سطح انتظارات سرمایه گذاران در صنعت سیمان بالا است

گفتگو با محمد حسن رضایی

سایت خبری تحلیلی ساعت 24-صنعت سیمان در تولید و تقاضا به خودکفایی رسیده است و علت آن ارتقاء ظرفیت تولید فعلی به 76 میلیون تن در سال و میزان تقاضا حدود 55 میلیون تن سالانه می باشد که مازاد تولید به کشورهای هدف صادر می شود.

سطح انتظارات سرمایه گذاران در صنعت سيمان بالا است

محمد حسن رضایی معاون اقتصادی و برنامه ریزی شرکت سیمان فارس و خوزستان با بيان مطلب فوق گفت: از آنجا که مي دانيم اساساً ایران کشوری وارد کننده سيمان بوده و به همین لحاظ برای صادرات تجهیز نشده است و مشکلات پیش روی صنعت سیمان نیز همانند سایر محصولات صنعتی صادراتی می باشد از جمله، کمبود ناوگان حمل و نقل اعم از جاده ای، ریلی و دریائی، مجهز نبودن مبادی خروجی کالا از کشور به تجهیزات مورد نیاز گمرکی و بندری، عدم وجود شرکتهای بازرسی بین المللی به تعداد کافی برای بررسی کالا در مبدأ، عدم وجود مقررات و قوانین پایدار و با ثبات و تغییرات دائمی بخشنامه ها به لحاظ شرایط نابسامان اقتصادی و وضع قوانین دست و پاگیر، وجود تحریمهای بین المللی بانکی و عدم امکان گشایش اعتبارات اسنادی و مشکلات نقل و انتقال پول، رقابت غیر اصولی بین صادرکنندگان و نبود تشکل منسجم عملیاتی ویا نظارتی به منظور حفظ منافع ملی، بی ثباتی نرخ پول ملی در مقابل ارزهای خارجی.

وي افزود: بهرحال صنعت سیمان هم چنانچه کسری منابع داشته باشد که بخصوص شرکتهای جدید و یا شرکتهای قدیمی که طرح توسعه داشته اند، با آن مواجه اند، نیاز خود را از طریق سیستم بانکی باید تأمین نمایند که گرانی نرخ سود تسهیلات، تأمین وثایق مورد نظر و بویژه اخذ موافقت مقامات بانکی از مشکلات پیش رو می باشد که بعضاً کار را نشدنی می کند. حمایت از توليد داخلی آن هم در شرایطی که عمده عوامل مانع و بازدارنده تولید می باشد، تأمین تسهیلات ارزان قیمت حداقل در حد نرخ سود سایر کشورها که امکان رقابت را فراهم آورد و دسترسی به آن می تواند راهگشا باشد.

اما آنچه که مشکل اصلی صنعت در چند سال اخیر بوده است، وامهای دریافتی از محل منابع صندوق توسعه ملی است که به یکباره با تغییر فاحش نرخ ارز، زیانهای هنگفتی را چه از باب سودآوری و چه از باب نقدینگی به شرکتهای استفاده کننده تحمیل کرد که جبران آن به این زودی ها ممکن نخواهد شد و چنانچه دولت در این زمینه چاره ای نیاندیشد شاید بعضی از شرکتها را با توقف عملیات روبرو نماید.

محمد حسن رضايي ادامه داد: ایران و ترکیه ظرفیت تولید نزدیک بهم را دارا می باشند و از این لحاظ رتبه سوم و چهارم تولید سیمان جهان حسب مورد بین این دو کشورجابجا می شود ولی در سال میلادی گذشته ایران مقام سوم را بخود اختصاص داد.

با توجه به اینکه تولید سیمان ضمن تأمین نیاز کشور کمبود سیمان منطقه را نیز جوابگوست و اهداف چشم انداز ۱۴۰۴ نیز در صنعت سیمان حاصل شده است، فعلاً برنامه خاصی برای ارتقاء تولید تصور نمی شود.

رضايي بازسازی یا نوسازی و یا جایگزینی خطوط قدیمی و فرسوده در صنعت سيمان را ضروري دانست و افزود: امًا آنچه که مانع سرمایه گذاری است، اول مشکلات تأمین نقدینگی است و دیگری توجیه پذیر نبودن سرمایه گذاری با توجه به قیمتهای فروش سیمان و بالاخره ارزشهای روز سرمایه گذاری در مقایسه با ارزشهای قابل معامله در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.

