادامه داد: آموزش مفاهیم صحیح شهری، زمینه‌های بازگرداندن منزلت اجتماعی، به بخش‌های تاریخی و فرهنگی را میسر می‌کند و این اقدام یکی از مهمترین عوامل حفاظت از بافت‌های تاریخی و فرهنگی کشور است.

میثاقییان با بیان اینکه آموزش و پیگیری اقدامات حفاظتی اولویت اصلی بافت‌های تاریخی کشور است، تاکید کرد: بسیاری از بافت‌های تاریخی کشور طی سالهای گذشته دچار تخریب‌های زیادی شده‌اند. به طوری که در بسیاری از بافت های منسجم و در هم تنیده جز لکه‌های تاریخی اثر دیگری باقی نمانده است. از همین رو، اقدامات حفاظتی، جلوگیری از اجرای طرح‌های نامناسب توسعه‌ای و بازگرداندن سرمایه اجتماعی مهمترین اتفاقاتی است که باید در بافت‌های تاریخی کشور رخ دهد.

وی با اشاره به اینکه وزارت راه و شهرسازی امروز و وزارت مسکن و شهرسازی قدیم متولی امر توسعه شهری است ادامه داد: در گذشته اغلب کسانی که متولی امر توسعه و به ویژه توسعه شهری بوده اند میراث فرهنگی و از جمله بافت های تاریخی ـ فرهنگی را مانع توسعه تلقی می کردند.

میثاقییان در ادامه افزود: از نظر بسیاری از تهیه کنندگان طرح های توسعه شهری بخش تاریخی شهر با قسمت‌های فرسوده و غیرتاریخی هیچ تفاوتی نداشت. به طوری که یا تصمیمی برای بخش تاریخی گرفته نمی شد یا اگر هم طرحی در این بافت اجرا می‌شد بدون توجه به ویژگی های طبیعی، فرهنگی و تاریخی بافت های کشور بود.

مدیر کل دفتر حفظ و احیای بناهای بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی ادامه داد: از آنجایی که اساس ضوابط و مقررات ساختمانی طرح‌های توسعه شهری بر تخریب و نوسازی استوار بود و هیچ ضابطه‌ای برای چگونگی حفاظت، احیاء و مرمت بخش تاریخی شهر وجود نداشت، طی سالهای گذشته در اثر تعریض شبکه شهری آسیب‌های جدی به بافت های تاریخی وارد شد.

میثاقییان افزود: یک بافت تاریخی ممکن است به لحاظ کالبدی دارای مشکل باشد اما آنچه که یک شهر را بوجود آورده صرفا کالبد نیست. این درحالی است که جمعیت هم به تنهایی مهم نیست.

وی ادامه داد: مهمترین ارزش یک شهر سرمایه اجتماعی آن است و در شرایط کنونی لازم است با حفاظت جدی از بافت‌ها و بناهای تاریخی زمینه بازیابی منزلت و سرمایه اجتماعی به بافت های تاریخی را فراهم کنیم.

وی یادآور شد: صورت مساله و حل مشکلات بافت‌های تاریخی، پیچیده است و برای حل این مشکل پیچیده نیاز به افراد متخصص و آموزش همگانی در بافت‌ها وجود دارد. چراکه بدون آموزش و همگرایی دستگاه‌های فرهنگی و رسانه‌های گروهی و همچنین تمام دستگاه‌ها برای حفاظت از بافت‌های تاریخی، نجات این بخش مهم و ارزشمند شهر امکانپذیر نمی‌شود.

میثاقییان در پایان گفت: درحال حاضر همکاری‌ها و سعی در همگرایی با سایر دستگاه‌های دولتی ذیربط در کشور آغاز شده، اما آموزش و توجه فرهنگی به این مقوله کافی نبوده که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

باشگاه خبرنگاران