کد خبر 564601

۱۲ مهر ۱۴۰۰ - ۱۰:۵۵

آشنایی با فواید فوق العاده قهوه سبز، اسانس قهوه و روغن قهوه

رپورتاژتبلیغی/قهوه یکی از محبوبترین نوشیدنی های جهان است. اما به غیر از نوشیدنی های متنوع برپایه قهوه مثل اسپرسو، ماکیاتو، کافه لاته و... از دانه های قهوه محصولات دیگری نیز تولید می شود. دراین مقاله قصد داریم تا به بررسی انواع قهوه و همچنین خواص و کاربرد روغن قهوه و اسانس قهوه به عنوان دو مورد از شناخته شدن ترین محصولات جانبی دانه های قهوه بپردازیم.

html>

قهوه ای که در فنجان نوش جان می کنید، محصولی از درخت همیشه سبز قهوه است. از آنجایی که میوه های این درخت شبیه به گیلاس هستند به آن ها گیلاس قهوه نیز گفته می شود. قهوه سرشار از کافئین است. کافئین قهوه پس از مصرف، جذب جریان خون شده و به مغز می رود. در مغز نورون های خاصی را تحت تاثیر قرار می دهد و باعث تغییراتی در سطح انرژی، عملکرد شناختی، خلق و خو و حتی حافظه می شود. البته نباید فراموش کنیم که کافئین یک ماده محرک است و افراد واکنش های متفاوتی نسبت به آن نشان می دهند. نوشیدن مقادیر زیاد قهوه به عنوان مثال بیش از شش فنجان، ممکن است باعث افزایش تحریک پذیری و اضطراب شود. افرادی که به کافئین حساس هستند یا از نوشیدنی های کافئین دار زیاد استفاده می کنند حتی ممکن است سرگیجه، لرزش و ناتوانی در خواب را تجربه کنند.

گونه‌های قهوه

قهوه عربیکا

عربیکا (Coffea arabica - Arabian coffee) مرغوب ‌ترین گونه قهوه است و امروزه حدود 60 درصد از بازار دانه قهوه را به خود اختصاص داده است. دانه های قهوه عربیکا طعم و بویی منحصر به‌ فرد دارند و از درختی به نام عربیکا به دست می‌آیند که قدیمی‌ترین گونه قهوه است. گیاه قهوه عربیکا در ارتفاع 1300 تا 1500 متر بالاتر از سطح دریا رشد می‌کند. طعم قهوه عربیکا اغلب به صورت میوه ای و ترش توصیف می شود. دانه های این قهوه رایحه متنوعی مثل توت دارند ولی طعم آنها مشابه دانه های بو داده قهوه است. قندهای طبیعی موجود در دانه قهوه عربیکا تقریبا دو برابر بیشتر از دانه قهوه روبوستا است. خاستگاه اصلی کشت قهوه عربیکا منطقه کوهستانی یمن، اتیوپی (جنوب غربی) و سودان (جنوب شرقی) است اما در حال حاضر در بسیاری از مناطق گرمسیری مانند اندونزی، آفریقا و آمریکای لاتین نیز کشت و به سراسر جهان صادر می شود.

ویژگی ها و کاربردهای قهوه عربیکا

· قیمت گرانتر نسبت به سایر انواع قهوه

· قند و چربی بیشتر در مقایسه با ربوستا

· اسیدیته کمتر نسبت به سایر قهوه ها

· ترشی به نسبت بیشتر

· کافئین پایین‌تر نسبت به ربوستا

قهوه روبوستا

گونه دیگری از قهوه روبوستا (Coffea canephora - Coffea robusta) نام دارد که اغلب در نیمکره شرقی و در درجه اول، در کشور ویتنام کشت می شود. سایر تولید کنندگان اصلی قهوه روبوستا اندونزی، هند و آفریقای مرکزی هستند. میزان کافئین روبوستا تقریبا دو برابر عربیکا است، اگرچه بو و طعم آن در رده پایین‌تری قرار دارد و قیمت آن نیز ارزان‌تر است. البته قیمت پایین تر قهوه ربوستا دلیل دیگری نیز دارد و آن مقاومت بیشتر گیاه این نوع قهوه در مقابل آفات و همچنین تغییرات آب و هوایی است. به طور کلی گیاه ربوستا شرایط نگه داری آسان تری نسبت به عربیکا دارد. هم اکنون در حدود 40 درصد از بازار کشت قهوه جهان مربوط به گونه ربوستا است. از دانه های مرغوب این قهوه برای تهیه اسپرسو استفاده می شود.

