آفات و بیماریهای توت فرنگی و راه های مدیریت و کنترل آنها
الف-بیماری های قارچی
سفیدک پودری
عامل بیماری :Sphaerotheca macularis
این بیماری باعث کاهش رشد بوته ها ، میزان محصول وهمچنین کیفیت میوه می شود.عامل بیماری کلیه اندام های هوایی ازقبیل برگ گل ودم میوه رادر برگرفته که در صورت الودگی میوه وگل خسارت شدید است.درجه حرارت مناسب گسترش بیماری16الی27درجه سانتیگراد بوده ودرشرایط رطوبت نسبی بالا حتی دربرگ های خشک فعالیت عامل بیماری زیاداست.
سفیدک پودری
عامل بیماری :Sphaerotheca macularis
این بیماری باعث کاهش رشد بوته ها ، میزان محصول وهمچنین کیفیت میوه می شود.عامل بیماری کلیه اندام های هوایی ازقبیل برگ گل ودم میوه رادر برگرفته که در صورت الودگی میوه وگل خسارت شدید است.درجه حرارت مناسب گسترش بیماری16الی27درجه سانتیگراد بوده ودرشرایط رطوبت نسبی بالا حتی دربرگ های خشک فعالیت عامل بیماری زیاداست.
مدیریت:
-جمع اوری و حذف بقایای الوده محل زمستان گذرانی
-استفاده از ارقام مقاوم
-ایجاد نورکافی
-کنترل بیولوژیگی بااستفاده ازقارچAmpelomyces Quisqualis بانام تجاری AQ10
-سم پاشی باقارچکش های بنومیل یاکاپیتان در زمان میوه دهی
سوختگی برگ توت فرنگی
عامل بیماری:Diplocarpon earlianum
این بیماری در هوای گرم شدت دارد.خیس بودن سطح برگ به مدت بیش از12ساعت وهمچنین درجه حرارت 27الی30درجه سانتیگراد زمینه رابرای بیماری مستعد می کند.علائم درابتدا به صورت لکه های مجزا بی شکل ودراندازه های مختلف است.درسطح فوقانی برگ لکه ها به رنگ صورتی تاقرمز است که در صورت شدت الودگی گیاه سوخته به نظر می رسد.لکه ها 6الی 15روز پس از الودگی ظاهر می شوند.
مدیریت:
-استفاده ازارقام مقاوم
-جمع اوری بقایای گیاهی الوده
-تهویه مناسب و نورکافی
-استفاده از نشاءهای سالم
-کنترل علف های هرز
-کنترل شیمیایی باسموم مناسب ازقبیل تیوفانات متیل
سوختگی برگ وپوسیدگی میوه
عامل بیماری:Phomopsis obsurans
یکی از بیماری های مهم اندام های هوایی است.لکه های اولیه برروی پهنک برگ کروی شکل ودارای حاشیه قرمز رنگ است.لکه ها درکنار رگبرگ هابه صورت V شکل است که قسمت پهن ان به طرف لبه برگ میباشد.لکه های صورتی رنگ وابسوخته برروی میوه ظاهرشده که به مروربزرگ وبه رنگ قهوه ای تاقهوه ای تیره در مرکزباحاشیه قهوه ای روشن در می ایند.قسمت وسط بافت الوده به تدریج سخت می شود.
مدیریت:
-استفاده از نشاءهای عاری از بیماری
-کاشت درخاک دارای زهکش وتهویه مناسب
-حذف علف های هرز
-استفاده از قارچکش های کاپیتان یاایپرودیون
لکه برگی معمولی
عامل بیماری:Mycosphaerella fragariae
علائم درابتدابه صورت لکه های کوچک کروی به رنگ ارغوانی تا قرمزودرسطح فوقانی برگ تشکیل می شود.ناحیه مرکزی لکه ها به تدریج به رنگ خاکستری تاسیاه درامده درحالی که کناره ها صورتی رنگ باقی می ماند.درصورت بالابودن رطوبت ودرجه حرارت لکه های زرد رنگ بدون حاشیه به وجود می ایند.بیشترین درصد الودگی درصورت وجود دمای 27الی33درجه سانتی گرادومدت زمان خیس بودن سطح برگ به مدت 4الی6ساعت است.
