اختلاف نظر کارشناسان در مورد تاثیر هوش مصنوعی بر زندگی انسان

ساعت 24-بحث‌ها در مورد آینده‌ی هوش مصنوعی و تاثیر آن بر زندگی انسان بالا گرفته است.

برخی از رهبران غول‌های فناوری بر این باورند که توسعه‌ی بیشتر هوش مصنوعی برای آینده‌ی انسان خطرساز است؛ اما هستند کسانی که با این نظر موافق نیستند.

وقتی موضوع هوش مصنوعی مطرح می‌شود، کارشناسان علوم رایانه و صاحبان غول‌های فناوری از لغاتی هم چون جادو، خدایان و هیولا استفاده می‌کنند. بعضی از آن‌ها معتقدند که آینده‌ی همراه با هوش مصنوعی، دنیای ما را تبدیل به مدینه‌ی فاضله خواهد؛ اما برخی دیگر پایانی آخرالزمانی برای انسان پیش‌بینی می‌کنند. برخی به هوش مصنوعی به چشم فرشته و برخی به چشم ارباب نگاه می‌کنند.

ایلان ماسک در سمپوزیوم MIT در سال ۲۰۱۴ در مورد توسعه‌ی هوش مصنوعی گفت این کار شبیه احضار کردن شیطان است؛ اما شاید این شیطان همچون اسطوره‌ی آلمانی فاوست، قبل از این‌که از ما متنفر شود، به ما کمک کند. ایلان ماسک معتقد است که انقراض احتمالی انسان توسط هوش مصنوعی از اثرات ناخواسته‌ی تلاش انسان برای توسعه‌ی این تکنولوژی خواهد بود و نه کاری تعمدی.

تصور ایلان ماسک این است که اگر هوش مصنوعی برای حذف کردن ایمیل‌های اسپم طراحی شود، شاید روزی به این نتیجه برسد که بهترین راه برای حذف ایمیل‌های اسپم، حذف کردن انسان‌ها باشد. همچنین او در جای دیگری این‌طور تشبیه می‌کند که اگر هوش مصنوعی برای چیدن توت‌فرنگی‌ طراحی شود و قابلیت خودارتقائی داشته باشد، به مرور زمان در کار چیدن توت‌فرنگی‌ مهارت بیشتری کسب خواهد کرد و شاید روزی تصمیم بگیرد همه‌ی زمین را تبدیل به مزرعه‌ی توت‌فرنگی بکند تا بتواند توت‌فرنگی بیشتری بچیند و دیگر جایی در زمین برای انسان باقی نماند.

اخیرا ایلان ماسک با همکاری سم آلتمن شرکت تحقیقاتی غیرانتفاعی Open AI را با سرمایه‌گذاری چند میلیارد دلاری تأسیس کرد که هدف آن، کار روی توسعه‌ی امن هوش مصنوعی عنوان شده است. آلتمن در جایی گفته است که هدف از تأسیس چنین شرکتی، آمادگی برای دهه‌های بعدی خواهد بود، زمانی که هوش مصنوعی بر بسیاری از کارها تسلط دارد و سرمایه‌های کلان میلیاردی به‌سوی چند جادوگری که وردهای جادویی برای تعامل با هوش مصنوعی را می‌دانند، سرازیر خواهد شد.

نگرش ایلان ماسک به این موضوع تنها بخشی از طیف گسترده‌ی باورها در مورد آینده‌ی هوش مصنوعی است. افراد معروف دیگری نیز چنین نگرش آخرالزمانی به هوش مصنوعی دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به بیل گیتس اشاره کرد. وی در مورد تسلط هوش مصنوعی بر محیط‌های کاری و اخراج تمامی نیروی انسانی هشدار داده است. همچنین استفان هاوکینگ در سال ۲۰۱۴ به بی‌بی‌سی گفت توسعه‌ی هوش مصنوعی می‌تواند آغاز عصر انقراض نوع بشر باشد.

