«معماری بوشهر»؛ سمفونی رنگ، باد و نور
ساعت24-رئیس پژوهشکده فناوری خلیج فارس گفت: مهندسان معمار بوشهر، با آفرینش های هنری خود در مجموعه بافت، نه تنها روح، احساس، هیجان، بلکه سلامت کالبدی ساکنین را فراهم آورده بودند.
وی با اشاره به تاثیر بنیادین فرهنگ بر جوامع بشری افزود: وقتی آلمان نازی به سن پترزبورگ حمله کرد، مردم این شهر نمادها و آثار فرهنگی آن را جمع آوری و به مکان های امن منتقل کردند و این موضوع، نشانگر اهمیت این نمادها در هویت بخشی به شهر کنونی سن پترزبورگ است.
این پژوهشگر خاطرنشان کرد: استعمار همواره برای نفوذ و سلطه خود، کشورها را از فرهنگ تهی می‌کند تا بتواند بر آنها سلطه ایجاد کند.
نبی پور با اشاره به پژوهش های میدانی خود در بافت قدیم بوشهر اظهار کرد: وقتی جهت انجام یک پروژه تحقیقاتی، به عکاسی و رصد بافت مشغول بودم به این نتیجه رسیدم که شراره های بافت قدیم بوشهر با تمام خستگی و بی مهری نسبت به آن، طنازی می کند و از این رو است که هر روحی در شوق وصال آن سوزان می شود و ناخواسته در شبکه کوچه های تنگ و پیچیده آن محو می شود.
وی این تفسیر شاعرانه را متکی بر ذات معماری دوآلیسم بافت قدیم بوشهر دانست و گفت: برخلاف بسیاری از نقاط دیگر ایران، معماری بوشهر هم درونگرا و هم برونگرا است، به طوری که علاوه بر درون زیبا، بیرون همه پسندی نیز دارد.
رئیس پژوهشکده فناوری خلیج فارس به شمارش برخی از نمادهای معماری بوشهر پرداخت و گفت: پنجره های نیم دایره که تقریبا در تمام نقاط بافت قدیم با آن روبرو می شویم یکی از این نمادهاست که مانند عشوه چشم عشاق بر پیکره ی این بناها خودنمایی می کند.
نبی پور ادامه داد: معماران این کهن بافت در کار گذاشتن پنجره ها با طاق قوسی از قوانین تقارن سود جسته اند و در هر ضلعی از ساختمان، با تابعیت از اصل هدایت حداکثر وزش باد و نور به اندرون، از تعداد بسیار چشمگیر پنجره در هر ضلعی از بنا استفاده نموده اند.
این پژوهشگر بیان کرد: قوس نیم دایره بر سر پنجره ها نشانگر تمایل فرار انسان از فضای سه بعدی به دو بعدی، یعنی یک گام نزدیکتر بر بی بعدی و بیکرانگی هستی است و اینگونه است که حیات در درون این بناها، در ارکستری از الگوهای هندسی معنا می یابد.
پروفسور ایرج نبی پور شیشه های رنگی و اصول تقارن در به کارگیری آن را یکی از شگفتی های این سبک معماری می داند و معتقد است پنجره ها و شیشه های رنگی بافت قدیم بوشهر، همچون چشم و ریه های این ارگانیسم هستند که باد، نور و حیات را به اندرون هدایت می کنند و انرژی، زندگی و پویایی آنها را فراهم می آورند.
وی در این خصوص اضافه کرد: استفاده از رنگ یکی از مشخصه های معماری ایرانی-اسلامی است چرا که در دیگر کشورهای اسلامی (مثلا عربستان) به دلیل اقلیم و طبیعت آن، کمتر به رنگ ها توجه شده اما در ایران و به واسطه طبیعت غنی آن، رنگ ها جایگاه ویژه ای دارند.
این پژوهشگر خاطرنشان کرد: اگرچه در معماری اسپانیا، عثمانی و شمال شرق آفریقا هم با پدیده رنگ روبرو هستیم، اما تفاوت های فاحشی با معماری بوشهر دارند و می توان این معماری را صاحب سبک دانست.
رئیس پژوهشکده فناوری خلیج فارس تاکید کرد: رنگ و نور، حیات را در بافت بوشهر معنی می‌کند و بعضا در این معماری با رگباری از رنگ و نور مواجه می شویم.