مدیریت:
-ایجادشرایط مطلوب درگلخانه شامل نوردهی مناسب تهویه خوب
-ارقام مقاوم
-رعایت بهداشت زراعی
-استفاده ازقارچکش های مناسب مانندکلروتالونیل دراوایل رشدوتکرار سم پاشی به فاصله 10الی 14روز
انتراکنوز
عامل بیماری:Colletotrichum spp
دوفرم مهم بیماری پوسیدگی طوقه وپوسیدگی میوه می باشند.لکه های اولیه به صورت نقاط کوچک وقهوه ای رنگ روی ساقه رونده ودمبرگ ظاهر می شوند.الودگی در مواردی باعث ایجادشکاف درساقه شده ودرصورت الوده شدن دمبرگ وساقه رونده کل گیاه خشک می شود.لکه های روی میوه به حالت ابسوخته وسفیدرنگ بوده که پس از گسترش به رنگ خاکستری روشن تاقهوه ای تغییرمی یابند.میوه های الوده به حالت خشک ومومیایی درامده به صورت اویزان برروی بوته باقی می مانند.
مدیریت:
-استفاده ازبوته های سالم
-استفاده ازمالچ پلاستیکی دربین ردیف ها
- جمع اوری وازبین بردن میوه های الوده
-کنترل شیمیایی بااستفاده ازقارچکش ها حفاظتی اززمان گل تابرداشت میوه با سمومی مانندکاپیتان
کپک یاپوسیدگی خاکستری
عامل بیماری:Botrytis cinerea
یکی ازبیماری های مهم توت فرنگی بخصوص درشرایط گرم ومرطوب است.عامل بیماری گل ومیوه را الوده می کند.الودگی درقسمت انتهایی میوه شروع شده وبه سایربخش ها گسترش می یابد.بافت گیاه درناحیه الوده نرم وابکی خواهدبود.میوه روی بوته به حالت خشک ومومیایی باقی می ماند.گسترش بیماری دردرجه حرارت 20الی 30درجه سانتی گرادورطوبت نسبی بالا می باشد.بررسی نشان داده که الودگی میوه در مرحله گلدهی بوده ولی علائم درزمان تشکیل میوه ظاهر می شود.
مدیریت:
-رعایت فاصله کاشت مناسب
-دقت درزمان ومیزان کوددهی
-پوشاندن بین ردیف ها بامالچ جهت عدم تماس میوه باخاک
-نوردهی وزهکش مناسب
-برداشت به موقع
-جمع اوری بوته های الوده وازبین بردن ان ها
-کنترل شیمیایی باسموم مناسب مانند کاپیتان وتیرام
پوسیدگی چرمی
عامل بیماری:Phytophthora cactorum
بالابودن رطوبت درزمان برداشت موجب بروز الودگی تاسطح50 درصدمی گردد.قارچ عامل بیماری خاکزی بوده که درحالت معمول میوه را الوده می کند ولی گاهی الودگی گل وپوسیدگی طوقه نیز گزارش شده است.درمیوه نارس وسبزنواحی الوده شده به صورت قهوه ای تیره ویاسبزبا حاشیه قهوه ای دیده می شود.
مدیریت :
-کاشت نشاءدرخاک دارای زهکش مناسب
-استفاده از مالچ پلاستیکی دربین ردیف ها وبوته ها
-کنترل بیولوژیکی به وسیله باکتریSerratia plymuthica قبل از کاشت
-استفاده ازقارچکش های ریدومیل یا الیت
پوسیدگی ابکی میوه
عامل بیماری:Rhizopus stolonifer
پوسیدگی ابکی میوه یک بیماری پس ازبرداشت ودرحین انبرداری است.لکه های ابسوخته وتغییررنگ یافته برروی میوه به وجود می ایند.میوه به سرعت نرم ولهیده می شود.عامل بیماری ازطریق زخم وارد میوه می شود.
