خواص باقلا | دانستنی های مهم در مورد فواید باقلا برای کم خونی و در بارداری
باقلا حاوی ویتامین های زیادی است که بدن به آن نیاز دارد و برای کم خونی مفید است این گیاه به تازگی بسیار مورد توجه قرار گرفته است در این مطلب به برخی خواص باقلا اشاره میکنیم.
خواص باقلا
باقلا گیاهی است با نام علمی VICIA FABA از خانواده نخود. بشر از قدیم با این گیاه آشنا بوده و حداقل ۶ هزار سال قبل از میلاد در مناطق وسیعی از شرق مدیترانه کشت می شده است. باقلای تازه و سبز تا ۸۰ درصد و نوع خشک آن تا ۱۸ درصد آب دارد. ترکیب های مهم آن شامل اسیدهای آمینه مختلف، ویتامین ها و مواد معدنی است.
باقلا دارای مقدار زیادی ال دوپا (L DOPA) است؛ ماده ای که سال هاست در درمان پارکینسون مورد استفاده قرار می گیرد. اثر دیگر باقلا در کنترل پرفشاری خون است. بنابراین به کسانی که فشار خون دارند، خوردن آن توصیه می شود. علاوه بر اینها باقلا دارای خاصیت افزایش دهندگی قوای جنسی است.
اما باید دانست که این ماده غذایی سرشار از تیرامین بوده و افرادی که داروهای مهارکننده منوآمین اکسیداز (MAO) مصرف می کنند، باید از خوردن آن خودداری کنند. همچنین باقلا برای افرادی که دارای کمبود آنزیم گلوکز ۶ فسفات و هیدروژناز هستند (مبتلایان به فاویسم)، ممنوع است؛ چون دارای ترکیب های ویسین، کنویسین و ایزواورامیل است و ممکن است باعث خطر مرگ شود.
کشت باقلا از قدیم در نواحی مرکزی ایران و به خصوص کاشان مرسوم بوده است. بهترین باقلای ایران از نظر کیفیت و پخت مربوط به این ناحیه است. مصرف باقلا می تواند به صورت تازه یا از خشک شده آن یا نوع فریزکرده آن صورت گیرد. گاهی باقلا را به صورت کنسرو شده هم مصرف می کنند. اما مهم ترین خواصی که تاکنون در منابع علمی از باقلا گزارش شده است از جمله ضدپارکینسون، افزایش دهنده قوای جنسی، ادرارآور ، خلط آور، دارای خواص استروژنی، مقوی معده و تنظیم کننده پرفشاری خون است. باوجود تمامی این خواص، باقلا به شدت نفاخ بوده و به همین دلیل از قدیم در ایران، آن را با مواد معطر و گیاهان ضدنفخ مصرف می کرده اند. با توجه به اینکه شرایط آب و هوا در ترکیب ها و آثار گیاهان به طور مستقیم تاثیر می گذارد، آمار ایجاد حساسیت و مسمومیت حاصله از باقلای نواحی شمالی ایران بیشتر از باقلای کاشان و نواحی دیگر است.
دو نوع باقلا داریم ، باقلای تازه طبعی سرد و تر دارد ، باقلای خشک طبعی سرد و خشک. این گیاه سرشار از ویتامین های آ و ب و ث میباشد و سرشار از املاح معدنی از جمله آهن ، آهک و فسفر است. این گیاه برای کم خونی بسیار مفید است. توجه داشته باشید برخی از افراد به باقلا حساسیت شدید دارند پس در استفاده از آن دقت کنید.
باقلا در بارداری
خانم های باردار روزانه مقداری باقلا می توانند مصرف کنند. اما نگرانی هایی درباره مصرف سویا در طول بارداری می باشد. خوردن هرگونه ماده غذایی خانواده سویا در بارداری باید با هماهنگی با پزشک انجام شود.
خواص باقلا برای پوست
برای از بین بردن لکههای پوستی، باقالا را بپزید و له کنید سپس آن را مانند ماسک روی صورت خود بمالید و اجازه دهید برای 10 دقیقه روی پوست بماند.
باقالای پخته را با شنبلیله و عسل مخلوط کنید و روی جوشهایتان قرار دهید. این کار باعث نرم شدن و رسیدن جوش و بیرون آمدن چرک از آن میشود. این ضماد همچنین برای کاهش ورم زیر چشم مفید است.
برای افزایش شادابی پوست یک قاشق غذاخوری پودر باقالا را با گلاب مخلوط کرده و برای 10 دقیقه روی صورتتان قرار دهید.
باقلا و کم خونی
باقالا یکی از منابع عالی فیبر و پروتئین به حساب میآید و مصرف آن همراه با برنج، تمامی پروتئینها و اسیدهای آمینه ضروری بدن را تامین میکند. کلسیم و پتاسیم موجود در باقالا از بروز پوکی استخوان جلوگیری کرده و به کنترل فشارخون بالا کمک میکند.
