وزیر میراث فرهنگی در نخستین نشست خود با اصحاب رسانه مطرح کرد
شورای عالی میراث فرهنگی را قبول ندارم
ساعت24-دیروز نخستین نشست خبری وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برگزار شد. ضرغامی 9 ماه پس از تکیه زدن بر مسند وزارتخانهای پرچالش و تخصصی، روبهروی اصحاب رسانه نشست تا به سوالات آنها در حوزه میراث فرهنگی پاسخ دهد. در این نشست که در سالن همایشهای موزه ملی ایران برگزار شد، ضرغامی در ابتدای جلسه ضمن ارایه عملکرد 9 ماهه وزارتخانه تحت مدیریتش در حوزه میراث فرهنگی مروری بر پرحاشیهترین اخبار چند ماه اخیر هم داشت و درخصوص هر کدام از موجهای ایجاد شده در رسانهها توضیحاتی ارایه کرد؛ از ماجرای مجوز حفر چاه در جوار پاسارگاد تا آخرین مورد که بازدید او از مخزن موزه ملی بود.
او سخنانی مطرح کرد و وعدههایی داد که اگر پایشان فراتر از سخنرانی رود و میدانی برای عملی شدن آنها فراهم شود، میتوان امیدوار بود که در حوزه میراث فرهنگی اتفاقات مثبتی پیش رو باشد، از جمله مواردی که در صورت عملی شدن میتواند یک گام بزرگ در حوزه حفاظت از میراث فرهنگی باشد؛ امضای تفاهمنامه بین میراث فرهنگی و سازمان اوقاف است، ضرغامی در این رابطه گفت: «بخش عظیمی از میراث فرهنگی ما وقف است. شاید تصور میشد که سازمان اوقاف مسوولیتی برای حفاظت ندارد. من تازه متوجه شدم که حفظالعین یعنی حفظ اصل موقوفه جزو وظایف اصلی سازمان اوقاف است. تفاهمنامه مفصلی با سازمان اوقاف امضا کردیم که بناهایی که نیاز به مرمت دارند را با هزینه اوقاف مرمت اصولی کنیم.» او درحالی این اظهارات را بیان میکند که سازمان اوقاف در سالهای اخیر تصمیم به تخریب مجموعههای بسیاری در بافتهای تاریخی گرفته است. تخریب گورستان امامزاده عبدالله در شهرری تنها یکی از این موارد است. بافت تاریخی شیراز و مساجد ارزشمندی که در محدوده این بافت قرار دارند نیز یکی دیگر از مصادیق غفلت اوقاف از بناهای ارزشمند تاریخی با هدف تخریب آنهاست. اگر اظهارات وزیر میراث فرهنگی درخصوص توجه سازمان اوقاف به اهمیت میراث فرهنگی حقیقت داشته باشد، باید در انتظار بهبود وضعیت بناها و بافت تاریخی شهرهایی مثل شیراز و کرمانشاه و کرمان و... باشیم. ضرغامی معتقد است: «بافتهای تاریخی و بناها و محوطهها عرصههایی هستند که باید از منظر فیزیکی از آنها حفاظت شود، ضمن اینکه فرصتی برای بازدید عموم مردم در این مجموعهها فراهم باشد. بعضی فکر میکنند حفاظت از میراث فرهنگی به این معناست که آثار را از دید مردم مخفی کنیم، من با این نگاه مخالفم. موزه و میراث فرهنگی باید در دسترس باشد.» او به موضوع برگزاری نمایشگاههای استانی و همکاریهای بین موزهای برای برگزاری این نمایشگاهها تاکید کرد اما نگفت که برای نمایش آثار ارزشمند تاریخی، موزهها و مجموعههای تاریخی کشور چقدر تجهیزات و امکانات استاندارد دراختیار دارند و آیا قرار است در آینده برای این موزهها اقداماتی صورت گیرد یا خیر. اما درخصوص اجرایی شدن طرح محتوایی موزه ملی ایران که سالهاست معطل بودجه مانده و تامین اعتبار کافی از محل بودجه سال جاری برای اجرای آن گفت: «نگاه من به موزه نگاه ویژهای است. از طرفی اعتبارات مربوط به تملک دارایی وزارت میراث فرهنگی در بودجه سال جاری نسبت به میانگین دولت، بیش از دو برابر شده است. به عبارتی رشد بودجه عمرانی کل بودجه کشور 35درصد است، اعتبارات عمرانی ما 77درصد رشد داشت که اتفاق بزرگی محسوب میشود که در سالهای اخیر بیسابقه بوده است. بخشی از این اعتبارات مربوط به مرمت است، بخشی از اینها هم مربوط به مدیریت موزههاست. جداول دقیق بودجه هنوز به وزارتخانه ابلاغ نشده است، بعد از ابلاغ جداول، سهم موزهها به ویژه موزه ملی ایران را درنظر خواهیم گرفت و حتما افزایش قابل قبولی خواهد داشت.» در میان اظهارات روز گذشته وزیر، انتقادات او به شورای عالی میراث فرهنگی از جمله مهمترین بخشهای سخنان او بود. شورایی نمایشی که در طول دوران فعالیت خود اثربخشی لازم را نیز در حوزه میراث فرهنگی نداشته و در نزدیک به دو دهه تنها چند جلسه انگشتشمار برگزار کرده است. ضرغامی درخصوص این شورا گفت: «ما شوراهای عالی برجستهای تشکیل میدهیم که هیچ کاری نمیتوانند انجام دهند. ناکارآمد هستند. به صراحت میگویم