مدیریت:
-انتقال سریع میوه برداشت شده به سردخانه
-برداشت میوه درصبح زود
-اقدامات بهداشتی ازقبیل جلوگیری اززخمی شدن میوه
پژمردگی ورتیسلیومی
عامل بیماری:Verticillium albo-atrum
ازعوامل مهم درمحدود کردن کاشت توت فرنگی است.قارچ عامل بیماری دوام بالایی در خاک داشته وتا25 سال درخاک می ماند.اولین علائم دربوته های تازه کاشته شده ودرزمان تولید ساقه های رونده ظاهرمی شود.درگیاهان الوده برگ های مسن تروخارجی تر خشک شده،می افتند و درلبه ها وبین رگبرگها به رنگ زردتاقهوه ای تیره در می ایند.بوته های کاملا الوده کوتوله مانده وبرگ های کوچک وزردرنگ تولید می کنند.درجه حرارت مناسب برای قارچ 12الی30درجه بوده که دمای بهینه 21الی24درجه است.
مدیریت:
-کاشت درشرایط بانورکافی وزهکش مناسب
-ارقام مقاوم وبوته های سالم
-اجتناب ازمصرف بی رویه کود ازته
-ضدعفونی خاک قبل از کاشت با کلروپیکرین33% ومتیل بروماید66%
پوسیدگی طوقه ناشی ازفیتوفترا
عامل بیماری:Phytophthora spp
ازبیماری های مهم توت فرنگی می باشد.درابتدابوته ها وبرگ ها کوچک می شوند.پژمردگی ناگهانی بوته های الوده منجربه مرگ ناگهانی کل بوته درمدت زمانی کوتاه می شود. دربرش عرضی ناحیه الوده طوقه،خطوط قهوه ای رنگ بافت نکروزه دیده می شود.بالاترین میزان خسارت درمرحله گلدهی تابرداشت به چشم می خورد.
مدیریت:
-استفاده ازارقام مقاوم
-استفاده ازبوته های سالم
-زهکشی مناسب خاک
-ضدعفونی خاک بامتیل بروماید،تلون یاکلروپیکرین قبل ازکاشت
پوسیدگی مغزریشه(ریشه قرمز)
عامل بیماری:Phytophtora fragariae
درزمان گلدهی،برگ های جوان به رنگ سبز-ابی وبرگ های مسن تر به رنگ زرد،نارنجی یاقرمز خواهندبود.ریشه الوده انشعابات فرعی کمتری دارد.ناحیه خارجی ریشه سفیدرنگ باقی می ماند،ولی چنانچه مقطع طولی ازریشه پوسیده گرفته شود،قسمت اوندی به صورت نوار قرمزتاقهوه ای دیده می شود.الودگی در7الی25درجه رخ می دهد.
مدیریت:
-زهکشی مناسب خاک
-استفاده ازبوته های سالم
-کنترل شیمیایی قبل از کاشت
پوسیدگی طوقه وریشه (بلایت جنوبی)
عامل بیماری:Sclerotium rolfsii
عامل بیماری گیاه رادرمحل تماس باسطح خاک مورد حمله قرارداده وبا الوده کردن ریشه وطوقه موجب مرگ ناگهانی بوته می شود.لکه های قهوه ای تیره بر روی ساقه یاطوقه زیرسطح خاک به وجود می ایندکه تشخیص انها سخت است.قارچ به صورت سختینه روی بقایای محصول باقی می ماند.
مدیریت:
-اقدامات بهداشتی ازقبیل حذف بقایاوبوته های الوده
-اجتناب از کشت درخاک دارای سابقه بیماری
-ضدعفونی خاک قبل از کاشت گیاه
ب-بیماری های باکتریایی
جهت مشاهده ویرایش شده این پست روی لینک زیر کلیک کنید
کاشت ، داشت و برداشت توت فرنگی
لکه برگی زاویه دار
عامل بیماری:Xanthomonas fragariae
علائم برروی اندام های مختلف گیاه ظاهرمیشود.دربرگ ها لکه های ابسوخته وکوچک درسطح تحتانی برگ ایجادمیشود.لکه هادرحالت معمول به رنگ سبزتیره می باشند ولی به تدریج به رنگ قرمز تا قهوه ای ودرمواردی به فرم نکروزه در می ایند.
