رئیس اتحادیه صنف مصنوعات پلاستیک در گفت و گو با ساعت 24:

دلال ها از افزایش قیمت مواد پتروشیمی خبر داشتند

سایت خبری تحلیلی ساعت 24- فراز جبلی- این روزها توجه بسیاری از فعالان اقتصادی به بازار صنایع پتروشیمی جلب شده است. ابلاغیه وزارت صنعت، معدن و تجارت مبنی بر عرضه کامل محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران و تغییر مبنای محاسبه قیمتهای پایه از ارز مبادله ای به ارز آزاد عملا نرخ‌های جدید محصولات پلیمری و شیمیایی را رغم زد که این موضوع بر وضعیت اقتصادی بسیاری از فعالان اقتصادی پایین دستی صنایع پتروشیمی اثر گذاشت. یکی از اصنافی که مستقیما تحت تأثیر این تحولات قرار گرفته است اتحادیه صنف سازندگان و فروشندگان مصنوعات پلاستیک و نایلون و ملامین و مشمع است. به همین دلیل پای صحبت‌های سید رحیم مقیمی اصل نشستیم تا از تحولات این بازار مطلع شویم. مقیمی مدعی است روز قبل از اعلام این مصوبه برخی دلالان و واسطه‌های فروش مواد پتروشیمی در بازار شروع به خرید گسترده این مواد از تولیدکنندگان کرده بودند و حدود 10 هزار تن مواد اولیه پتروشیمی از بازار جمع آوری شد که این تصمیم مستقیما بر وضعیت بازار اثر گذاشته است.
پلاستیک سازان تا پیش از این مدعی بودند که به دلیل رکود اقتصادی عملا بسیار کمتر از ظرفیت اسمی خود تولید می‌کنند. شرایط جدید قیمت محصولات پتروشیمی چه تأثیری بر روی این صنف گذاشته است؟
جواب این سوال را شما بسیار خوب می‌دانید و جواب کاملا روشن است. افزایش قیمت مواد اولیه عملا به رکود اقتصادی در بخش ما دامن زده است. بر اساس اطلاعات اتحادیه حدود 60 درصد از تولید کنندگان پلاستیک بعد از افزایش قیمت مواد پتروشیمی تولید خود را به شکل محسوسی کاهش داده‌اند. از یک طرف قیمت مواد اولیه کاهش پیدا کرده است و از سوی دیگر پیش‌بینی بر این است که به دلیل افزایش قیمت کالاهای پلاستیکی، تقاضا کاهش چشمگیری پیدا کند. به همین دلیل میزان مصرف مواد اولیه به ازای هر تن به 40 کیلوگرم رسیده است، این موضوع یعنی گسترش بیش از پیش رکود اقتصادی.
محصولات شما هم به عنوان کالاهای واسطه‌ای در بسیاری از بازارها مصرف می‌شود. اطلاعی از شرایط این بازارها دارید؟
دقیقا مسئله این است که این تصمیم نه تنها صنف پلاستیک بلکه بسیاری از بخش‌های اقتصادی تحت تأثیر قرار می‌دهد. برای مثال در شیر پلاستیک استفاده شده است که همین موضوع باعث افزایش قیمت شیر خواهد شد. یا مثلا آب معدنی با اندازه متوسط در حال حاضر به قیمت 500 تومان در بازار به فروش می‌رسد اما با قیمت‌های جدید فقط بطری آب معدنی بیش از این قیمت خواهد داشت.
این مشکل از زاویه دیگری هم دردسر ساز است. بخش مهمی از پلاستیک صرف ظروف یکبار مصرف و کیسه فریزر می‌شود که بهداشت در آنها بسیار اهمیت دارد. وقتی قیمت این کالاها افزایش پیدا کند در عمل یا از یک ظرف یک بار مصرف چند بار متوالی استفاده می‌شود یا مردم ظروف یکبار مصرف را استفاده نمی‌کنند و از ظروف قابل شست و شو استفاده می‌شود. در هر دو حالت مسائل بهداشتی به خطر می‌افتد و خطر بیماری وجود دارد.