وی تقارن را ذات معماری بوشهر می داند و بر این باور است که معماران بافت بوشهر با استفاده از انرژی رنگ ها به صورت متقارن در هر نیم دایره، تقارن احساسی را جایگزین تقارن قدرتمند هندسی نموده اند.
نبی پور خاطرنشان کرد: در پنجره های بوشهری ترکیبی از رنگ های یاقوت کبود، لاجوردی، سبز یشمی، آبی، فیروزه ای، زرد، نارنجی و... استفاده شده است که با توجه به کاربری اتاق، بالاترین کیفیت و آرامش روحی را فراهم آورده اند.
این پژوهشگر افزود: از طرف دیگر، استفاده از این پنجره ها دارای ترتیب و نظم خاصی است به طوری که در صبح رنگ آبی، در میان روز رنگ های زرد و سبز و در هنگام غروب خورشید رنگ قرمز از میان شیشه های رنگی و در خلال مسیر حرکت خورشید نمود پیدا می کند.
نبی پور که فوق تخصص بیماری‌های غدد دارد، نور و رنگ درمانی را یکی از متدهای کهن درمان در جهان دانست و مصر، سومر، چین و ایران را از پیشگامان این روش درمانی معرفی کرد.
او معتقد است این روش درمانی در علم نوین پزشکی نیز به عنوان بخشی از طب مکمل پذیرفته شده و در مدرن ترین دانشگاه های پزشکی جهان تدریس می شود.
رئیس پژوهشکده فناوری خلیج فارس اظهار کرد: رنگ ها در حقیقت، نور با طول موج های گوناگون هستند که هر رنگ با طول موج خود، انرژی خاص خود را دارد.
رئیس پژوهشکده فناوری خلیج فارس افزود: نور تابش الکترومغناطیس و به زبان ساده نوعی از انرژی است و پدیده رنگ، حاصل به هم کنش انرژی و ماده است.
وی افزود: همچنین بر اساس دیدگاه انیشتین، بدن انسان ترکیب اجزاء شیمیایی نیست، بلکه بیشتر بدن انسان در یک هارمونی بی همتا با سیستم الکترومغناطیس / انرژی گیتی، جای دارد.
پروفسور ایرج نبی پور بیان کرد: رنگ ها با ویژگی جریان یا میدان های مغناطیسی و تکانه های الکتریکی، می توانند فرایندهای بیوشیمیایی، هورمونی، محرک ها و آرام بخش های دورن زای بدنی را تحریک نموده و توازن کامل بدن و ارگان های آن را فراهم کنند.
پژوهشگر بوشهری عنوان کرد: به بیان دیگر رنگ درمانی، با تابش رنگ به پیرامون و درون میدان الکترومغناطیس بدن، انرژی را به محیط فیزیکی بدن گسیل می دارد زیرا کاهش انرژی یا منع انرژی بدن موجب عدم عملکرد سازگار ارگان ها می‌شود و رنگ درمانی می تواند با گسیل انرژی، در افزایش عملکرد فیزیکی، روانی و هیجانی ما اثر گذارد.
وی تاکید کرد: از این رو رنگ درمانی، به عنوان یک روش مکمل، کاربرد رنگ و نور برای ایجاد توازن در انرژی بدن فرد است که انرژی او در سطح فیزیکی، روانی، خلقی و یا روحی کاهش یافته باشد.
استاد مدعو بیمارستان کنکورد دانشگاه سیدنی با اشاره به استفاده از متدهای رنگ درمانی در بوشهر قدیم گفت: در بوشهر قدیم، مردم معتقد بودند که استراحت فرد بیمار در زیر نور شیشه ها موجب بهبود امراض وی می گردد.
نبی پور در پایان اظهار کرد: مهندسان معمار بوشهر، با آفرینش های هنری خود در مجموعه بافت، نه تنها روح، احساس، هیجان، بلکه سلامت کالبدی ساکنین را فراهم آورده بودند.
به گزارش ایسنا، پروفسور ایرج نبی پور شامگاه یکشنبه در بیستمین نشست از سلسله جلسات مکتب بوشهر، به تشریح تاثیرات درمانی رنگ نور در بافت تاریخی بوشهر پرداخت.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.