مشخصه بیماری،وجودزخم های شفاف دربرابرتابش نور وزخم هایی به رنگ تیره درمعرض انعکاس نور است.درجه حرارت 20سانتی گراددر روزبرای فعالیت باکتری مناسب است.
مدیریت:
-استفاده ازارقام مقاوم
-حذف بقایای گیاه الوده
پژمردگی باکتریایی
عامل بیماری:Ralstonia solanacearum
این بیماری در روی نشاءهای توت فرنگی ایجاد می شود.باکتری به تعدادی ازسلول های اوندچوبی نشاءهای جوان حمله می کندکه دراین موارد بافت های پارانشیمی راترجیح می دهد،درنتیجه حفره های بزرگ ناشی ازتجزیه توسط لیزین که مملوازسلول های باکتری هستند تشکیل می شوند.
مدیریت:
-کاشت بوته های سالم
-نوردهی،تهویه وزهکشی مناسب
-استفاده از کودازته فقط درزمان کاشت
-رعایت فاصله مناسب کاشت
ج-بیماری های ویروسی
ویروس پیسک توت فرنگی(( SMOV
نشانه های بارزبیماری شفاف شدن رگبرگ ها،وجودلکه های فاقد مرزمشخص وکوتولگی بوته است.بابالارفتن درجه حرارت محیط،علائم بیماری کاهش می یابد.ویروس پس ازایجاد الودگی دربرگ ها،مزوفیل،اپیدرم،اوند ابکش وسیتوپلاسم درسراسر گیاه گسترش می یابد.این ویروس ازطریق مکانیکی وپیونده قابل انتقال بوده،ولی قابلیت انتقال بابذروتماس گیاه الوده باسالم گزارش نشده است.
مدیریت:
-استفاده ازبوته های سالم
-ارقام مقاوم
ویروس رگبرگ نواری(SVBV)
علائم در برگ های اولیه به صورت نوارهای کلروتیک درامتداد رگبرگ های اصلی ودردوسطح برگ به وجود می اید.درحالت الودگی خفیف،رگبرگ ها به صورت شفاف تا زرد رنگ در می ایند.ناقل ویروس شته توت فرنگی بوده که پس ازکسب ویروس تاهشت ساعت توانایی انتقال رادارد.
مدیریت:
-استفاده ازنشاءهای سالم وگواهی شده
-مبارزه باشته ناقل مناسب ترین روش کنترل است.
د-بیماری های ناشی از نماتودها
نماتودهای شاخه وبرگ
عامل بیماری:A.ritzemabosi-Aphelenchoides faragariae
بوته های الوده کوتوله ودارای رشداندک بوده،اندازه برگ های جوان
کوچکتراز معمول است که به رنگ متمایل به قرمز درمی اید.
بدشکلی جوانه ها وگل ازدیگرعلائم است.چرخه بیماری حدود 15 روز است.
مدیریت:
-جمع اوری وسوزاندن بقایای الوده
-استفاده ازنشاهای گواهی شده وسالم
-استفاده ازتیمارحرارتی با اب گرم
-استفاده ازارقام مقاوم
-سم پاشی باپاراتیون به صورت محلول پاشی
نماتودهای ریشه گرهی
عامل بیماری:Meloidogyne spp
این نماتود به شدت خسارتزا بوده وگاهی اوقات بوته توت فرنگی را از بین می برد.نماتود ریشه گرهی در زمان خشکی هوا خسارت بیشتری وارد می کند.این نماتود درخاک های سنگین خسارت کمتری دارد.نماتود های ماده وتخم های تولید شده توسط ان ها در زیر استرئومیکروسکوپ روی سطح ریشه های الوده قابل تشخیص اند.
مدیریت:
-ازمایش خاک قبل از کاشت
-ضدعفونی خاک گلخانه قبل ازکاشت در صورت وجود الودگی
-استفاده از سیستم کشت هیدروپونیک
-استفاده از ارقام مقاوم
-حذف و سوزاندن بوته های شدیدا آلوده
نماتود های مولد زخم ریشه
عامل بیماری:P.pratensisوP.penetrans
علائم عمومی شامل کوتولگی ،زردی کاهش رشد وکوچک شدن برگ ها می باشد.مشخصه بارز وجود لکه ها یا زخم های نکروزه بر روی ریشه است. لکه های اولیه کوچک و قهوه ای رنگ بوده که ضمن تخریب لایه کورتکس ریشه ،موجب کاهش رشد ان می شوند.
