انحصاری که به دست محققان ایرانی شکست/ تولید16کیت تشخیص پزشکی برپایه به‌روزترین فناوری دنیا

ساعت24-محققان ایرانی در شتابدهنده سیناپس به تازگی موفق شده‌اند با بومی سازی 16 کیت تشخیص پزشکی بر پایه پلتفرم «کمی لومینسانس»، انحصار چند شرکت‌ بزرگ دنیا در تولید این محصولات پیشرفته را درهم بشکنند. در این گزارش به بررسی این دستاورد پرداخته‌ایم.

html>

فارس :«ایران در تولید کیت تشخیص کرونا خودکفا شد.» این جمله خبری است که حدود دوماه بعد از شناسایی اولین مورد کرونا در ایران و در فروردین ماه سال ۱۳۹۹ در نشست خبری وزارت بهداشت اعلام شد.وقتی کرونا آمد، هیچ کشوری حاضر نبود کیت تشخیص کرونا به ایران بدهد. اما تقریبا به فاصله دو ماه،درست در اوج وحشت و گرفتاری‌ مردم جهان براثرگسترش این بیماری کشنده، پنج شرکت دانش بنیان داخلی موفق شدند کیت تشخیص مولکولی کرونا را در کشور تولید کنند و در مدت زمان کوتاهی به جمع صادرکنندگان کیت‌های تشخیصی کرونا در جهان بپیوندد.

تجربه موفق دانش‌بنیان‌ها در دوران کرونا، زمینه‌ساز شکوفایی فناوری‌های پیشرفته تشخیص پزشکی شد به طوری که امروز بیش از ۳۰۰ شرکت دانش بنیان در این حوزه فعالیت می‌کنند. در همین راستا هفته گذشته با حضور سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری خط تولید کیت‌های تشخیص پزشکی به روش «کمی لومینسانس» در شتابدهنده سیناپس افتتاح شد تا کشور از واردات این محصول استراتژیک و مهم بی نیاز شود.

ضرورت بومی‌سازی کیت‌های «کمی لومینسانس» چه بود؟

«بهروز حاجیان تهرانی» رئیس هیئت مدیر شتابدهنده سیناپس و مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان پیشتاز طب زمان در خصوص اهمیت دستیابی به دانش فنی تولید کیت‌های تشخیص پزشکی کمی لومینسانس توضیح داد: در آزمایشگاه‌ها از کیت‌ها و پلتفرم‌های مختلفی استفاده می‌شود، یکی ازکاربردی‌ترین و پرمصرف‌ترین پلتفرم‌ها، پلتفرم «کمی لومینسانس» است که روی سیستم‌های بسته کار می‌کند. به این صورت که برای استفاده از دستگاه‌های یک شرکت باید حتما از کیت‌های مخصوص همان شرکت استفاده کرد. بنابراین در طول یک دهه گذشته تعداد زیادی دستگاه‌ خارجی در کشور نصب شده بود که آزمایشگاه مجبور بودند از همان شرکت های خارجی کیت هایشان را تامین کنند.این موضوع تاثیر بدی هم بر روی تولید گذاشته بود چرا که به دلیل بارکد ریدرهای موجود در دستگاه‌ها و ویژگی‌های خاص فرایند انجام تست امکان اینکه این کیت‌ها داخل کشور تولید شوند وجود نداشت.

طراحی۱۶کیت تشخیص پزشکی برپایه بروزترین فناوری‌ دنیا

با تولید این ۱۶ کیت، ۹۰ درصد تست‌های پلتفرم کمی لومینسانس در داخل کشور قابل دسترس خواهد بود.

مدیر این شرکت دانش بنیان درخصوص فعالیت‌های محققان برای تامین نیاز کشور به کیت‌های تشخیص پزشکی گفت: برای رفع نیاز کشور به این در شتابدهنده فناوری‌های آزمایشگاهی سیناپس، تیمی۱۵ نفره از محققین رشته‌های مختلفی مانند مهندسی، بیوشیمی، بیوفیزیک، ایمنولوژی و ... تشکیل شد تا ضمن کسب دانش فناوری پایه طراحی کیت‌های کمی لومینسانس با همکاری یکدیگر طراحی دستگاه بسته‌ای که تست‌های مختلف آزمایشگاهی را انجام می‌دهد آغاز شود.

وی در ادامه افزود: در گام اول ۱۰ کیت و در گام دوم ۶ کیت طراحی شد به طوری که امروز ۱۶ کیت مختلف توسط این محققین آماده شده است. این کیت‌ها شامل تست‌های پرمصرف آزمایشگاهی مانند تست‌های تیروئیدی ، تست تشخیص سرطان و... هستند، به طوری که امروز ۹۰ درصد تست‌های پلتفرم کمی لومینسانس در داخل کشور ساخته شده است. تا پایان سال تعداد این کیت ها به ۴۰ کیت خواهد رسید و بزودی تست‌های عفونی نیز به آن اضافه خواهد شد. در ادامه ویدئویی از افتتاح خط تولید کیت‌های تشخیص پزشکی کمی لومینسانس را مشاهده می‌کنید:

کیفیتی در سطح برندهای معتبرخارجی / رفع نیاز آزمایشگاه‌های کشور تا 3 سال آینده

تا ۳ سال آینده دستگاه و کیت‌های مورد نیاز همه آزمایشگاه های بزرگ کشور را تامین می‌کنیم.

