کیست اوراکال و انسداد
Cabrolius، شاید نخستین کسی است که در سال ۱۵۵۰ تشریح اوراک را، در بیماری که از آلت و نافش همزمان ادرار میکرد نگاشته است.
Nix et al تنها ۳ مورد در بیش از یک میلیون، در بخش بزرگ کودکان یافتند. اوراکوس بازماندهیی است که از ناف تا مثانه کشیده میشود. در زمان جنینی که مثانه به سوی لگن پایین میرود پارهی سر آن باریک و رفته رفته فیبروزه می شود: (The urachal remnant)
کیست اوراکال، یک اوراکوس بسته نشده است، که از دیدگاه بالینی شاید همراه: نشت از ناف، عفونت ادراری با بازگشت، هماتوری و پریتونیت باشد. کیست اوراکال که بسته شدن حاد روده پدید آورد بسیار کمیاب است.
در این مورد، گزارش یک بیمار از Cherukeali (نیویورک) است:
خانمی ۴۴ ساله، به جز درد شکم، استفراغ، که از ۳ روز پیش آغاز شده بود، تندرست به ما مراجعه کرد. در پیشینهاش عمل جراحی نداشت، نبض ۹۶، فشار خون (۸۵ / ۱۳۰) میلیمتر جیوه، شکم متسع، اما حساس نبود. در شنود افزایش صدای روده داشت. همه جاهای فتق طبیعی بود. در رادیوگرافی سادهی شکم چندین لک گاز و آب، بدون هوا درون کولون نمودار شد که بسته بودن کامل پایانهی روده کوچک را نشان میداد.
(CT scan) بسته شدن کامل رودهی کوچک را، بدون علت ویژهیی، نمایان میساخت.
در لاپاروتومی ولولوس رودهی کوچک پایانی به دور چسبندگی بین تارک مثانه و خود روده نمایان شد. دیوارهی کیست دچار پر خونی و آماس بود. با آسپیراسیون درون کیست، آبی چرک گونه، غلیظ که در کشت استریل بود بیرون کشیده شد. رودهیگیر افتاده پس از جداسازی از مثانه و باز کردن پیچش، به رنگ طبیعی بازگشت. پس از آن پیوستگی کیست به مثانه بریده شد، و دیوارهی مثانه با نخ، جذب شدنی، بازسازی شد. دوران بعد از عمل به خوبی گذشت.
گزارش بافت شناسی: کیست با جداری کلفت شده، همراه اسکلروز در برخی جاها که با سلولهای کوبوئیدال و کلومنار مرزبندی شده بود. نقاطی آماسی،که دارای سلولهای ماکروفاژ، ابری و هموزیدرین بود، نیز گزارش شده بود.
نگارنده، بسیاری از بیمارانی که داشتهام، به صورت تودهی سفت و آماس ناف مراجعه کردهاند که گاه زیر درمان آنتیبیوتیک بودهاند «بدون جراحی کاری نا رواست.»
بازماندهی اوراکال، که بسیار کم با نشانه نمایان میشود، بیشتر، به صورت پنجگونهی:
مجرای باز، سینوسی که به ناف راه دارد، دیورتیکول اوراکال، سینوسی که به درون مثانه یا ناف درناژ میشود، یا کیست بین دو سر بسته پدیدار میشود.
در بچهها، کیست اوراکال یک رویداد فراوان است، در حالی که در بزرگسالان بیشتر به صورت سینوس نمایان میشود. زمانی که دچار عفونت شده، کیست گسترش مییابد و ممکن است به ناف، مثانه، روده، ارتباط یابد، یا حتی در صفاق، پاره شود، «پریتونیت حاد» پدید آورد. میزان مرگ و میر با عفونت و کمتر بدخیمی (آدنوکارسینوما) ارتباط دارد. در کیست اوراکال، از میکروبها بیشتر: استافیلوکوک، اشریشیاکولی، پسودوموناس، و استرپتوکوک دیده میشوند.
برای رسیدن به تشخیص کیست یا آبسهی اوراکال، گمان بردن به این بیماری و سونوگرافی، نشان داده شده که بسیار با ارزش است.
سیتی اسکن، برای نمایان کردن گستردگی بیماری و امکان گرفتاری سایر ارگانها کمک خوبی است.
درمان شامل بیرون آوردن کامل مجرای نافی مثانهیی وقلهیی مثانه میباشد.اما زمانی که بازماندهی اوراکال با مثانه ارتباط ندارد، بیرون آوردن تنها بازمانده کافی است. بیرون آوردن کامل آن برای پیشگیری از بازگشت کیست ویا پیدایش سرطان است.
از دیرباز عمل اوراکوس از ناف آغاز و به روش بیرون از صفاق تا مثانه انجام میشده و میشود. این روزها لاپاروسکوپی هم نشان داده شده که روشی به خوبی به جای عمل باز است. کیست اوراکی که موجب بسته شدن روده شود بسیار کمیاب است.
بهترین راه درمان آزاد کردن روده از دیوارهی کیست و برداشتن آن است. گر چه بازماندهی اوراکوس کمیاب است، اما رواست که در تشخیص افتراقی بسته شدن روده، در شکم دست نخورده، جای داده شود.
کیستهای ناحیهی ناف پر از مادهیی سفت و در زمان عفونت چرکی میباشد. درمانهای غیر جراحی کمکی نمیکند و بیمار درد و رنجش باقی میماند، بهترین روش جراحی است که با تخلیهی کامل و شستشو و کورتاژ درون کیست بهبود مییابد. این کار باید با بیهوشی انجام پذیرد و بعد بیمار از پانسمان درست و تا بهبودی از آنتیبیوتیک، دست کم ۷ روز بهره بگیرد.
دربارهی سینوس هم پس از تمیز کردن و شستشو و کورتاژ، ۲ لبهی شکاف ناف را به پوست ۲ سانتیمتر دور از ناف یک بخیه کششی میزنیم که زخم تا پر شدن حفره باز بماند و بسیار کارساز بوده است.
پروفسور محمود لطفی
جراح
منبع : هفته نامه پزشکی امروز
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.