ویژگی ها و کاربردهای قهوه ربوستا

· استفاده در تولید قهوه فوری به دلیل کافئین بیشتر و طعم قوی تر

· افزایش تلخی و طعم اسپرسو

· بادی بیشتر

· چربی و قند کمتر در مقایسه با عربیکا

تفاوت ظاهری قهوه عربیکا و ربوستا

در تصویر زیر یک دانه قهوه ربوستا در سمت راست و یک دانه عربیکا در سمت چپ قرار دارد.

خط وسط دانه ربوستا تقریا صاف است اما این خط در دانه های عربیکا خمیدگی های بیشتری دارد. دانه‌های ربوستا داری شکل گرد و دایره ای هستند اما در مقابل، دانه ها عربیکا شکل بیضی دارند و کشیده تر هستند. از نظر اندازه نیز، دانه ربوستا کمی کوچکتر است.

قهوه اسپرسو

اگرچه بسیاری از قهوه هایی که در کافی شاپ ها سرو می شوند بر پایه اسپرسو (Espresso) هستند، اما نوشیدن یک فنجان اسپرسو خالص و تلخ محبوبیت چندانی ندارد. جالب است که بدانید اسپرسو یک شیوه تهیه قهوه است که توسط ایتالیایی ها ابداع شده است. در این روش مقدار کمی آب بسیار داغ را با فشار زیاد از بین دانه‌های آسیاب شده عبور می دهند. نتیجه این فرآیند، یک نوشیدنی غلیظ و تلخ است که با نام قهوه اسپرسو شناخته می شود.

قهوه فوری

قهوهٔ فوری (Instant Coffee) یا قهوه آماده، یک محصول فرآوری شده از دانه‌های قهوه است. قهوه فوری با یکی از روش‌های خشک‌ کردن انجمادی (Freeze-drying) یا خشک کردن پاششی (Spray Drying) تولید می شود. هنگام مصرف با اضافه کردن آب جوش، رطوبت از دست رفته مجدد به دانه های پودر شده باز می گردد و نوشیدنی قهوه آماده سرو می شود. قهوه فوری همچنین به صورت مایع غلیظ نیز تولید می‌شود که به آن قهوه محلول می‌گویند. اگر چه این قهوه یکبار خشک شده است اما دارای تاریخ انقضاء است و به ویژه اگر در معرض رطوبت قرار بگیرد کیفیت خود را از دست می دهد. از مزایای قهوه‌ه فوری می‌توان به سرعت آماده‌سازی بالا، وزن و حجم کم در مقایسه با دانه قهوه اشاره نمود.

فواید قهوه

تحقیقات زیادی بر روی خواص و فواید نوشیدن انجام شده است که مطابق نتایج برخی از آن ها نوشیدن قهوه، ریسک مرگ ناشی از بیماری های قلبی - عروقی را کاهش می دهد. علت این امر می تواند وجود مقادیر زیاد پلی فنول در قهوه باشد؛ ترکیبات گیاهی که دارای اثر آنتی اکسیدانی فوق العاده قوی هستند. فرآورده های قهوه نیز اغلب آنتی اکسیدان بالایی دارند. خالی از لطف نیست که یادآور شویم آنتی اکسیدان های موجود در قهوه بسیار بیشتر از چای سبز و کاکائو است.

قهوه سبز چه فوایدی برای سلامتی دارد؟

اگرچه دانه های قهوه سبز در مقایسه با دانه های قهوه ای رنگ، محبوبیت کمتری دارند اما به دلیل آن که هنوز فرآوری خاصی بر روی آن ها انجام نشده است دارای ویژگی های منحصربه فردی هستند. دانه های قهوه سبز، به نوعی خام بوده و حاوی 100٪ اسید کلروژنیک خالص و سرشار از آنتی اکسیدان هستند. مقادیر بالای آنتی اکسیدان در قهوه سبز آن را به یک گزینه سودمند برای بهبود سلامت پوست تبدیل کرده است. قهوه سبز، همچنین اثرات مضر رادیکال های آزاد را در بدن ما کاهش داده به کنترل فشار خون کمک می کند.

بو دادن یا رُست کردن قهوه، مقدار اسیدهای کلروژنیک موجود در آن را کاهش می دهد. از لحاظ شیمیایی، گرمای مورد استفاده برای برشته شدن قهوه، قندهای پیچیده آن را به قندهای ساده تری تبدیل می کند و به آن طعم کاراملی و غنی می دهد. با افزایش تدریجی گرما اسید موجود در قهوه شروع به تجزیه شدن می کند و در نتیجه قهوه مزه بهتری پیدا می کند.

