معمای اتوبوس‌های فعال پایتخت

ساعت24-سوال از شهردار اردیبهشت اعلام وصول شده، اما روز گذشته شهردار تهران به صحن شورای شهر آمد تا هم به پرسش نرجس سلیمانی درباره «وضعیت حمل‌ونقل به‌ویژه ناوگان روزمینی و تامین تجهیزات» پاسخ دهد و هم از عملکرد شهرداری در حوزه حمل‌ونقل عمومی گزارشی ارائه دهد.

شرق: سوال از شهردار اردیبهشت اعلام وصول شده، اما روز گذشته شهردار تهران به صحن شورای شهر آمد تا هم به پرسش نرجس سلیمانی درباره «وضعیت حمل‌ونقل به‌ویژه ناوگان روزمینی و تامین تجهیزات» پاسخ دهد و هم از عملکرد شهرداری در حوزه حمل‌ونقل عمومی گزارشی ارائه دهد.

مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، درباره حضور شهردار در صحن شورای شهر گفت قرار بود هر ماه گزارشی از وضعیت عملکرد شهرداری در حوزه حمل‌ونقل داده شود و چون معاون شهردار به‌تازگی تغییر کرده، شهردار خود این گزارش را ارائه می‌دهد. موضوعی که باعث تذکر سلیمانی شد. او گفت تلاش داشته جواب پرسش خود را بعد از عملکرد شهرداری در مهرماه دریافت کند که زمان تحقق وعده‌هاست، حالا هم میان سخنانی که از علت حضور شهردار در صحن شورا مطرح می‌شود، با دستورجلسه صحن که پاسخ به سوال یک عضو است، تناقض وجود دارد و از چمران خواست که شفاف در این زمینه توضیح دهد که او پاسخ داد قرار است پاسخ پرسش شما داده شود و اگر باز هم درباره عملکرد شهرداری در مهر سوال دارید، سوال خود را همان زمان مطرح کنید.

در جریان این جلسه، شهردار تهران یک خبر خوش به تهرانی‌ها داد. او گفت تمام مراحل قرارداد 630 واگن انجام شده و از مهدی چمران خواست که به وعده خود درباره شیرینی‌دادن بابت اجرائی‌شدن این قرارداد عمل کند که چمران گفت باید خودش هم این سخنان را پیگیری کند. سرپرست معاونت حمل‌ونقل و ترافیک هم اعلام کرد اولین واگن این قرارداد 12 ماه دیگر به تهران تحویل داده می‌شود.

پس از گزارش شهردار تهران درباره تعداد اتوبوس‌های فعال سطح شهر، نرجس سلیمانی اعلام کرد آثار عملی این وعده‌ها برای مردم قابل رویت نیست. مردم به دنبال رفع مشکلات روزمره هستند و ساعت‌ها معطل رسیدن اتوبوس و استفاده از آن هستند و حالا گاهی تا یک ساعت منتظر اتوبوس می‌مانند.

علیرضا زاکانی، شهردار تهران که برای پاسخ به سومین پرسش اعضای شورای شهر تهران به صحن شورای شهر تهران آمده بود، با بیان اینکه ما در حوزه حمل‌ونقل پنج موضوع را دنبال می‌کنیم، گفت: مهم‌ترین بخش کاهش تقاضای سفر است که از طریق مناسب‌سازی و هوشمندسازی و در دسترس قراردادن خدمات به‌این مهم می‌رسیم.

او با اشاره به فعالیت‌های شهرداری در حوزه توسعه خطوط مترو گفت: اجرای هفت خط از گذشته آغاز شده بود. این هفت خط امکانی را ایجاد کرده بود تا در تهران بتوانیم از خطوط استفاده کنیم. کل خطوطی که در شهریور سال ۱۴۰۰ تحویل گرفتیم، ۲۶۰ کیلومتر و ۱۴۰ ایستگاه بود و امروز ۲۷۴ کیلومتر خط و ۱۵۰ ایستگاه داریم که ۱۴ کیلومتر خط و ۱۰ ایستگاه‌ایجاد و اضافه شده است.