که بعضی از این شوراهای عالی مفت نمیارزند. ما همین حالا شورای عالی میراث فرهنگی داریم، بارها تصمیم گرفتم نامه بنویسم و به رییسجمهور اعلام کنم که نیازی به وجود چنین شورایی نیست. این شورا مشکلی از میراث فرهنگی حل نمیکند. رییسجمهور در بیش از 30 شورا عضو است. در دولت بارها بحث شده که مگر رییسجمهور چقدر وقت دارد که بخواهد همه این شوراها را سرپرستی کند. در همین شوراها ماموریتهای فرمایشی بسیاری وجود دارد. وظایف شورای عالی میراث فرهنگی را که مرور میکنید میبینید همه شوخی است، کلیات است، اصلا انجام کار اجرایی در کشور به این شکل نیست. من چیزی به نام شورای عالی میراث فرهنگی را به این دلیل که اصلا کارایی نداشته، قبول ندارم.» وزیر میراث فرهنگی به یکی از مهمترین چالشهای بین بخشی این وزارتخانه هم اشاره کرد. او درباره مقاومت برخی دستگاهها از جمله بنیاد مستضعفان
-که اموال و بناهای فرهنگی و تاریخی و باستانی ارزشمندی دراختیار دارد- و سازمان اوقاف، نیروی انتظامی، وزارت امور خارجه و... در ارایه آمار به وزارت میراث فرهنگی گفت: «یکی از مشکلات این وزارتخانه موضوع آمار است، به ویژه در حوزه گردشگری، اختلافات آماری وجود دارد. یکی از مفاد تفاهمنامهای که روز شنبه با نیروی انتظامی امضا کردیم، همین موضوع است. سامانههای تبادل اطلاعات و دادههایی که برخی از آنها به دلیل مسائل امنیتی به ما ارایه نمیشد. در نتیجه علاوه بر اینکه در ارایه گزارشها دچار مشکل میشدیم، امکان برنامهریزی درست را هم از ما میگرفت. این امر در حوزه میراث فرهنگی کمرنگتر است، چراکه ما تقریبا آمار کلیه ابنیه تاریخی را داریم. بخشی از این ابنیه دراختیار ماست و بخشی دراختیار نهادهای مختلف است. اما مدیریت این مجموعهها براساس سیاستهایی که ما داریم دراختیار آن نهاد است. در عین حال همکاریهایی با برخی از این نهادها داریم، اما در مورد اشیای تاریخی و باستانی که دراختیار نهادهاست لازم است که جدیتر برخورد کنیم. دستگاهها نباید واهمه داشته باشند از اینکه آمار اشیایی که دراختیار دارند را به ما ارایه کنند.» ضرغامی درخصوص جذب سرمایهگذاران خارجی در حوزههای میراث و گردشگری گفت: «هیچ محدودیتی برای سرمایهگذاری به ویژه در جاذبههای تکمیلی وجود ندارد. در این زمینه برای ما خط قرمزی جز کشور جعلی اسراییل برای سرمایهگذاری وجود ندارد. بخشی از کسانی که قصد سرمایهگذاری کلان دارند هم از کشورهای خارجی هستند که قصد سرمایهگذاری در زمینههای خاص دارند. در عین حال برای سرمایهگذاری مراحل قانونی باید طی شود، اما بنا داریم موانع این مسیر را برداریم.»وزیر میراث فرهنگی در پایان سخنان خود درخصوص بازداشت اتباع اروپایی در ایران و هشدار امنیتی تعدادی از سفارتخانههای اروپایی به شهروندانشان برای سفر به ایران و تبعاتی که برای گردشگری کشور در پی دارد، گفت: «یکی از اقدامات ما این است که با بخشی از اقداماتی که در کشور صورت میگیرد، مواضعی که اعلام میشود و اقداماتی که دستگاههای مختلف انجام میدهند و موجب ضربه زدن به گردشگری میشود، مقابله کنیم. اما بسیاری از این اقدامات اعلامی نیست، اعمالی است. نمیشود اعلام کرد. به این معنا که من بعد از وقوع اتفاق خبردار میشوم که گردشگری آمده و مجوز شکار نداشته اما این کار را برخلاف قانون انجام داده است و دستگاه انتظامی او را دستگیر کرده است. در جلسه هیات دولت در مورد همین موضوع با رییس سازمان حفاظت از محیطزیست جلسه داشتم و ابعاد موضوع را بررسی کردیم تا بتوانیم از بروز اتفاقاتی که به گردشگری لطمه میزند جلوگیری کنیم.» ضرغامی در بخشی از سخنان خود نیز به تحول دیجیتال در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری اشاره کرد و با بیان اینکه «در کشور متاسفانه قوانین نظارتی از روحش خارج شده است» به موانعی که سر راه فعالان حوزه فناوری وجود دارد اشاره کرد و گفت؛ دیدهام که هر بار این افراد قصد انجام کاری را دارند، به آنها گفته میشود کارتان خلاف قانون است. ضرغامی در نشست حدود 3 ساعته با رسانهها به نکات دیگری از جمله طرح اخیر مجلس و تعویق حقوق کارکنان پایگاههای میراث فرهنگی هم اشاره کرد. اما بخش عمده سخنان او قولهایی بود که کسی نمیداند تا چه اندازه باید روی تحقق آنها حساب باز کرد.
اعتماد