کویر مرنجاب در تور طبیعت گردی

رپورتاژ آگهی / امروزه گشت و گذار در طبیعت تنها محدود به مناطق پرآب و جنگلی نیست، بلکه به لطف پیشرفت تکنولوژی و افزایش سطح آگاهی و البته حس تنوع‌طلبی، مناطق کویری و بیابانی طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند.

این مناطق به دلیل موقعیت خاص و بکر حس کنجکاوی و جستجو را در همه‌ی افراد ماجراجو بر می‌انگیزد و آن‌ها را به سمت خود می‌کشانند. شن‌های روان، پوشش گیاهی و جانوری ویژه، حس کشف ناشناخته‌ها و همچنین سختی پیمودن کویر جذابیت زیادی به همراه دارد.

کشور ایران با داران بودن جغرافیای خاص که تنها در معدود نقاطی از دنیا وجود دارد، علاوه بر داران بودن نقاط ساحلی، جنگل‌ها، کوه‌ها و دشت‌های سرسبز از موهبت داشتن مناطق کویری هم برخوردار است، بنابراین بدیهی است که گردشگری در کشور عزیزمان از این حیث در تور طبیعت گردی هم روبه پیشرفت باشد. کویر مرنجاب یکی از این موهبت‌های الهی به شمار می‌رود که به یکی از قطب‌های اصلی کویرگردی در ایران تبدیل شده است.

معرفی

کویر مرنجاب در شمال شهرستان آران و بیدگل در استان پهناور اصفهان واقع شده است که از شمال به دریاچه‌ی نمک آران و بیدگل، از شرق به کویر بند ریگ و پارک ملی کویر، از غرب به کویر مسیله و دریاچه‌های نمک حوض سلطان و حوض مره و در نهایت به شهرستان آران و بیدگل از سمت جنوب منتهی می‌شود.

گفته می‌شود نام این کویر را شاه عباس صفوی انتخاب کرده است. بعضی نیز می‌گویند که کندن چاه و قنات و رسیدن به آب شیرین در این کویر کاری بسیار طاقت‌فرسا و سخت بوده، به همین دلیل قبلا به آن «مرد رنج آب» می‌گفتند که رفته رفته تغییر کرد و به مرنجاب تبدیل شد.

درست یا غلط امروزه مرنجاب یکی از بهترین جاذبه‌های گردشگری ایران محسوب می‌شود. وقتی پا به این کویر می‌گذارید، احتمالا محو زیبایی آن خواهید شد و این مورد را مرهون طبیعت جذابش است.

شاید در تصور شما کویر منطقه‌ای خشک و بی‌آب و علف است، اما بد نیست بدانید به دلیل وجود آب و غذای مناسب این کویر از پوشش جانوری و حتی گیاهی غنی برخوردار است. وجود حیواناتی مانند گرگ، شغال، روباه شنی، آفتاب‌پرست، بزمجه، کفتار، انواع مار و مارمولک و عقرب، پرندگانی همچون عقاب و شاهین به علاوه‌ی گیاهانی مثل گز، تاق، ارته، اسکنبیل، قیچ و دم گاوی بر این ادعا صحه می‌گذارد. حتی در چند سال اخیر یک جفت یوزپلنگ هم در این مکان مشاهده شده است.

تپه‌های شنی بلند، جنگل‌های تاق، دریاچه های نمک و آسمان فوق‌العاده‌ زیبای شب نیز از جذابیت‌های این کویر هستند.

جزیره‌ی سرگردان یکی دیگر از جذابیت‌های طبیعی این کویر به شمار می‌رود که در دریاچه‌ی مسیله قرار دارد. البته این مکان آن گونه که از اسم جزیره انتظار داریم نیست، چرا که دور تا دور آن را به جای آب، نمک‌زار فرا گرفته است. با این وجود در برخی از زمان‌های سال به دلیل بارندگی اطراف آن آب حدود ۲ تا ۵ سانتی‌متر بالا می‌آید و جلوه‌ی زیبایی به آن می‌بخشد. همین مورد باعث می‌شد که مردم بومی تصور کنند که این مکان در حال جابه‌جایی و حرکت است بنابراین نام جزیره‌ی سرگردان را به آن اطلاق کرده‌اند. این جزیره در ۵ کیلومتری شهرستان آران و بیدگل قرار دارد.

تجهیزات لازم

آب: یکی از مهمترین نکات سفر به کویر این است که با خود به اندازه کافی آب داشته باشید. معمولا به طور سر انگشتی می توان گفت که هر نفر باید ۴ لیتر در روز آب داشته باشد.

لباس مناسب: در سفر به کویر و تور طبیعت گردی سعی کنید که لباس بدون جیب و درزهای اضافه و ترجیحا آستین دار داشته باشید، مخصوصا اگر به سمت رمل های شنی خواهید رفت. وقتی به تپه های شنی می روید، حتما دلتان می خواهد که کلی در آن ها بازی کنید و اگر لباستان مناسب نباشد، تا مدت ها بعد از برگشتن از سفر، در درزهای آن شن پیدا خواهید کرد. نکته مهم دیگر این است که حتما باید با خودتان لباس گرم داشته باشید. تفاوت دمای شب و روز در کویر بسیار زیاد است و این که با خود بگویید کویر گرم است، اصلا درست نیست. حتما و حتما لباس گرم با خود به همراه داشته باشید حتی اگر سفرتان یک روزه است (زیرا امکان دارد که به خاطر یک مسئله پیش بینی نشده، مجبور شوید که شب را در کویر بمانید).