مدیریت:
-جلوگیری از وارد امدن تنش به گیاهان وایجاد شرایط مناسب جهت رشد
-استفاده از اب گرم به مدت 10-30 دقیقه جهت تیمار ریشه
نماتود های خنجری
عامل بیماری:Xiphinema spp
این نماتود ها انگل سطحی ریشه بوده که به عمق 4 تا 5 سلولی اپیدرم و کورتکس رخنه کرده وسبب ایجاد زخم های قهوه ای متمایل به قرمز در روی ریشه می شوند.این نماتود ها نیز گاهی باعث ایجاد گال های انتهایی در نوک ریشه ها می شوند.تغذیه نماتود ها از ریشه باعث کاهش حجم سیستم ریشه می شود که این امر موجب توقف رشد گیاه و کاهش تولید ساقه رونده می گردد.
علائم شامل کوتولگی ،زردی،کاهش رشد وکوچک شدن برگ ها می باشد.
مدیریت:
-تیمار حرارتی همانند نماتود های مولد زخم ریشه
-تقویت رشد گیاه
بیماری های فیزولوژیک
بد شکلی میوه ها یکی از علائم متداول در گلخانه ها ی توت فرنگی است که دلایلی از جمله گرده افشانی ضعیف،تهویه نامناسب،رطوبت بالا و نور کم اشاره نمود.عدم استفاده مناسب واصولی از کودها وعناصرغذایی نیز موجب افت عملکرد و کاهش کیفیت میوه می شود.بنابر این لازم است با انجام آزمایش ،میزان نیاز به عناصر تغذیه ای پر مصرف و کم مصرف را تعیین نموده و بر اساس نتایج نسبت به کوددهی و تقویت گیاه اقدام نمود.
بخش دوم :آفات توت فرنگی
زنجرک های برگی توت فرنگی
گونه های متعلق به جنس های Aphrodes وEuscelis افات مهمی می باشند زیرا بیماری گلبرگ سبز را انتقال می دهند.ساقه های رونده وبسترها را با استفاده از یک حشره کش مناسب درچند نوبت به فواصل دو هفته محافظت نمایید.
سوسک های توت فرنگی
اغلب سوسک های خاکزی Carabidae شکارگر حشرات و مهره داران کوچک بوده ولی چندین گونه و بطور برجسته سوسک بذر توت فرنگی با نام علمی Harpalus rufipes و سوسک های خاکزی توت فرنگی با نام های Pterostichus madidus و pterostichus melanarius وگیاهخوار یا تغذیه کنندگان اختصاصی از بذور می باشند و قادرند به میوه های در حال رسیدن توت فرنگی آسیب بزنند.
مدیریت:
-بستر های توت فرنگی وهمچنین علف های هرز را درفصل پاییز با حذف بوته های مسن وبقایای گیاهی دیگر تمییز نمایید.
-میوه های نا سالم ودر حال پوسیدن را جمع اوری وحذف نمایید.
-برخی زنبورهای پارازیت قادر به کنترل سوسک ها می باشند که با پارازیته کردن تخم ها موجب کاهش جمعیت ان ها می گردند.
-استفاده از برخی سموم در خاک (کاربوفان) موجب کنترل لاروهای این سوسک ها می شوند.
طوقه خوارهای توت فرنگی
سه گونه Aristotelia fragaria ,Tyloderma fragaria ,Synanthedon bibionipennis با ایجاد دالان و اسیب به طوقه موجب ضعیف وخشک شدن بوته های توت فرنگی می شوند.در گونه سوم ،لارو طوقه گیاه را تو خالی می کند،به طوری که قسمتی یا همه گیاه خشک می شود.پس از تفریخ تخم،لاروها بلافاصله به طرف طوقه می خزند وداخل مغز طوقه را سوراخ می کنند.