طرفداران هوش مصنوعی

بسیاری دیگر از رهبران غول‌های فناوری نظر دیگری دارند و سناریوی خوش‌بینانه‌تری پیش‌بینی می‌کنند. مارک زاکربرگ در ۲۰۱۶ در پست فیس‌بوک گفت:

من فکر می‌کنم که می‌توانیم نوعی هوش مصنوعی بسازیم که برای ما کار کند و به ما کمک کند.

زاکربرگ انسان‌ها را تشویق به توسعه‌ی بیشتر هوش مصنوعی می‌کند و از آن‌ها می‌خواهد امید را به ترس ترجیح دهند. لری پیج، از مؤسسان گوگل پیش‌بینی می‌کند که در آینده، هوش مصنوعی به انسان‌ها کمک خواهد کرد تا بیشتر با خانواده‌ی خود وقت بگذرانند و به دنبال علایق شخصی خود بروند.

استفان وزنیاک از بنیان‌گذاران اپل و از مهندسان شناخته‌شده در حوزه‌ی علوم رایانه، در مصاحبه‌ای با یک مجله‌ی استرالیایی به‌خوبی تمام احتمالات در مورد آینده‌ای به همراه هوش مصنوعی را در چند جمله خلاصه کرد:

آیا ما تبدیل به خدایانی می‌شویم که بر رایانه‌ها تسلط خواهیم داشت؟ آیا حیوان خانگی آن‌ها خواهیم بود؟ یا مورچه‌های خواهیم بود که زیر پای آن‌ها له می‌شویم؟

در میان پیش‌بینی‌های مختلف و اختلاف‌نظرهای گسترده در مورد هوش مصنوعی، همگان در مورد یک موضوع اتفاق نظر دارند و این همان چیزی است که الیزر یودکاوسکی، از محققان انستیتو تحقیقاتی هوش ماشینی این‌طور بیان می‌کند:

من نمی‌توانم آینده را با دقت پیش‌بینی کنم ... چرا که هوش مصنوعی از من باهوش‌تر خواهد بود.

قطعا با توسعه‌ی بیشتر هوش مصنوعی، تنور لفاظی‌ها و اظهار نظرهای متفاوت درباره‌ی آن بیش از پیش داغ‌ خواهد شد. هم‌اکنون از هوش مصنوعی در نرم‌افزارهای تشخیص چهره‌ در فیس‌بوک و در دستیاران دیجیتال کورتانا و سیری استفاده می‌شود؛ اما هوش مصنوعی این پتانسیل را دارد که بخش‌های دیگری از زندگی انسان را به‌کلی دگرگون کند. به گفته‌ی کارشناسان، تا سال ۲۰۲۵ هوش مصنوعی در بسیاری از جنبه‌های جامعه نفوذ خواهد کرد؛ از کنترل سلامت جمعیت گرفته تا آواتارهای دیجیتال که می‌توانند جایگزین بیمار شوند و پرسش‌نامه‌های مربوطه را پر کنند. همچنین ناگفته نماند که از هوش مصنوعی در ارتقاء کیفیت حمل و نقل نیز استفاده می‌شود. اخیرا دانشگاه ایلینوی نشان داد که با کمک هوش مصنوعی می‌توان گره‌های ترافیکی را پیش‌بینی کرد و بعید نیست که در آینده‌ای نه‌چندان دور بتوان از تصادفات خودرویی به‌طور کامل جلوگیری کرد.

هوش مصنوعی، همانند هر تکنولوژی دیگری، ذاتا از لحاظ اخلاقی خوب یا بد نیست؛ همه چیز به این بستگی دارد که چطور از آن استفاده می‌شود. با وجود این‌که در میان جوامع علمی و تکنولوژی در مورد مسیری که باید در استفاده از هوش مصنوعی اتخاذ شود، اختلاف نظر زیادی وجود دارد؛ اما موضوع مهم این است که چنین بحث‌هایی در بین کارشناسان وجود دارد و در واقع توجه همگان به ابعاد مختلف آینده‌ی این تکنولوژی جلب شده است. تکنولوژی هوش مصنوعی بسیار قدرتمند است و تأثیر آن بر زندگی انسان هر چه باشد، قطعا مهم و عمیق خواهد بود.