‌عضو هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی

تهرانی ها در معرض کسری تغذیه و ضعف امنیت غذایی در مصرف گوشت‌قرمز

تهرانی ها در معرض كسری تغذیه و ضعف امنیت غذایی در مصرف گوشت‌قرمز

سایت خبری تحلیلی ساعت24-احمد اخوی،‌عضو هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی گفت: مصرف گوشت قرمز از شاخص‌های مهم رفاه و امنیت غذایی در کشورهای رو به توسعه محسوب می‌شود. با این حال رژیم غذایی مطلوب آن تحت‌تأثیر رژیم پیشنهادی فائو از 5/17 کیلوگرم به کمتر از 14 کیلوگرم کاهش داشته است.
وی ادامه داد: گوشت ازجمله کالاهای اساسی است که تاحدودی لوکس تلقی می‌شود و کشش قیمتی آن برای مصرف‌کننده ایرانی نزدیک به یک یا کمی بزرگ‌تر از یک برآورد می‌شود. یعنی سهم آن از درآمد به موازات افزایش قیمت یا افزایش نمی‌یابد یا حتی ممکن است کاهش یابد. زیرا جانشین مهمی چون گوشت مرغ دارد.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: در سال 1379 تمامی استان‌ها به لحاظ مصرف گوشت به کسری تغذیه مبتلا بوده‌اند و در 1390 نیز علی‌رغم کاهش 4 کیلوگرمی رژیم پیشنهادی، تمامی استان‌ها به جز چهارمحال و بختیاری که مصرف سرانه بیش از 15 کیلوگرم دارد و تراز تغذیه مثبت 5/1 کیلوگرم را ثبت کرده‌است در همان وضع باقی مانده‌اند.
به گفته وی مصرف سرانه گوشت قرمز براساس آمار تهیه شده در سال 1390 در استان های چهار محال بختیاری 4/15 کیلوگرم،ایلام 12 کیلو گرم، اردبیل 11/11 کیلوگرم، لرستان3/10 کیلو گرم، اصفهان 10 کیلوگرم، یزد 10 کیلو گرم، مرکزی 2/9 کیلوگرم، زنجان 1/9کیلوگرم،خراسان رضوی 5/8 کیلوگرم و سمنان 5/8 کیلو گرم است.
وی ادامه داد: از بین این استان‌ها فقط استان چهارمحال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌و‌‌‌‌بختیاری نسبت به رژیم پیشنهادی حدود 5/1 كیلوگرم اضافه تغذیه سرانه دارد در حالی‌كه سایر استان‌ها مبتلا به كسری تغذیه و ضعف امنیت غذایی در مصرف گوشت‌قرمز هستند.
بنا به گفته وی تقریباً در تمامی استان‌ها مصرف سرانه نسبت به سال 1379 كاهش دارد كه حاكی از افزایش عدم دسترسی استان‌ها به سیری سلولی است. استان تهران كه در 1379 علی رغم کسری از استاندارد ولی 8/11 كیلوگرم مصرف گوشت داشته در 1390 مصرف سرانه آن به 2/7 كیلوگرم كاهش داشته است.
این کارشناس تصریح کرد: در سال 1390 كمترین مصرف سرانه گوشت قرمز در استان‌های بوشهر (1/4 كیلوگرم)، گلستان (0/5 كیلوگرم)، هرمزگان (4/5 كیلوگرم)، قم (5/5 كیلوگرم)، گیلان (8/5 كیلوگرم)، مازندران (4/6 كیلوگرم) و قزوین (4/6 كیلوگرم) مشاهده شده است.
وی گفت: به جز استان‌های ساحلی مثل گیلان، مازندران، بوشهر و... كه كمبود مصرف آنها را می‌توان به وضعیت اقلیمی و فراوانی ماهی به عنوان جایگزین گوشت قرمز نسبت داد و تا حدودی بر نگرانی‌های تغذیه‌ای غلبه كرد كمبود مصرف در مورد خانوار شهری استان‌هایی مثل قزوین و قم كاملاً نگران‌كننده است.
اخوی اذعان داشت: به این ترتیب، مشاهده می شود اگر متوسط مصرف سرانه پنج استان پرمصرف کشور در 1390 را حدود 11 کیلوگرم در نظر بگیریم این رقم 2 برابر مصرف سرانه استان قم و 7/1 برابر مصرف استانهای قزوین و مازندران است. استان تهران نیز با سرانه 2/7 كیلوگرم كمتر از نصف چهارمحال‌و‌بختیاری و كمتر از استان های اصفهان، ایلام، یزد، اردبیل و زنجان در 1390 مصرف گوشت‌قرمز داشته است. در حالی كه در 1379 تهران در مصرف سرانه 20درصد بالا‌تر از متوسط كل كشور قرار داشته است.
وی افزود: جالب این است كه در مورد گوشت قرمز ترتیب استان‌ها در مصرف تقریباً عكس وضعیت مصرف در كل خوراكی‌هاست و برخی از استان‌های نسبتاً محروم كشور مانند یزد، كرمان، ایلام، خراسان‌جنوبی و سیستان‌وبلوچستان اگر چه همچنان در كسری تغذیه لكن نسبت به رتبه رفاهی خود در رتبه بسیار بهتری قرار دارند.
این کارشناس اقتصادی خاطر نشان کرد: در مجموع، علی‌رغم كاهش مصرف سرانه استان تهران در 1390 كه می‌توانست نوید‌دهنده همگرایی و كاهش نابرابری مصرف سرانه خانوار‌های شهری در بین كل استان‌ها باشد و تقریباً به‌رغم روند ملایم همگرایی و كاهش شكاف عمومی مصرف، تعمیم بررسی به سال‌های قبل و استفاده از تحلیل كمی نشان می‌دهد به موازات افزایش قیمت نسبی گوشت‌قرمز و سیر كاهش رفاه و درآمد واقعی مصرف كننده، بویژه در سال های اخیر و در نتیجه كاهش مصرف سرانه كشور از 1/10 كیلوگرم سال 1379 و 4/9 كیلوگرم سال 1384 به حدود0/8 كیلوگرم در 1390 نابرابری خانوار‌های شهری استان‌ها در مصرف سرانه گوشت‌قرمز‌ افزایش داشته است. مقایسه این ارقام ضمن حکایت از بدتر شدن امنیت غذایی و تعمیق فقر در مصرف گوشت قرمز مبین واگرایی بیشتر الگو‌های مصرف در بین استان‌های کشور نیز است.