مدیریت:
-این افات اساسا به واسطه حمل گیاهان هلوده انتشار می یابند،بنابراین باید در انتقال نشاء دقت نمود وبوته های الوده را حذف کرد.
-کشت های جدید بوته های سالم به ندرت مورد تهاجم قرار می گیرند.بنابراین کشت های الوده وبوته های وحشی مجاورت کشت های جدید را از بین می برد.
سن های لیگوس Lineolaris spp
فعالیت تغذیه ای پوره این افت می تواند کاهش میوه را در طیف خسارتی از خیلی اندک تا 100 درصد غیر قابل فروش در بر داشته باشد.استانه اقتصادی خسارت،وجود حداقل دو پوره در هر بوته می باشد.سن های لیگوس عامل بدشکلی میوه های توت فرنگی می باشند.اغلب قهوه ای شدن بذر های عقیم نشانه خوبی از خسارت سن لیگوس است.
مدیریت:
-کنترل علف های هرز خسارت و تعداد سن ها را کاهش می دهد.
-استفاده از حشره های شکارگر مانند سن های Geocoris و Nabies در کنترل این سن ها موثر است.
-ضرورت مبارزه شیمیایی بعد از مشخص کردن تعداد پوره های موجود آذین،در اوایل مرحله تولید گل تعیین می شود.
سرخرطومی جوانه توت فرنگی Anthonomus signatus
این آفت با سوراخ کردن جوانه های گل توسط خرطوم بلند خود از گرده های نارس تغذیه می کند.حشره ماده یک تخم داخل جوانه رسیده قرار داده و سپس جوانه را به صورت حلقه ای می برد واز باز شدن جوانه ممانعت می کند و ان را در اختیار لارو قرار می دهد.جوانه های مورد تهاجم به صورت اویزان روی گیاه باقی مانده یا روی زمین می افتند.
مدیریت:
-شخم عمیق بستر های قدیمی بلافاصله بعد از برداشت
-سرکشی مرتب بوته ها ودر صورت لزوم مبارزه شیمیایی
برگ خوار توت فرنگی Ancylis comptuna
این آفت متعلق به گروهی از بیدها می باشد.برگ های توت فرنگی با تارهای تنیده شده توسط آفت به بالا لوله شده و تا می خورند. لارو با تنیدن تارهای ریز موجب تا خوردن برگچه ها از قسمت رگبرگ اصلی می شوند.لارو تنها از اپیدرم تغذیه می کند،اما تغذیه مداوم باعث می شود که برگچه های داخلی قهوه ای و خشک شوند.
مدیریت:
-این آفت به تهاجم پارازیتوئیدها از راسته Hymenoptera وDiptera بسیار حساس می باشد واینها جمعیت آفت را زیر سطح آستانه اقتصادی خسارت نگه می دارد.
شته ریشه توت فرنگی Aphis forbest
این شته بیشتر در محل هایی که مورچه ها وجود دارند فعالیت می کند.مورچه ها از شته ها محافظت کرده و باعث گرایش شته به فعالیت بر روی ریشه های توت فرنگی می شوند.در مقابل مورچه ها بیشتر غذای خود را از شیره گیاهی دفع شده توسط شته ها بدست می آورند.این شته در اطراف طوقه بوته های توت فرنگی زندگی کرده و از ساقه های برگ دار وجوان و جوانه های توسعه یافته زندگی می کند.زمانی که شته ها تکثیر می یابند توسط مورچه ها شناسایی شده وبه قسمت ریشه انتقال می یابند.در اینجا شته ها با مکیدن شیره گیاهی از بافت ریشه تغذیه می کنند،بطوری که بوته توت فرنگی به شدت ضعیف می شود.بوته های مورد تهاجم علائمی از قبیل کاهش رشد،برگ های رنگ پریده و کوچک ومیوه های خشک است.
مدیریت:
-با کنترل مورچه ها از طریق شخم عمیق در ابتدای دوره رشد می توان از جمعیت شته ها کاست.
-سموم شته کش جمعیت های روی قسمت هوایی گیاه را کاهش می دهند اما بر روی جمعیت های درون خاک و روی ریشه اثر کمی دارند.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.