لاغری با قهوه سبز

شاید محبوب ترین مزیت قهوه سبز، اثرات آن در کاهش وزن باشد. اسید کلروژنیک موجود در دانه های قهوه سبز به بدن کمک می کند تا گلوکز و چربی را سریع تر بسوزاند. اسید کلروژنیک یک تقویت کننده متابولیک است که متابولیسم را بهبود می بخشد و در نتیجه به کنترل و کاهش وزن کمک می کند. قهوه سبز همچنین اشتها را سرکوب می کند و باعث کاهش حس گرسنگی و میل شدید به غذا می شود؛ به این ترتیب با دریافت کالری کمتر به جلوگیری از افزایش وزن کمک می کند.

خواص قهوه سبز ناشتا

برخی از افراد تصور می‌ کنند که نوشیدن قهوه سبز، به ‌صورت ناشتا در صبح، تاثیر بیشتری در کاهش وزن دارد و باعث کاهش اشتها در طول روز می شود. اگرچه آغاز روز با نوشیدن یک فنجان قهوه سبز، می تواند انرژی لازم را برای انجام فعالیت ها افزایش دهد و حس سیری را در شما به وجود بیاورد، اما نوشیدن قهوه سبز به صورت ناشتا، اسید معده را افزایش می دهد. این امر ممکن است به ویژه برای افرادی که نارحتی رفلاکس معده دارند، باعث تداخل در سیستم گوارشی شود. خاصیت ادرار آوری قهوه نیز در ادامه روز بدن را با کم ‌آبی مواجه می‌کند. با توجه به موارد عنوان شده، مصرف قهوه با معده خالی، چندان توصیه نمی شود و بهتر است قهوه خود را پس از خوردن غذا، میل کنید. اگر به دنبال نوشیدنی هستید که بتوانید آن را به صورت ناشتا و با خیال راحت بنوشید، آب یک انتخاب بسیار مناسب برای شما است. مقالات بسیاری در مورد فواید نوشیدن آب در ابتدای صبح برای کاهش وزن وجود دارند که خواندن آن ها خالی از لطف نیست.

فواید قهوه برای ورزشکاران

نوشیدن قهوه پیش از تمرینات ورزشی می تواند توانایی بدنی افراد را افزایش داده و به طور بالقوه عملکرد ورزشی را بهبود بخشد. همچنین یافته های تحقیقاتی نشان می دهند که کافئین قهوه از طریق افزایش متابولیسم و سوزاندن چربی به مدیریت و کنترل وزن کمک می کند. بنابراین، کافئین ممکن است برای درمان چاقی نیر مفید باشد.

روش های فرآوری قهوه

فرآوری قهوه شامل جداسازی بخش داخلی و پوست دانه های قهوه است. گیاه قهوه بومی مناطق نیمه‌ گرمسیری آمریکا و برخی از نواحی جنوب آسیا و جنوب شرق آسیا است. روش فرآوری قهوه تاثیر چشمگیری بر طعم نهایی آن دارد و امروزه در مراکز علمی تحقیقاتی ویژه ای، کارشناسان به صورت تخصصی در زمینه بهبود طعم قهوه فعالیت می کنند.

روش خشک یا طبیعی

فرآیند طبیعی که به عنوان فرآیند خشک نیز شناخته می شود، قدیمی ترین روش آماده سازی دانه های قهوه است. از این روش اغلب در اتیوپی و برخی مناطق برزیل استفاده می شود. پس از چیدن دانه ها از درخت آن ها را در لایه های نازک در معرض آفتاب قرار می دهند. متناسب با منطقه پرورش قهوه، مراکز خشک کردن دانه های قهوه دارای تفاوت هایی هستند. برخی از تخت های مخصوصی استفاده می کنند که باعث می شود هوا در اطراف قهوه جریان یابد، و دانه ها بیشتر و سریع تر خشک می شوند. برخی دیگر نیز از محوطه های آجری استفاده می کنند.

درطی فرآیند خشک کردن قهوه، برای جلوگیری از کپک زدن، تخمیر و پوسیدگی، دانه های قهوه را مرتب می چرخانند. پس از آن که دانه ها کاملا خشک شدند، پوست و گوشت میوه های خشک شده توسط دستگاه های مکانیکی برداشته می شود.