کوله مناسب: نسبت به تعداد روز سفر، کوله یک روزه یا چند روزه داشته باشید. در کوله بهتر است لباس هایتان را به صورت لوله شده بگذارید تا فضای کمتری اشغال کند.

شب در کویر

قطب نما، نقشه یا جی پی اس: حتی اگر خیلی به خود در رابطه با مسیر مطمئن هستید، اما این لوازم حتما باید در سفر به کویر همراهتان باشد تا اگر راه را گم کردید، مسیر را پیدا کنید.

غذا و خوراکی: راه رفتن در تپه شنی ها شما را بسیار خسته خواهد کرد. شما علاوه بر اینکه باید یک ناهار مقوی به همراه داشته باشید، باید خوراکی های مقوی نیز با خود به کویر بیاورید. مثلا می توانید از شکلات بارها، بادام زمینی یا به طور کلی آجیل، ورقه های نازک گوشت نمک زده شده و … استفاده کنید.

دستمال گردن (اسکارف) و عینک: حتما با مفهوم طوفان شن آشنا هستید، پس یکی از لوازمی که باید همراه داشته باشید اسکارف است که اگر طوفانی ناگهانی پیش آمد، توسط آن بینی و دهان خود را بپوشانید. از عینک نیز برای محافظت از چشم ها استفاده کنید.

چراغ قوه، کیسه خواب و چادر: اگر قرار است شب را در خود کویر بگذرانید، بدون این لوازم باید از این کار پرهیز کنید. وقتی چادر خود را برپا می کنید سعی کنید که به هیچ وجه در آن را باز نگذارید تا هیچ جانوری نتواند به داخل آن برود.

جعبه کمک های اولیه: از دیگر لوازم مهم کویر نوردی است. شما باید قرص های لازم از جمله مسکن و کِرِم قبل و بعد از گزیدگی را به همراه چسب زخم، باند کشی، بتادین و … به خود به کویر ببرید.

کلاه و ضد آفتاب: آفتاب در کویر شدت زیادی دارد، پس برای اینکه دچار آفتاب سوختگی نشوید حتما از کلا و ضد آفتاب استفاده کنید. البته استفاده از کلاه مزایای دیگری مانند خنک ماندن نیز دارد.

در مرنجاب چه چیزهایی انتظارمان را می‌کشد؟

شترسواری در مرنجابشترسواری در مرنجاب

مثل هر کویری در اینجا هم رمل‌ها و تپه‌های شنی را می‌توان دید و شترسواری و موتورسواری و آفرود هم در آن برقرار است، اگرچه در چند سال اخیر انقدر تعداد آفرودها زیاد بوده که چهره کویر و رمل‌ها را تغییر داده و همین هم نگران‌کننده است، طوری که می‌گویند تا چند سال آینده شاید دیگر خبری از آنها نباشد و همه‌شان هموار شده باشند.

اما چه چیزهایی در این کویر منتظرمان است؟

کاروانسرای مرنجاب: معروف است که قلعه و کاروانسرای این منطقه، به دستور شاه عباس ساخته شده. کاروانسرایی که در مسیر جاده ابریشم قرار گرفته و قدیم‌ها، کاروان‌ها شب را در آن به صبح می‌رساندند. روی سر در کاروانسرا نوشته شده، ۵۰۰ پاسدار مسلح همیشه در قلعه حضور داشته‌اند. این کاروانسرا ۲۹ اتاق دارد و این روزها مسافران مرنجاب، شب را با پرداخت هزینه‌ای در آن سر می‌کنند.

کاروانسرای مرنجاب کاروانسرای مرنجاب

یکی از اتاق‌های این کاروانسرا، کاربری سفره‌خانه را پیدا کرده و به مسافران غذا و چای می‌دهد. شب‌ها هم برای تماشای ستاره‌ها می‌توان به پشت‌بام کاروانسرا رفت و آسمان پرستاره را رصد کرد.

اگر اهل چادر زدن باشیم، در ضلع جنوبی کاروانسرا حوضچه ‌ای وجود دارد که درخت‌های بید و کوره گز محصورش کرده‌اند. آب این حوضچه از چشمه‌ای در نزدیکی‌اش به دست می‌آید و در چند سال اخیر، اطراف آن را آجرفرش کرده‌اند و مسافران اطرافش چادر می‌زنند.

چاه دست‌کن: در ۴ کیلومتری شرق کاروانسرا می‌رسیم به چاه دست‌کن. آب این چاه شیرین است و همین از دلایل جذابیتش است.

دریاچه نمک: یکی از جذابیت‌های کویر مرنجاب، دیدن دریاچه نمک آران و بیدگل است که در نزدیکی کاروانسرا قرار گرفته. دریاچه‌ای که به سرگردان معروف است. قدیمی‌ها معتقد بودند این جزیره بصورت مدام در حال حرکت است، اما بعدها مشخص شد که این موضوع به خاطر خطای دید بوده و با محو شدن دو انتهای خط افق در هم که دلیلش گرمای شدید و پدیده سراب بوده، این تصور بوجود آمده. آب دریاچه به مرور زمان خشک شده و رد سفیدی از نمک روی زمین باقی مانده است.