شهردار تهران با اعلام اینکه تا پایان سال جاری ۱۰ کیلومتر در داخل شهر اضافه می‌شود، یادآور شد: شش کیلومتر در خط ۶ و چهار کیلومتر در خط ۷ اضافه خواهد شد و علاوه‌ بر ‌این ۱۴ ایستگاه نیز افتتاح می‌شود که بیش از یک ایستگاه در هر ماه است.

او با بیان اینکه ۱۰ کیلومتر تونل بخش جنوبی خط ۶ نیز تکمیل شده است، گفت: تا پایان امسال ۱۰ کیلومتر در داخل و در کنار آن در مهرماه ۲۲ کیلومتر مترو در پرند افتتاح خواهد شد. خط ۱۰ از سه محور آغاز می‌شود، یک محور از دریاچه به سمت شرق است که مهرماه آغاز می‌شود و تا پایان سال محور دریاچه به غرب و جنت‌آباد به سمت شرق نیز اضافه خواهد شد.

شهردار تهران با بیان اینکه خط ۹ نیز امسال در محور دولت‌آباد به سمت شمال امسال آغاز می‌شود، گفت: در مدت اخیر ۱۴ ورودی جدید را افتتاح کردیم. در خطوط ۸ و ۱۱ نیز امور را با شرکت‌های خارجی دنبال می‌کنیم که با دو شرکت تفاهم اولیه صورت گرفته و در سال آینده در دستور اجرا و توسعه قرار خواهد گرفت. مقایسه عملکرد توسعه خطوط در مدت اخیر و اقدامات برنامه‌ریزی‌شده تا پایان سال شیب افزایشی و رو به رشد دارد. خطوط جدید نیز به‌نوعی افتخاری است که بخشی از آن امسال آغاز می‌شود؛ یکی از این طرح‌ها در مهرماه و دیگری در نیمه دوم آغاز خواهد شد.

زاکانی با بیان اینکه ۴۲ رام قطار DC در ناوگان داریم، یادآور شد: ۱۲۹ رام قطار AC نیز در خطوط فعال هستند و در مجموع هزارو ۱۹۷ واگن در خدمت شهروندان است. ناوگان DC در شرایط خاصی به سر می‌برد و بیش از ۲۰ درصد خدمات‌رسانی ندارد و نیازمند بازسازی اساسی است. چهار رام قطار سه‌واگنه نیز داریم که در خط فرودگاه خدمات‌رسانی می‌کند، خط پنج تعداد ۲۶۰ واگن و ۶۶ لوکوموتیو دارد که با این عدد و رقم هزارو ۴۶۹ واگن در مترو داشته‌ایم که در ادوار گذشته ۲۸ واگن از مدار خارج شده و قابلیت بازسازی ندارد.

زاکانی با بیان اینکه در دوره قبل در کل یک رام قطار DC و ۳۷ رام قطار AC را بازسازی اساسی کردند، گفت: عملکرد ما بیش از عملکرد چهار سال دوره پنجم است؛ تفاوت جوهری و اساسی بین مدیریت شهری دوره پنجم و ششم وجود دارد. برخی روزنامه‌ها از آرزوها و علایق خود می‌گویند و ما یاد گرفتیم به جای اینکه حرف بزنیم، بیشتر کار کنیم.

او با بیان اینکه ۱۰۸ رام قطار AC و ۳۵ رام قطار DC تا پایان سال در دستور اورهال است، یادآور شد: موضوع بسیار جدی که افتخار آن به‌این دوره مدیریت شهری رسید، عقد قرارداد ۶۳۰ دستگاه واگنی است که از سال ۱۳۹۵ معطل مانده بود. هزارو ۴۶۹ واگن در کمتر از سه دهه داریم و موفق شدیم حکم قانونی برای ۶۳۰ دستگاه واگن را به همت دولت دریافت کنیم که باید از رئیس‌جمهور در این زمینه تقدیر کرد. هفته قبل مقدمات اعتباری پرداخت شد و با کشور و شرکت مدنظر جلساتی داشتیم و برای آن‌ها باورنکردنی بود.