روش مرطوب

در فرآیند خشک کردن دانه های قهوه به صورت مرطوب، پیش از خشک شدن دانه ها، گوشت میوه به صورت مکانیکی از دانه جدا می شود. سپس دانه های بدون پوست وارد مخزن آب شده و فرآیند تخمیر، باقی مانده گوشت میوه را حذف می کند. در این روش، مدت زمان مورد نیاز برای تخمیر، به آب و هوا و ارتفاع منطقه بستگی دارد. در مناطق گرمتر، تخمیر در زمان کوتاه تری انجام می شود و در مناطق سردتر، شرایط برعکس است. معمولا تخمیر نیاز به 24-72 ساعت زمان دارد. تخمیر طولانی دانه های قهوه، بر روی طعم آن ها تاثیر منفی می گذارد. پس از پایان تخمیر، دانه های قهوه شسته می شوند تا گوشت باقی مانده نیز از بین برود و سپس مانند روش طبیعی در محوطه های آجری یا سکوهای بلند خشک می شوند. برای اطمینان از خشک شدن کامل، دانه ها به طور منظم چرخانده می شوند. البته در مناطقی که آفتاب کافی وجود ندارد و یا رطوبت هوا زیاد است، خشک کردن دانه ها توسط دستگاه انجام می شود.

فرآیند مرطوب، باعث تولید طعم های ملایم تری نسبت به روش طبیعی می شود و طرفداران بیشتری در سراسر جهان دارد. بسیاری از کشاورزان یا تولید کنندگان، فرآیند مرطوب را انتخاب می کنند زیرا اگر به درستی انجام شود محصول نهایی دارای کیفیت بالاتری خواهد بود.

روغن قهوه

روغن قهوه از دانه های بو داده یا تازه قهوه به دست می آید. در دم آوری قهوه، آب داغ و یا بخار آب با دانه های قهوه تماس پیدا می کند، اما برای تهیه روغن، قهوه با هیچ ماده ای مخلوط یا ترکیب نمی شود. روغن قهوه از طریق فشار مکانیکی از دانه ها استخراج می شود و به همین دلیل، بو و رنگ روغن قهوه متناسب با طول مدت برشته شدن دانه ها متفاوت است. رنگ روغن دانه قهوه از زرد روشن تا قهوه ای متغیر است. رایحه آن نیز به نوع دانه ها بستگی دارد و از ملایم تا شدید متفاوت است.

خواص روغن قهوه برای سلامتی

روغن قهوه حاوی درصد بالایی از اسیدهای چرب از جمله اسید اولئیک، لینولئیک اسید و پالمیتیک اسید است و یک افزودنی مفید برای محصولات مراقبت از پوست به شمار می آید. روغن قهوه از نظر شیمیایی به عنوان "کافئول" شناخته می شود.

روغن قهوه سبز

روغن قهوه سبز از پرس دانه های قهوه سبز به دست می آید و اغلب گران تر از روغن حاصل از دانه های قهوه تفت داده شده است. این روغن از نظر رایحه بسیار ملایم تر است و با داشتن مواد مغذی، اسیدهای چرب، ویتامین و کلروژنیک اسید برای تقویت پوست مفید است. اسید کلروژنیک با خواص آنتی اکسیدانی می تواند به کاهش فشار خون و کاهش وزن نیز کمک کند. ترکیبات موجود در قهوه سبز همچنین به مبارزه با رادیکال های آزاد کمک کرده و سنتز کلاژن و الاستین را تحریک می کند؛ در نتیجه علایم پیری پوست مانند چین و چروک و خطوط ریز پوست کاهش می یابند. روغن قهوه سبز همچنین دارای خاصیت ضد سلولیت و بازسازی کننده پوست است. خواص لیپولیتیک آن به کاهش و تنظیم بافت چربی زیر پوست کمک می کند. در برخی از مراکز زیبایی پیش از ماساژ از روغن قهوه سبز استفاده می کنند.

اسانس قهوه

برای تهیه اسانس قهوه، دانه های بو داده شده تحت تقطیر قرار می گیرند. در نتیجه این عمل، رایحه قوی ایجاد می شود. اسانس قهوه در محصولات معطر آرایشی و صنایع غذایی استفاده می شود.

فواید اسانس قهوه چیست؟

مولکول های اسانس قهوه از طریق جریان خون به سیستم لیمبیک مغز منتقل می شوند. وجود کافئین در اسانس طبیعی قهوه به عنوان یک محرک عمل کرده و می تواند باعث کاهش اضطراب، افزایش روحیه، تمرکز و احساس آرامش شود. اسانس قهوه در صنایع غذایی نیز کاربرد گسترده ای دارد و و می توان با مقدار کمی از این عصاره غلیط، عطر و طعم قهوه را به مواد غذایی اضافه کرد. از اسانس قهوه در تولید کیک، بستنی، آدامس، بیسکوییت، نوشیدنی و... استفاده می شود.