معاون اقتصادی و برنامه ریزی شرکت سیمان فارس و خوزستان با بيان اينکه میزان اشتغال زائی مستقیم در صنعت سیمان به ازاء هر واحد یک میلیون تنی حدود ۳۵۰ نفر و بطور غیر مستقیم حدود ۸۰۰ الی ۸۵۰ نفر است، خاطر نشان ساخت: صنعت سیمان اصولاً یک صنعت سرمایه بر و بلند مدت است و به همین لحاظ تغییرات تکنولوژی در آن بطئی و کند است. خوشبختانه با توجه به سرمایه گذاری عمده ای که از سال ۱۳۸۲ به بعد در این صنعت صورت گرفت، عمده کارخانجات، جدید و با تکنولوژی روز است ولی همانطور که قبلاً گفته شد کارخانجات قدیمی نیاز به بازسازی و نوسازی و تغییرتکنولوژی دارند که لازم است در این خصوص سرمایه گذاری صورت گیرد. خوشبختانه دانش این کار بومی شده و با استفاده از متخصصین داخلی امکان آن فراهم است.

وي افزود: صنعت سیمان در گذشته صنعت پیشرو در بازار بورس بود و بازده های بسیاربالایی را برای سهامداران ایجاد می نمود و به همین لحاظ سطح انتظارات سرمایه گذاران را بالا برد. با اجرای اصل ۴۴ قانون و ورود صنایع بزرگ به بازار در حال حاضر صنعت سیمان حدود ۲.۵ درصد بازار سرمایه را شامل می شود، بنابراین طبیعی است که علیرغم بازده مناسب در مقایسه با بازارهای موازی، به لحاظ مقایسه با صنایع پیشرو از اقبال کمتری برخوردار باشد.

اطلاعات بازار سرمایه گواه آن است که این صنعت ظرف ۵ سال گذشته حدود ۳۹۲ درصد بازده داشته که نسبتاً بازده مناسبی می باشد، لیکن چون توجه فعالان بازار فعلاً به بازده های کوتاه مدت است در مقاطع زمانی مختلف به صنایع رو به رشد توجه می نمایند که بتوانند از نوسانات کوتاه مدت استفاده کنند که صنعت سیمان هم بعضاً شامل این اقبال شده است. اما آنچه که فعلاً موجبات عدم اقبال را نسبت به این صنعت ایجاد نموده، انتظارات سهامداران برای خروج از شمولیت قیمت گذاری دولتی سیمان بود که متاسفانه علیرغم اعطاء اختیار قیمت گذاری به انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان، مداخلات دولتی علیرغم افزایش فاحش هزینه ها و قیمتهای فروش منطقه ای، ادامه داشته و قیمت این محصول را در سطح نازل نگه داشته و به همین دلیل قیمتهای صادراتی نیز از مطلوبیت لازم برخوردار نیست، از طرف دیگر تغییرات فاحش نرخ ارز تسهیلات دریافتی از صندوق توسعه ملی موجب ورود زیانهای هنگفت به این صنعت گردید که این امر باعث کاهش اقبال سهامداران گردید.

وي در ادامه گفت: ضمناً اتخاد سیاستهای انقباضی دولت و کاهش بودجه های عمرانی نیز موجب کاهش تقاضا و در نتیجه رقابتهای داخلی بین تولید کنندگان شد که مناقشات منطقه ای و کاهش مصرف سیمان در منطقه نیز به امر دامن زد و قیمت های فروش را در سطح نازلی قرارداد.

پیش بینی می شود با پیشرفت مذاکرات هسته ای و رفع تحریم های بین المللی امکان دست یابی به بازارهای جدید در آینده نزدیک و افزایش مصرف داخلی ناشی از آزاد سازی منابع ارزی کشور در جهت استفاده در پروژه های عمرانی و توجه سرمایه گذاران خارجی به پروژه های توسعه ای کشور، بتوان به قیمتهای مناسب فروش سیمان دست یافت و بازده صنعت را جذابتر نمود و به این طریق میل به سرمایه گذاری در این صنعت را بمراتب افزایش داد. بهرحال آنچه مسلم است صنعت سیمان همواره یک صنعت کم ریسک با بازده مناسب در بلند مدت است و بهمین دلیل مورد توجه سهامداران بالقوه با هدف سرمایه گذاری بلند مدت است.