برگزاری اولین کنسرت راک بانوان
مصاحبه ی صنم پاشا سرپرست اولین گروه راک بانوان ایران
ساعت 24-بهرام بیضایی، نمایشنامه‌ای دارد به‌نامِ «اتفاق، خودش نمی‌افتد!» که اگر بخواهیم چنین عنوانی را به وضعیت حضور زنان در عرصه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، هنری، ورزشی، اقتصادی و… تعمیم دهیم؛ باید گفت؛ بله! بخشی‌از رسیدن به نتیجه مطلوب در مطالبات زنان باید به‌دستِ خودشان صورت پذیرد و همیشه این‌طور نیست که منتظر بمانیم تا ببینیم که چه خواهد شد؛ چه‌بسا تجربه نشان داده، برچسب‌ها، با تلاش برای برداشتن‌شان، برداشته می‌شوند و اگر برای تغییر کلیشه‌ها کاری نکنیم، همیشه کلیشه باقی می‌مانند؛ برچسب‌ها و کلیشه‌هایی همچون «حیطه زنان یا حیطه مردان».
در هنر نباید جنسیت را لحاظ کرد
برایِ‌مثال، اگرچه به‌علتِ شرایط بومی و فرهنگی و ساختار اجتماعی و سیاست‌گذاری‌های کلان کشوری، سال‌ها زنان در نقشی مکمل! در تهیه و اجرای آثار موسیقایی (چه آلبوم و چه کنسرت) کشورمان دیده شده‌اند، اما این، حضور فعال و جدی بخشی‌از زنان جامعه هنر دستِ‌کم به‌لحاظی کمّی دراین‌سال‌ها و استمرار براین‌امر بوده که به‌مرور این مسیر را هموار کرده؛ تاجایی‌که درپیِ شکل‌گیری گروه‌های بانوان؛ کنسرت‌های موفقی را دراین‌زمینه شاهد بوده‌ایم و قطعاتی باکیفیت را شنیده‌ایم که از دل همین محدودیت‌ها خلق شده‌اند. بااین‌حال، عمده فعالیت‌های انجام‌شده که مجال بروز و ظهور (در همان قالب ویژه بانوان) یافته؛ مربوط به موسیقی سنتی،ایرانی بوده و کمتر، دیده‌ایم گروهی از خانم‌های هنرمند، کنسرتی را درقالبِ پاپ یا در سبکی دیگر به‌رویِ استیج برده باشند. شاید بدیع‌ترین، چالش‌برانگیزترین و جسورانه‌ترین اقدام دراین‌حوزه را باید ماجرای به‌صحنه‌رفتن گروه «صنم پاشا» دانست که اولین اجرای زنده راک بانوان را به‌شکلِ رسمی رقم زد؛ ماجرایی که با استقبال فوق‌العاده مخاطبان روبه‌رو شد و تمام بلیت‌های آن در کمتر از سه‌روز به‌فروش رفت. بیتا صادقی (گیتار الکتریک)، ریما حسن‌زاده (گیتار بیس)، آرمینا جعفری (درامز)، فروغ فضلی (کیبورد)، آوا و نوا حسینی (همخوانان)؛ یاری‌گر صنم پاشا؛ پایه‌گذار این راک‌بند زنانه، دراین‌رویداد بودند که نقطه‌عطفی در تاریخ موزیک ایران خواهد بود.
صنم پاشا متولد ٢٥ تیرماه ١٣٥٧ در تهران است و از کودکی با کمک مادرش؛ زهره نیازمند، با ردیف موسیقی ایرانی آشنا شد. او که از هفت‌سالگی نواختن پیانو کلاسیک را شروع کرد و درکنارش آواز کلاسیک و سلفژ را نیز فرا گرفت؛ مدرک تخصصی آهنگ‌سازی را آنلاین از دانشگاه برکلی کسب کرده و به‌دلیلِ معدل بالا؛ بورسیه شد و ازاین‌طریق، مدرک تخصصی وکال را نیز از همین دانشگاه گرفت. او که به تدریس آواز راک نیز می‌پردازد؛ درباره چگونگی علاقه‌مندی‌اش به موزیک راک گفت: «از کودکی موسیقی کلاسیک گوش می‌کردم و در خانواده‌مان بیشتر موسیقی کلاسیک و سنتی شنیده می‌شد؛ تااینکه یک‌روز اتفاقی آهنگی از گروه The Doors به‌دستم رسید؛ به‌نامِ آداجیو که درواقع، اثری کلاسیک به‌آهنگ‌سازی آلبینونی بود که توسط آنها کاور شده بود. برایِ‌همین، به‌راحتی با آن ارتباط برقرار کردم و شیفته صدای گیتار الکتریک درآن‌قطعه شدم؛ ازاین‌رو، تصمیم گرفتم تا موسیقی‌های بیشتری را دراین‌ژانر بشنوم». او که داوری «وکال کانتست» را برای ۱۵دوره از سال ۲۰۰۸ تاکنون برعهده داشته؛ دراین‌باره‌که آیا هرگز فکر می‌کرد که امکانش باشد خانم‌ها بتوانند حرفه‌ای در سبک راک فعالیت کنند؟ گفت: «راستش معتقدم که در هنر نباید جنسیت را لحاظ کرد و تفکیک آن به‌صورتِ زنانه و مردانه جالب نیست. خانم‌های بسیاری وجود دارند که دراین‌سبک از موزیک به‌شکلی حرفه‌ای فعالیت می‌کنند و در کشور نوازنده‌های خانم خوب گیتار الکتریک بیس و ریتم داریم؛ حتی خوانندگانی هستند که این رشته را دنبال کرده‌اند. حالا شاید به‌صورتِ کنسرت، فعالیتی نداشته باشند اما کاملاً حرفه‌ای و درست پیش می‌روند و تعدادی از آنها دراین‌زمینه تدریس هم می‌کنند». دارنده عنوان بهترین خواننده اسکریم در جشنواره آرمفست ارمنستان؛ «زن‌بودن» را سخت‌ترین مانع گروه‌شان دراین‌راه خواند و ارزیابی خود از آثار ارائه‌شده در سبک راک در سال‌های اخیر را چنین مطرح کرد: «کارهایی که منتشر شده‌اند، مثل همه‌جایِ‌دنیا به دو دسته تقسیم می‌شود؛ دسته اول آثاری که به‌سمتِ کارهای تجاری می‌روند و شناخته‌شده‌تر هستند. دسته دوم هم گروه‌ها و افرادی هستند که استانداردها را رعایت می‌کنند و ذات اثر برای‌شان مهم است که دراین‌ایران متأسفانه این دسته، کمتر شناخته‌شده هستند». او که داوری فستیوال راک ایران در سال ۲۰۱۲ را هم در کارنامه حرفه‌ای خود دارد، دراین‌باره که اساساً می‌شود راک ایرانی داشت یا آنچه که عرضه می‌شود، کاری ملودیک فقط با سازبندی راک هست؟ توضیح داد: «خیلی از گروه‌ها در دنیا هستند که در شاخه‌های متنوع موزیک راک به زبان‌های دیگر، کارهایی را خلق کرده‌اند که قوی هم بوده‌اند اما فارغ از واج‌ها و هجاها و صامت‌ها و مصوت‌های زبان فارسی که کار را برای تلفیق شعر و موزیک سخت می‌کنند، معتقدم که اگر بجا از تکنیک‌های آوازی استفاده شود، می‌توانیم به راک نزدیک شویم؛ ولو به‌زبانِ فارسی». او درهمین‌زمینه درپاسخ‌به‌اینکه نقش ترانه و کلام را در موفقیت کارهای راک داخلی تاچه‌اندازه مؤثر می‌داند؟ گفت: «هر موسیقی متأثر از ژانر خود؛ می‌خواهد که حس‌وحال خاصی را به مخاطب منتقل کند. درنتیجه، کلام به‌عنوانِ ابزار بیان و ابراز احساسات، بسیار مهم است. شما نمی‌توانید ترانه‌ای با نگاهی متفاوت را روی سبک راک بگذارید؛ درآن‌صورت، سبک‌تان دیگر راک نخواهد بود و انگار فقط دارید از سازبندی این سبک استفاده می‌کنید». او که سابقه آهنگ‌سازی برای انیمیشن «فرق من و بچه قورباغه چیه» به‌کارگردانیِ احسان نصری (۲۰۱۷) و نمایش‌هایی همچون «آری یا نه»، «زندگی برای زندگی» و «پیانو» را نیز دارد، بااشاره‌به‌اینکه گروه «صنم پاشا» حدود پنج‌سال‌پیش طی هم‌نوازی دوستانی با سلیقه موسیقایی مشترک؛ شکل گرفت، درپاسخ‌به‌این‌پرسش‌که آیا موسیقی راک زنان می‌تواند در کشورمان به اتفاق‌های خوب منجر شود، گفت: «فعلاً که قدم اول را برداشته‌ایم؛ امیدواریم که ادامه‌دار باشد». این هنرمند درباره این موضوع که آیا محدودبودن مخاطبان (فقط بانوان) و حوزه اجرا که تنها شامل کنسرت می‌شود، باعث دلسردی او و گروهش شده؟ گفت: «به‌هیچ‌وجه؛ اگر می‌شد که تا اینجا را هم نمی‌آمدیم». صنم پاشا درباره اینکه آیا گمان می‌کند در فضای عادلانه برای حضور، زنان فعال دراین‌عرصه می‌توانند بازار تازه‌ای خلق کنند؟ گفت: «بی‌شک همین‌طور است. وقتی‌که بلیت‌های کنسرت ما کمتر از سه‌روز سولداوت می‌شود، نشان می‌دهد که خانم‌های زیادی به‌این‌سبک علاقه دارند و مشتاق شنیدنش هستند». وی بااشاره‌به‌اینکه باتوجه‌به قوانین کشورمان فعلاً اجازه و امکان ارائه آلبوم و سینگل برای‌شان وجود ندارد، تأکید کرد: «بااین‌حال، گروه ما به فعالیت‌های خودش ادامه خواهد داد».
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.