او ادامه داد: این شرکت پذیرفت که ۲۵ درصد به تعداد واگن‌ها اضافه شود و به ۷۹۱ واگن برسد و در کنار این، ۱۱۳ دستگاه واگن ملی که افتخار بخش خصوصی، مپنا، جهاد دانشگاهی و واگن‌سازی شهرداری تهران است، تولید می‌شود و با اختصاص ۵۰ میلیارد تومان اعتبار، بخش بدنه یک رام انجام شده و هفت رام دوم آغاز شده است.

زاکانی با بیان اینکه ۷۹۱ واگن در کنار ۱۱۳ واگن ملی جهش اساسی را در ناوگان ایجاد خواهد کرد، گفت: ۲۵۹ واگن نیز باید به ناوگان اضافه کنیم که با طرف خارجی وارد مذاکره شدیم و مقرر شد این تعداد دستگاه نیز در دستور کار قرار بگیرد؛ بنابراین ناوگان ما در سال‌های آتی که از سال آینده آغاز می‌شود، به سمتی می‌رود که دو برابر خواهد شد و خدمات مترو جهش خواهد یافت.

شهردار تهران در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به ساخت تراموا یادآور شد: مطالعات از نیمه اول دهه ۹۰ آغاز شده بود که توسعه یافت و از ۱۰ محوری که باید مورد دقت قرار می‌گرفت، سه محور انتخاب شد که شامل ترمینال شرق به تهرانسر، پونک به خاوران و جنت‌آباد به لویزان است و بنا شد که بررسی‌های کارشناسی در جلسه هم‌اندیشی شورا از طرف شرکت مشاور ارائه شود.

زاکانی با بیان اینکه شش‌هزار‌و ۱۷۶ اتوبوس در تهران وجود داشت و سه‌هزار‌و ۴۸۰ دستگاه به دوره پنجم تحویل داده شد، گفت: هزار‌و ۸۷۶ دستگاه اتوبوس به‌این دوره تحویل داده شد و دو‌هزار‌و ۸۳۵ اتوبوس فعال در این دوره داریم و سیر سقوط دوره قبل را جبران کردیم و نزدیک به هزار دستگاه اتوبوس را با نوسازی و بازسازی به ناوگان اضافه کردیم. در دوره قبل صفر عدد اتوبوس به دوره پنجم تحویل داده شد و این هنر آن‌ها بود؛ ۲۶۳ دستگاه اتوبوس و مینی‌بوس شامل ۱۳۳ اتوبوس و ۱۳۰ مینی‌بوس در دوره پنجم خریداری شد.

شهردار تهران با بیان اینکه دولت ۲۷۱ دستگاه اتوبوس در دو سال اخیر به ما تحویل داده است، یادآور شد: قدرالسهم شهرداری تهران ۲۹۳ دستگاه اتوبوس است که ۸۲ دستگاه مینی‌بوس و مابقی اتوبوس است که با احتساب ۲۰ ون ملکی به ۳۱۲ دستگاه می‌رسد.

او با بیان اینکه قرارداد سه هزار دستگاه اتوبوس از سوی شهرداری منعقد شده است، یادآور شد: قراداد دو‌هزار‌و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس و ۵۰۰ دستگاه مینی‌بوس منعقد شده و امیدواریم بتوانیم ناوگان خود را تکمیل کنیم. عملکرد این دو سال بیش از چهار سال دوره قبل است؛ البته نمی‌خواهیم مقایسه کنیم و اگر حرف بزنند، مجبور می‌شویم حرف بزنیم و سنگ روی یخ شوند.

شهردار تهران تاکید کرد: قرارداد هزار دستگاه را با عقاب‌افشان منعقد کردیم و از این تعداد ۷۰۰ دستگاه را تا پایان سال تحویل می‌دهد و ۵۰۰ دستگاه نیز با اسنا منعقد شده که‌این قرارداد ۱۲ماهه است و پیش‌پرداخت آن انجام و تحویل اتوبوس‌ها آغاز شده است. قرارداد ۱۴ماهه ۵۰۰ دستگاه مینی‌بوس را نیز با سبلان‌خودرو منعقد کرده‌ایم و پیش‌پرداخت آن انجام شده است.

او افزود: قرارداد هزار دستگاه اتوبوس برقی نیز منعقد شده و پرداخت مبلغ ۲۵۰ دستگاه انجام و ضمانت‌نامه دریافت شده و برای ۷۵۰ دستگاه دیگر منتظر ضمانت‌نامه هستیم.