حاجیان تهرانی با اشاره به مزیت‌های استفاده از این پلتفرم کمی لومینسانس گفت: پلتفرم کمی لومینسانس یک پلتفرم بزرگ است که حدود ۴۰ درصد از تست‌های آزمایشگاهی براساس این پلتفرم انجام می‌شود. مزیت این روش این است که تعداد اپراتورهای لازم برای انجام تست خیلی کمتر است.همچنین صحت، دقت و شاخص‌های اجرایی آن نسبت به روش‌های قدیمی بالاتر است. بنابراین می توانیم کیفیت انجام تست ها را در سطح برندهای خارجی حفظ کنیم. ما امیدوار هستیم تا ۳ سال آینده دستگاه و کیت‌های مورد نیاز همه آزمایشگاه های بزرگ کشور را تامین کنیم.

دیگر مشکل تامین کیت‌ نداریم

رئیس هیئت مدیره شتابدهنده سیناپس با توجه به رفع مشکل تامین کیت های تشخیص پزشکی در کشور توضیح داد:مزیت این دستاورد این است که تکنولوژی ساخت کیت‌ها کاملا بومی است و دستگاه آن نیز دستگاهی منحصربفرد با طراحی داخلی است که می‌تواند نیاز آزمایشگاه‌های کشور را برطرف کند. از سوی دیگر یکی از معضلات بزرگ امروز آزمایشگاه‌ها تامین کیت‌های مورد استفاده در دستگاه‌های خارجی است، که کمبود آن‌ها باعث تعطیلی و بدون استفاده ماندن بسیاری از این دستگاه‌ها شده است. اما با تکنولوژی و دانش فنی که محققان شرکت ما به آن دست پیدا کرده‌اند، دائما به شکل پایدار امکان تولید این کیت‌ها را در داخل کشور داریم.

کاهش چشم‌گیر ارزبری با تولید کیت‌های ایرانی

با تولید داخلی کیت‌های تشخیص پزشکی نیازما به ارز، حداقل یک دهم واردات کامل این محصولات خواهد بود.

او در ادامه حذف ارزدولتی را گامی موثر برای ارتقای تولید دانش بنیان در کشور دانست و گفت: همچنین با تولید داخلی کیت‌های تشخیص پزشکی نیازما به ارز حداقل یک دهم واردات کامل این محصولات خواهد بود به طوری که با حذف ارز دولتی، قیمت محصولات ما تغییر چشم‌گیری نخواهد داشت درحالی که کیت‌های خارجی با افزایش قیمت ۳ برابری همراه خواهند شد.

دستیابی به فناوری که درانحصار چند شرکت بزرگ دنیاست

این فناوری در انحصار چند شرکت بزرگ دنیاست و بیشتر بازار در اختیار شرکت‌هایی مانند «زیمنس» ،«ابوت» و «دایاسورین» است. اخیرا شرکت‌های کوچکتری هم وارد این حوزه شده اند،اما به دلیل پیچیدگی این تکنولوژی هایتک تنها کشورهای توسعه یافته می‌توانند این محصولات را تولید کنند که تعداد آن ها بسیار محدود است.

روسیه و بنگلادش بازاری بزرگ برای کیت‌های تشخیصی ایرانی

حاجیان تهرانی با اشاره به برنامه‌های صادراتی این شتابدهنده گفت: تا امروز با کمک دفتر همکاری‌های ریاست جمهوری مذاکراتی برای صادرات این محصولات با کشور روسیه و بنگلادش انجام شده است.البته ما مقاصد صادراتی دیگری هم داریم، چرا که شرکت ما در حوزه محصولات تشخیص پزشکی (IVD ) بزرگترین صادرکننده کشور است که به کشورهای مختلفی صادرات دارد. از این رو صادرات این محصولات نیز در برنامه ما قرار دارند. اما صادرات محصولات ما به کشورهای روسیه بنگلادش در آینده‌ای بسیار نزدیک انجام خواهد شد.

سیناپس؛ شتابدهنده‌ای برای تبدیل ایده‌ها به محصول

فناوری‌های تشخیص پزشکی (IVD )، نقش قابل توجهی در اقتصاد سلامت کشور ایفا می‌کنند، اما 90 درصد از بازار ۷۰۰ میلیون دلاری این فناوری به واردات اختصاص دارد و تنها ۱۰ درصد آن مرتبط به تولیدات داخلی است. همچنین ۹۰ درصد اقتصاد این حوزه به کیت و خدمات و ۱۰ درصد هزینه‌ها به دستگاه اختصاص دارد.
از این رو شتابدهنده سیناپس از سال ۱۳۹۹ با حمایت معاونت وعلمی و فناوری ریاست جمهوری برای تولید کیت‌های تشخیصی وارد میدان شد تا با دستیابی به دانش فنی طراحی کیت های کمی لومینسانس، زمینه را برای تولید ساید کیت های مورد نیاز کشور فراهم کند.

انتهای پیام/