تحلیل و توصیه ارزی دکتر محمد طبیبان

فقط خدا می داند چرا دولت فعلی هم ارزمسافرتی داد؟

ساعت 24-هر که ناموخت از گردش روزگار / می نیاموزد از هیچ آموزگار

در دولت های اسبق ایران نیز زمانی بود که ارز مسافری می دادند . مثلا اگر در بازار آزاد قیمت دلار 700 تومان تومان بود دلار برای ارز مسافرتی 250 تومان تعییین می شد. این اختلاف معنادار و شکاف بزرگ دو قیمت رسمی و آزاد دلار موجب شد نوآورانی پیداشوند که افراد مختلف را سازمان می دادند، برایشان پاسپورت تهیه می کردند، برای هر مسافر اسیری یک بسته خاص کالا مانند پسته، مغز گردو، دمپایی پلاستیکی، تن ماهی، زعفران و کالاهای جزیی که در امارات مشتری داشت تهیه می کردند،بلیط هواپیما و هتل برایشان تدارک می دیدند وآنها رادر فرودگاه دبی تحویل گرفته به هتل می بردند وبه جایش سهمیه ارزی و بسته وارداتی آنهارا تحویل می گرفتند. این افراد چند روزی در دوبی پرسه می زدند و روز باز گشت هم همان مدیران بسته خاصی از اجناس که در ایران مشتری داشت تحویل این افراد می دادند که در فرودگاه تهران نماینده مجریان برنامه از مسافر تحویل می گرفتند. ترازنامه مطلب چنین می شد، کسی که سهمیه ارز مسافرتی می گرفت یک سفر مجانی به دوبی می رفتو مجری برنامه هزینه ارز مسافر، قیمت بلیط ، هزینه هتل و هزینه کالای صادراتی وارداتی را می پرداخت و در آمد حاصل از فروش این کالا ها در دوبی و ایران را به جیب می زد. هواپیمایی هم هزینه مربوط به سوخت و استهلاک قطعات کمیاب و گرانقیمت هوا پیما را از جیب ملت می پرداخت برای جا به جایی بیهوده و غیر کار آمد بار و مسافر. برخی از این هزینه مغفول رانت حاصل برای مجریان این پروژه بود.بانک مرکزی هم مبالغی ارز از دست می داد.در این داستان چند درس موجود عبرت آموز بود :
درس اول این است: کسانی که می گویند در ایران سازوکار بازار جواب نمی دهد توجه نمی کنند این همین داستان یادشده در بالا نتیجه کار کرد سازو کار بازار و قیمت بوده است. اما همین روند اگر برمبنای صحیح استوار نشود بسیار خسارت بار کار می کند.
دوم ، اگردر دولت دوازدهم کسانی تصور می کنند یا می کردند داستان پرداخت ارز مسافرتی این بار نتیجه خوب می دهد و جوردیگری نوشته می شود اشتباه می کنند. اخبار منتشر شده دراین روزها و هفته ها نشان می دهد همان رخداد پیشین در حال تکرار است.
سوم، دولت بهترین کاری که می تواند بکند این است که یک بازارآزاد ارز ایجاد کند تا هر کس می خواهد ارزدر اختیار و درتملک خود را بفروشد و یا بخرد به آن بازار مراجعه کند. این فروشنده ارز می تواند صادر کننده یا وارد کننده یا مسافر ویا هر فروشنده دیگری باشد. روشن است این بازار وقتی می تواند بازار کار آمدی باشد که دولت در قیمت جز از طریق عرضه و تقاضا دخالت نکند.
چهارم، اینکه چرا دولت فعلی به تداوم روش های شکست خورده و تکرار مکرر آن پایبندند را فقط خدا می داند .

منبع:کانال تلگرامی دکتر طبیبیان