زاکانی با بیان اینکه هزار‌و ۶۶۰ دستگاه اتوبوس تا پایان امسال نوسازی می‌شود، تصریح کرد: مابقی این رقم در نیمه دوم سال آینده تکمیل می‌شود؛ علاوه بر این تعهد دولت پرداخت رقم ۶۴۰ دستگاه است و به‌تدریج این رقم را خواهد داد.

شهردار تهران با تاکید بر اینکه در تاریخ شهرداری هیچ مدیریتی نتوانسته‌این میزان قرارداد را منعقد کند و بی‌سابقه است، یادآور شد: امروز ۴۳ درصد اعتبارات به حوزه حمل‌ونقل اختصاص یافته و به اقتضای نیاز در برنامه چهارم، بیش از برنامه عمل کرده‌ایم که مجوز آن را در متمم بودجه دریافت خواهیم کرد.

او با اعلام اینکه امروز بیش از دو‌هزار و ۸۰۰ دستگاه در تهران فعال هستند، خاطرنشان کرد: سه هزار دستگاه که قرارداد آن منعقد شده غیر از اتوبوس‌هایی است که دولت تحویل می‌دهد؛ لذا سمت‌و‌سوی اقدامات در بخش اتوبوسرانی به‌گونه‌ای است تا در پایان دوره ششم مدیریت شهری، کیفیت و کمیت اتوبوس‌ها بی‌نظیر باشد. ۴۰ دستگاه اتوبوس از شرکت عقاب و ۹۷ دستگاه از وزارت کشور دریافت کردیم. تا مهرماه ۱۲ دستگاه از اسنا و صد دستگاه از عقاب‌افشان تحویل خواهیم گرفت. در مجموع تا پایان سال قرارداد هزار‌و ۶۶۰ دستگاه اتوبوس را داریم که ۷۰۰ دستگاه متعلق به شرکت عقاب،

۱۵۶ دستگاه متعلق به اسنا و ۲۵۰ دستگاه اتوبوس برقی ۹متری و ۲۵۰ دستگاه اتوبوس برقی ۱۲‌متری است و از سویی دیگر ۶۴۰ دستگاه نیز توسط دولت تامین می‌شود. ۶۲ دستگاه اتوبوس ۱۲‌متری نیز تا پایان سال تحویل داده خواهد شد. با مپنا نیز قرارداد ۵۰۰ دستگاه منعقد شده که هنوز ضمانت‌نامه تحویل نداده‌اند. تعهد تحویل هزار‌و ۵۴۸ دستگاه اتوبوس به ما داده شده و هزینه‌های آن را پرداخت کرده‌ایم. با تامین این اتوبوس‌ها تعداد وسایل نقلیه ناوگان به چهار‌هزار‌و ۳۰۰ دستگاه می‌رسد که‌این به‌جز ۵۰۰ دستگاه اتوبوسی است که باید اورهال شود و تا پایان سال تحویل داده می‌شود.

شهردار تهران با بیان اینکه اگر دولت کل تعهدات خود را انجام دهد، دو‌هزار‌و ۸۰ دستگاه اتوبوس را تا پایان سال خواهیم داشت، گفت: همان‌طورکه گفتیم در مجموع هزار‌و ۵۴۸ دستگاه اتوبوس وارد ناوگان می‌شوند. از پنج‌هزار‌و ۵۷۳ دستگاه اتوبوس تهران، دو‌هزار‌و ۲۶۴ دستگاه ملکی و سه‌هزار‌و ۳۰۹ دستگاه خصوصی است که دو‌هزار‌و ۸۳۵ اتوبوس فعال است.

محسن هرمزی، سرپرست معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران نیز در جلسه روز گذشته شورا با بیان اینکه ال‌سی بارگذاری و تقدیم طرف چینی شده است، یادآور شد: قرارداد ۱۸ماهه بوده و موضوعی که توافق کردیم، این بود که طراحی را کاملا انجام دهد و امروز می‌دانیم که حتی رنگ قطارها چیست. اولین واگن ۱۲‌ماهه تحویل داده خواهد شد و مابقی به‌تدریج وارد خطوط می‌شوند.