اعتیاد به قهوه و راهکارهایی برای غلبه بر آن

اگرچه نوشیدن قهوه می تواند نکات مثبت و مزایای قابل توجهی برای سلامتی داشته باشد اما زیاده روی در این امر قطعا مضرات زیادی به همراه خواهد داشت. میل به نوشیدن قهوه در برخی افراد چنان زیاد است که از آن به عنوان «اعتیاد به قهوه» یاد می شود. در این قسمت سعی کرده ایم تا راهکارهای ساده اما مفیدی را برای کنترل مصرف قهوه معرفی کنیم. البته فراموش نکنید که مشورت با پزشک در این مورد بسیار سودمند است.

ابتدا نگرش ذهنی خود را اصلاح کنید

اگر در حال حاضر فکر می کنید که به نوشیدن قهوه معتاد هستید و باید هر چه زودتر آن را کنار بگذارید، اما این کار در نظر شما غیرممکن است، باید بدانید که افراد بسیار زیادی در سراسر دنیا در رهایی از اعتیاد به قهوه موفق بوده اند. زمانی که قصد دارید بر اعتیاد به قهوه غلبه کنید، ذهنیت شما مهمترین عامل موفقیت است. پس خودتان را باور کنید و نخستین گام را برداید.

نیازی نیست که حتما به طور کامل نوشیدن قهوه را کنار بگذارید

نوشیدن زیاد قهوه تاثیراتی در بدن شما داشته است و کنار گذاشتن به یک باره آن می تواند عوارضی به همراه داشته باشد که شما را از ادامه مسیر منصرف کند. بی‌خوابی، اضطراب و سردرد از جمله مواردی هستند که اغلب افراد پس از ترک قهوه با آن مواجه می شوند.

سعی کنید در یک بازه زمانی، مصرف قهوه تان را به صورت پله ای کم کنید. مثلا از چهار فنجان به سه فنجان و سپس به دو فنجان و .... البته فراموش نکنید که فاصله بین کم کردن فنجان ها هم نباید خیلی طولانی باشد، به هر حال هدف شما رهایی از اعتیاد به قهوه است و این فرآیند نباید بیش از حد طولانی شود.

قهوه خود را رقیق کنید

در کنار کاهش تعداد مصرف روزانه، با رقیق کردن قهوه می توانید باز هم میزان قهوه خود را کاهش دهید. انجام این کار بسیار ساده است. برای مثال، اگر تا پیش از این برای آماده کردن هر فنجان قهوه، از سه پیمانه قهوه استفاده می کردید، اکنون می‌توانید آن را به دو پیمانه کاهش دهید. اگر از قهوه های باکیفیت استفاده می کنید، حتی پس از کاهش حجم قهوه، طعم و رایحه موردنظر را احساس خواهید کرد.

خرید قهوه را متوقف کنید

هرچه قهوه کمتری در دسترستان باشد، احتمال نوشیدن آن نیز کمتر می شود. خرید قهوه را برای مدتی متوقف کنید. محدود کردن مصرف قهوه به زمان های حضور در کافی شاپ ها نیز یکی از راهکاری ترک اعتیاد به قهوه است.

جایگزین‌های خوب برای قهوه پیدا کنید

اگر نوشیدن یک فنجان قهوه در ساعات خاصی از روز مثل صبح، برای شما به یک عادت تبدیل شده است، نیاز است تا جایگزینی مناسب برای آن پیدا کنید. انواع آب میوه، چای، و البته آب، انتخاب های دیگری هستند که هریک ویژگی های مخصوص به خود را دارند. چای نیز همچون قهوه دارای کافئین است و می تواند حس شادابی را در شما ایجاد کند.

سخن پایانی

همانطور که اشاره شد قهوه دارای مقادیر زیاد کافئین است و زیاده روی در مصرف قهوه و محصولات آن می تواند موجب افزایش ضربان قلب، اضطراب و بی خوابی شود. در رابطه با مصرف اسانس و روغن قهوه نیز به ویژه اگر دارای حساسیت های پوستی هستید، بهتر است پیش از استفاده با پزشک مشورت کنید. پیشنهاد می شود پیش از مصرف روغن و اسانس قهوه، آن ها را در یک بخش کوچک از پوست خود تست کنید. همچنین در صورت آسیب دیدگی پوست، روغن و اسانس قهوه را به صورت خودسرانه استفاده نکنید. با امید به اینکه توانسته باشیم در این مطلب نکات مفدیدی را درباره قهوه به شما ارایه کرده باشیم.

این مطلب تبلیغاتی است و محتوای آن توسط سفارش دهنده تهیه شده است.