LEZ و کپی از شهرهای اروپایی؛ حال هوای تهران را خوب میکند؟
ساعت24-طرح کاهش سالیان سال است که در کشورهای زیادی در اروپا اجرا شده و تحقیقات زیادی در رابطه با تاثیرگذاری آن در شهرهای مختلف انجام شده است.
اما این یک سوال بدون جواب نیست، طرح کاهش که در ابتدا به اسم طرح «ال‌ای‌زد» مطرح شد، سالیان سال است که در شهرهای مختلف دنیا مخصوصا ابرشهرهای اروپا به شکل مختلف اجرا شده و محققان در این مدت بارها تاثیرات آن را ارزشیابی کرده‌اند.
LEZ از کجا شروع شد؟
اولین بار این طرح در سال ۱۹۹۶ میلادی در استکهلم سوئد اجرا شد، در آن طرح به گروهی از خوردوهای سنگین اجازه تردد در منطقه‌ای خاص از این شهر داده نشد. ۶ سال بعد این طرح به شکل‌های مختلف وارد ابرشهرهای دیگر اروپایی شد. در برخی از مناطق فقط تردد خودروهای سنگین ممنوع است، در برخی مناطق هم برخی از خودروهای اجازه تردد ندارند و ...
این طرح در همه این شهرها یک ویژگی مشابه دارد؛ قسمتی از شهر به عنوان «منطقه کم انتشار» معرفی می‌شود و براساس قوانین مختلف تردد خودروها در این مناطق کم می‌شود.
این قوانین در ایران بر این اساس است؛ «خودروهایی که از فیلتر معاینه‌فنی عبور نکرده‌اند اجازه ندارد که خودروها در شهر تردد کنند. در فاز اول این طرح که از آبان ماه سال ۹۵ آغاز شده بود، خودروهای بدون مدرک معاینه فنی اجازه تردد در منطقه طرح ذوج و فرد را نداشتند و براساس آمار شهرداری اجرای آن باعث شد تا میزان تردد خودروهای فاقد معاینه فنی حداقل ۳۳ درصد کاهش پیدا کند.
همچنین تردد و ورود خودروهای سنگین بدون معاینه فنی به تهران ممنوع شده و حتی خودروهای سنگین و کامیون هایی که از ساعت ۲۲ شب به بعد اجازه تردد در شهر را دارند باید حتما گواهی معاینه فنی دریافت کرده باشند.»
اما این تغییرات در قوانین مناطق کم انتشار باعث شده تا طرح‌های «ال‌ای‌زد» تاثیرات مختلفی در شهرهای بزرگ دنیا داشته باشد، در برخی از شهرها چنین طرح‌هایی منجر به کاهش آلودگی هوا شده و در برخی دیگر هم تنها تاثیر آن کاهش ترافیک بوده و نه آلودگی‌هوا.
این طرح چه تاثیری روی آلودگی‌هوا دارد؟
۱- برلین
این طرح در شهر برلین در ۲ فاز مختلف آغاز شد در ابتدا فقط خودروهایی که نشانه سبز یا زرد معاینه فنی را داشتند اجازه تردد در محدوده طرح کاهش انتشار این شهر را داشتند و بعد این موضوع فقط به نشانه‌های سبز محدود شد. براساس تحقیق دانشگاه بیرمنگام در فاز اول اجرای این طرح در این شهر در دور اوا ۳ و در فاز دوم ۵ تا ۱۰درصد میزان انتشار ذرات کوچکتر از ۱۰میکرون کاهش پیدا کرد.
یکی از اصلی‌ترین قوانین این طرح در آلمان که آن را بسیار شبیه به وضعیت کنونی تهران میکند، ایجاد مقررات برای معاینه فنی خودروها هم بود. برخلاف برلین در بیشتر شهرهای اروپایی طرح «منطقه کم انتشار» در رابطه با خودروهای سنگین اجرا می‌شود.
۲- میلان
از سال ۲۰۰۸ میلان با طرحی به نام منطقه اکوپس با آلودگی هوا مقابله می‌کرد، در این طرح به برخی خودروهای دیزلی اجازه داده نمی‌شد که در مرکز این شهر تردد کنند. هدف شهرداری میلان از اجرای این طرح کاهش ۳۰درصدی انتشار ذرات کوچکتر از ۱۰میکرون بود.
اما این طرح تقریبا به هیچ موفقیتی نرسید و از سال ۲۰۱۱ طرح «ال‌ای‌زد» در میلان اجرا شد، مطالعات نشان می‌دهد که میزان ذرات کوچکتر از ۱۰، ۲.۵ و ۱ میکرون از زمان اجرای طرح تغییر نکرده و فقط میزان غلظت کربن سیاه در مناطق مختلف از ۸.۵ تا ۲۲درصد کاهش پیدا کرده است.
۳- آمستردام
در شهر آمستردام هم مانند بسیاری از شهرهای اروپایی طرح منطقه کم انتشار فقط مخصوص به خودروهای سنگین است. در منطقه کم انتشار این شهر کامیون‌های قبل از سال ۲۰۰۱ و یا کامیون‌هایی که با استاندارد یورو ۳مطابقت ندارند اجازه تردد ندارد.
اما خبرها برای این شهر آنقدرها هم خوب نیست؛ براساس مطالعع پانتلیدیاس و همکارانش در سال ۲۰۱۴ از زمان اجرای طرح «ال‌ای‌زد» غلظت ذرات آلاینده در آمستردام تغییر آن چنانی نداشته است.
۴- لندن
مانند برلین، لندن هم شهری است که قانون منطقه کم انتشار خود را فقط محدود به خودروهای سنگین نکرده و این باعث شده تا برخلاف آمستردام و میلان غلظت آلاینده‌ها تا حدی کاهش پیدا کند. تحقیق مجله ساینس در اوت سال ۲۰۱۳ نشان داد که غلظت آلاینده‌ها در منطقه کم انتشار ۲.۴۶ تا ۳.۰۷ و در بیرون این منطقه ۱ درصد کاهش پیدا کرده است.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.