این دانه همچنین سرشار از:
آهن | ویتامین C |
فسفر | ویتامین A |
مس | ویتامین K |
منگنز | ویتامین B |
منیزیم | اسیدفولیک |
بنابراین برای رفع کمخونی هم مفید است البته به شرطی که نسبت به آن حساسیت نداشته باشید. لازم به ذکر است که باقالای تازه طبع سرد و تر و باقالای خشک طبع سرد و خشک دارد. گل آن نیز طبع گرم دارد. ارزش غذایی باقالای خشک شده نیز بیشتر از باقالای تازه است اما ویتامین C باقالای تازه بیشتر است.
باقالا و فاویسم
فاویسم گلبولهای قرمز خون 24 تا 48 ساعت بعد از خوردن باقلا شروع به تخریب شدن نموده و هموگلوبین خود را به گردش خون آزاد میکنند. در نتیجه زردی و گاهی نارسایی کلیوی ممکن است ایجاد شود. این علایم دارای یک پایه ژنتیکی هستند: کمبود گلوکز 6 - فسفات دهیدروژناز که حدود 400 میلیون نفر به آن مبتلا هستند. این آنزیم اولین واکنش مسیر پنتوز فسفات را کاتالیز میکند که تولید NADPH میکند. این ماده احیا کننده در بسیاری از مسیرهای بیوسنتتیک ضروری بوده و همچنین سبب حفاظت سلول در برابر آسیب اکسیداتیو پراکسید هیدروژن و رادیکالهای آزاد سوپراکسید میشود.
در مبتلایان به کمبود گلوکز 6 - فسفات دهیدروژناز ، تولید NADPH کاهش یافته و سمزدایی پراکسید هیدروژن متوقف میشود. در این حالت آسیب سلولی به صورت پراکسیداسیون لیپیدی و شکسته شدن غشای گلبولهای قرمز و اکسیداسیون پروتئین و DNA رخ میدهد. فیثاغورث ، فیلسوف و ریاضیدان یونانی ، پیروان خود را از مصرف باقلای فاوا منع کرد که احتمالا علت آن ایجاد بیماری فاویسم در تعداد زیادی از مردم بوده است که در مواردی میتوانست کشنده باشد.
باقالا و پوکی استخوان
یکی دیگر از خواص باقالا ویژگی های آن برای سلامت استخوان ها می باشد باقالا به علت داشتن منگنز برای استخوان های بدن لازم می باشد یک لیوان باقالا 36 درصد نیاز روزانه بدن به منگنز را تامین می نماید هر فرد بزرگسال به یازده میلی گرم منگنز در روز نیازمند است.منگنز به حجم استخوان ها می افزاید و موجب بهبود کمبود کلسیم می گردد.لذا با مصرف باقالا استخوان های شما استحکام می یابد و از پوکی استخوان جلوگیری به عمل می آید.
مضرات باقلا
باقلا در بعضی از اشخاص تولید نفخ و سنگینی سر و معده می کند برای جلوگیری از این عوارض باید ابتدا باقلا را پوست کنده و بجوشانید و آب آنرا دور بریزید . سپس به آن مقدری آب اضافه کرده و بعد از پختن با روغن بادام و ادویه گرم مانند دارچین و فلفل بخورید .
مصرف باقلا
ای تازه ممکن است تولید مسمومیت و حساسیت شدید بکند که گاهی موجب مرگ می شود بنابراین باید در خوردن باقلای تازه و خام احتیاط کنید . معمولا اشخاصی که به باقلای تازه حساسیت دارند فاقد یک آنزیم مخصوص هستند.
روایات در مورد باقالا
محمد بن یعقوب درکتاب فروع کافی از حضرت امام رضا علیهالسلام روایت کرده که فرمود: خوردن باقلا موجب زیادی مغز ساقهای پا و تقویت آنها میشود. امام صادق علیهالسلام میفرماید: باقلا را با پوست بخورید زیرا که باقلا را با پوست خوردن معده را شستشو میکند. در کتاب مکارمالاخلاق از رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم روایت شده است که فرمود: طعام حضرت عیسی باقلا بود تا آن موقعی که به آسمان بالا رفت، حضرت عیسی چیزی نخورد که آتش آن را تغییر داده باشد.
آیا باقالا باعث گاز می شود؟
باقالاحاوی انواع خاصی از قند است که انسان نمی تواند هضم کند. اما باکتری های روده ما می توانند این کار را انجام دهند و در این مرحله گازهای تخمیری آزاد می کنند. این می تواند منجر به تشکیل گاز در روده بزرگ و در نتیجه به نفخ شکم شود. . اما حبوبات آنقدر سالم هستند که هیچ کس نباید بدون آنها کاملاً این کار را انجام دهد - اگر از نفخ شکم رنج می برید ، می توانید قسمت های کوچک و بسیار کوچک را تجربه کنید.
حبوبات هرچه جوانتر و لطیف تر باشند ، قندهای ناشی از نفخ شکم کمتری دارند. ادویه هایی مانند رازیانه ، زیره ، گشنیز از میزان گاز نمی کاهند اما اثر هضم کننده و آرامش بخشی روی عضلات روده دارند. و محققان ونزوئلایی چند سال پیش دریافتند که باکتری های اسید لاکتیک نفخ شکم حبوبات را کاهش می دهد. یک قطره ماست یا یک قطره دوغ یا کنسانتره آب پنیر نمی تواند هیچ آسیبی برساند.