نگاهی رسانه‌ای به ماجرای مرگ پوراحمد

آبی که هفته گذشته بر زمین ریخت و به این راحتی جمع نمیشود!

ساعت24-هفته گذشته، مرگ دلخراش و ناگهانی «کیومرث پوراحمد»، کارگردان‌ باسابقه سینما در فضای رسانه ای کشور و شبکه‌های اجتماعی بسیار خبرساز شد. در این میان، برخی رسانه‌ها، در واکنش به این واقعه دردناک، رویکردهای متفاوتی از خود نشان دادند؛ واکنش‌هایی با رنگ‌وبوی حسرت و تلخ‌کامیِ سوگواری برای خالقِ لحظه‌های خوب کودکی تا بعضاً انتشارِ غیرحرفه‌ای آخرین تصویرِ ثبت‌شده از پیکرِ بی‌جانِ او که به‌ عمد یا غیرعمد در برخی رسانه‌ها منتشر شد.

به گزارش خبرنگار ایسنا، یکی از واضح‌ترین و بدیهی‌ترین حقوق فردی که از دنیا می‌رود، صیانت از حریم شخصی و فضای خصوصی اوست؛ حتی اگر متوفی، فردی معروف و شناخته‌شده باشد، دست‌به‌دست کردنِ تصاویر لحظات پایانیِ زندگی‌ِ او، دست‌کم برای رعایت حالِ بازماندگان، رفتارِ شایسته‌ای نیست. تصاویری که علی‌القاعده باید برای تکمیل یافته‌های پزشکی، فقط در اختیار تیم تحقیقاتی پلیس باشد اما در فضای مجازی منتشر می‌شود و این اتفاق مستلزم آن است که از سوی حوزۀ انتظامی مورد کنکاش و نقدِ جدی قرار بگیرد.

همچنین در شرایطی که در چند سال اخیر و بعد از ماجرای درگذشت «آزاده نامداری» و «زهره فکور صبور»، می‌توان غروب «کیومرث پوراحمد» را چندمین مرگ اینچنین از سوی هنرمندان ایرانی برشمرد، پرسش اینجاست که ضمن ضرورت حفظ حریم شخصی افراد، مراقبت‌های روانی و رسانه‌ای پرداختن به موضوعاتی از این دست، چگونه شکل می‌گیرد؟

در همین راستا امیرمحمود حریرچی ـ جامعه‌شناس ـ دربارۀ وحشتی که بعد از چنین وقایعی بر جامعه سایه می‌اندازد، گفت: بعد از وقوع چنین اتفاقاتی، مردم بسیار شوکه می‌شوند و بسیاری از اذهان به این سو می‌رود که چرا این فرد چنین تصمیمی گرفته است. اما نکتۀ حائز اهمیت این است که انتشار آخرین تصاویر دل‌خراشِ برداشته‌شده از او، به‌نوعی حرمت این فرد را از بین می‌برد.

او افزود: همان‌طور که بسیاری از افراد با فیلم‌های کیومرث پوراحمد خصوصاً «قصّه‌های مجید» و «خواهران غریب» خاطره‌ ساخته‌اند، به همان میزان هم از خبر درگذشت او تحت‌تأثیر قرار گرفته‌اند. کما این‌که جامعه به‌قدری متأثر شد که در تردید واقعیتِ این خبر قرار گرفت.

این جامعه‌شناس در توصیف شخصیت هنری این کارگردان فقید، چنین گفت: از آن‌جایی‌که پوراحمد خود در تألیف و نوشتن دستی بر آتش داشت، در «قصّه‌های مجید» توانسته بود اثرِ مرادی کرمانی را به کمال برساند.

حریرچی همچنین در نقد عملکرد برخی رسانه‌ها برای پوشش خبری این اتفاق و گرم شدن تنور اخبار جعلی، اضافه کرد: کمبود اطلاع‌رسانی درست، باعث شد تا بازار شایعات دربارۀ زندگی کیومرث پوراحمد داغ شود؛ چنان‌که حتی شایعۀ ابتلای این هنرمند به «آلزایمر» نیز در شبکه‌های اجتماعی مطرح شده بود که به‌طور جدی از سوی نزدیکان او رد شد.

این جامعه‌شناس و مددکار اجتماعی ضمن اشاره به سرگذشت «رابین ویلیامز» و حالات روحیِ نامساعد او، بزرگ‌ترین پرسش مردم را در ماجرای پوراحمد، «چراییِ وقوعِ این اتفاق برای او» برشمرد و گفت: نمی‌توان تمام جنبه‌های مختلف زندگی هر هنرمند یا به‌طور کلی هر شخص را شناخت و بر اساس آن علّتِ انتخاب‌های او را جویا شد. اما از روی شواهد، قرائن و توضیحاتِ اطرافیان، می‌توان تا حدودی به نگاه او پی برد. چنانچه نمی‌توان کارهای این هنرمند را فراموش کرد و تنها به این بخش از زندگیِ او پرداخت و همه‌چیز را در این انتخاب خلاصه کرد.

امیرمحمود حریرچی همچنین گفت: همان‌طور که رسانه‌ها حق ندارند برای پوشش اخبار مربوط به خودکشی از عکس‌های واقعی یا تزئینی استفاده کنند، کاربران نیز نباید این کار را انجام دهند و در صورت انجام، هر دو گروه مرتکب بی‌اخلاقی هستند. همچنین رسانه‌ها باید از درج مطالبی که دربارۀ «مکان» یا «روش» خودکشی توضیحات دقیقی ارائه داده است، خصوصاً در تیتر، بپرهیزند.

او در پایان بیان کرد: تمام این اقدامات برای بهبود عملکرد رسانه‌ها و رعایت بهداشت اطلاع‌رسانی لازم و ضروری است و تخطی از آن مرزهای اخلاق، مسئولیت و کیفیت را در اخبار کاهش می‌دهد.

انتهای پیام