دولت می‌گوید این تصمیم برای حذف دلالان و واسطه‌ها از بازار مواد پتروشیمی بوده است. در واقع ساز و کار بورس باعث شفاف سازی بازار می‌شود. آیا این موضوع به بهبود شرایط شما کمکی نمی‌کند؟
دولت می‌گوید قرار است با این روش دست دلالان را قطع می‌کند اما در عمل این روش گردن واسطه‌ها را کلفت‌تر کرده است. تولید کنندگان موجودی انباری مشخص و متناسب با تولید خود دارند اما این دلالان هستند که هزاران تن مواد شیمیایی دارند و با این تصمیم دولت یک شبه پول هنگفتی به جیب زدند. در کمتر از 16 ساعت قیمت مواد پتروشیمی به شدت افزایش پیدا کرد و همین موضوع باعث افزایش سرمایه دلالانی شد که قرار بود از بازار حذف شوند.
اتفاقی که رخ داد این بود که روز قبل از اعلام این مصوبه عده‌ای از دلالان معروف و ثروتمند شروع به خرید مواد اولیه از بازار کردند. درست یک روز قبل از اعلام مصوبه حدود 10 هزار تن مواد پتروشیمی از بازار خریداری شد. باید بررسی شود که این افراد از کجا اطلاع داشتند که قرار است چنین مصوبه‌ای به تصویب برسد و قیمت‌ها را افزایش دهد. این افراد کاملا اطلاع داشتند وگرنه چه کسی این مقدار مواد پتروشیمی خریداری و انبار می‌کرد آن هم درست چند ساعت قبل از اعلام این مصوبه. این دلالان در یک شب میلیاردها تومان سود به دست آوردند.
اگر دولت واقعا دم از افزایش رونق اقتصادی می‌زند باید مواد اولیه تولید کنندگان را به هر قیمتی شده است فراهم کند تا چرخ تولید بچرخد. دولت باید به همه کسانی که کار می‌کنند مواد اولیه بدهند حتی اگر جواز ندارند اما تولید را افزایش می‌دهند باید کمک کند. این تصمیم دقیقا بر خلاف دیدگاه دولت است.
آیا استدلال‌هایی که از سوی پتروشیمی‌ها ارائه می‌شود را تأیید نمی‌کنید؟
ببینید دولت به پتروشیمی‌ها امتیازهای مختلفی داده است و به جای آن که به دلیل همین امتیازات از آنها امتیاز بگیرند با قیمت آزاد بفروشند. پتروشیمی قیمت واقعی آب، گاز و برق را نمی‌پردازند که بخواهند محصول خود را به قیمت آزاد در بازار به فروش برساند. ما کاملا معتقد به این هستیم که کالاها باید در بورس عرضه شود و بورس عامل شفافیت است اما مسئله این است که وقتی یک کارخانه پتروشیمی این همه حمایت دارد چرا نباید با قیمتی پایین‌تر کالا را به فروش برساند؟ مشکل دیگر ما این است که چهار روز پیش پتروشیمی‌ها اعلام می‌کردند که تولید ندارد و نمی‌توانند مواد مورد تقاضا در بورس کالا را به فروش برسانند. امروز پتروشیمی‌ها هر مقدار کالا بخواهیم در بورس کالا مواد ارائه می‌دهند. آنها باید پاسخ دهند آیا در همین چهار روز کالاها را تولید کرده‌اند؟ چنین موضوعی امکان پذیر نیست و باید قبول کرد که پتروشیمی‌ها کالا داشتند اما حاضر به عرضه در بازار نبودند تا از سود صادرات استفاده کنند.
آیا اتحادیه موضع رسمی در این خصوص اتخاذ خواهد کرد؟
ما با نهادهای مختلف مثل بورس، سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولید کنندگان و نهادهای دیگر تماس گرفته‌ایم و به صورت رسمی در سایت خود مخالفت با این مصوبه را اعلام کرده‌ایم اما هیچ کس پاسخگو نیست و می‌گویند مصوبه چهار وزیر است و نمی‌توان کاری کرد. مسئله این است که چرا با بخش خصوصی و فعالانی که تحت تأثیر قرار می‌گرفتند مشورت نشد. یک کارخانه تولیدی کوچک اگر تنها چند روز پول برق خود را دیر بپردازد فورا با آن برخورد می‌شود اما در پتروشیمی حمایت بسیاری از آنها می‌شود و باز هم اجازه دارند با قیمت فعلی به فروش برسانند.