نرجس سلیمانی، رئیس کمیسیون نظارت و حقوقی شورای شهر تهران هم با بیان اینکه مدیریت شهری به‌ویژه شهردار تهران وعده‌هایی را درخصوص حق و حقوق مردم در حوزه حمل‌ونقل عمومی‌داده اما هنوز آثار عملی آن قابل رویت مردم نیست، مردم به دنبال رفع مشکلات روزمره هستند و ساعت‌ها معطل رسیدن اتوبوس و استفاده از آن هستند، گفت: بر اساس برنامه توسعه باید روزانه چهار دستگاه اتوبوس به شهر تهران اضافه می‌شد. امیدواریم با همت مدیریت جهادی، هفت‌هزارو ۵۰۰ دستگاه اتوبوس که تعهد برنامه است، عملیاتی شود و به دوره بعد کشیده نشود.

سلیمانی با بیان اینکه هزارو ۴۱۷ دستگاه اتوبوس در شهر فعال است، گفت: بنا بر اعلام سازمان اتوبوسرانی دوهزارو ۳۷۰ دستگاه اتوبوس فعال و ۶۰ دستگاه مینی‌بوس در سطح شهر فعال هستند و بنا بر اعلام دفتر پایش هزارو ۵۵۸ دستگاه اتوبوس در شهر فعال هستند.

او ادامه داد: با دریافت ۹۷ دستگاه اتوبوس، در این لحظه هزارو ۴۱۷ دستگاه در کنار دو دستگاه اتوبوس برقی و ۴۰ دستگاه اتوبوس بازسازی شده و ۲۰ دستگاه اتوبوس دو‌کابین داریم و هزارو 479 دستگاه اتوبوس نیز در فصل پاییز خواهیم داشت.

رئیس کمیسیون نظارت و حقوقی شورای شهر تهران با بیان اینکه هزارو 667 دستگاه با احتساب مینی‌بوس تا پایان امسال در سطح شهر فعال خواهند بود، گفت: اگر کمینه نمره قبولی سه‌هزارو۷۵۰ دستگاه اتوبوس باشد به کمتر از ۲۵ درصد از صد درصد نیاز در امسال خواهیم رسید. بیش از ۱۰۸ هفته از استقرار مدیریت شهری دوره ششم گذشته اما شتاب فعالیت‌ها متناسب با نیاز شهر تهران نیست و برای تحقق عدالت شهری باید هر روز پنج دستگاه اتوبوس وارد ناوگان می‌شد، اما از مجموع تلاش‌ها هر دو روز یک اتوبوس اضافه شده که قانع‌کننده نیست.

ناصر امانی نیز با اشاره به وضعیت اتوبوس‌های پایتخت گفت: آمارهای متفاوت و متعددی نیز در این دو سال مدیریت شهری درباره تعداد اتوبوس‌های فعال شنیده‌ایم و باید گفت که وحدت نظر حتی در شهرداری درباره تعداد اتوبوس‌های فعال پایتخت وجود ندارد.

او با بیان اینکه اداره کل برنامه‌ریزی یک آمار می‌دهد، معاونت حمل‌ونقل یک آمار دیگر می‌دهد و شهردار تهران هم امروز آماری را اعلام کرد که با آمارهای دیگر مطابقت ندارد، گفت: این در حالی است که در گذشته در سازمان فناوری شهرداری کتابچه آمار تهیه و منتشر می‌شد و همان آمارها ملاک عمل و سخن بود، اما در این دو سالی که ما در شورای شهر هستیم، چنین کتابچه‌ای را ملاحظه نکردم.

عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه آمارهای آقای زاکانی با آمارهای گذشته‌اش متفاوت بود، گفت: البته مجموعه‌های شهردار تهران این آمارها را برای او آماده می‌کنند، اما باز هم جای سوال است که تعداد اتوبوس‌های فعال که هر روز کارت می‌زنند و بعد وارد خطوط می‌شوند، چقدر است.

او با بیان اینکه پشتوانه اصلی تعهدات آقای زاکانی اعتبارات است، گفت: من آمارهایی را از سیستم فاینانس شهرداری استخراج کردم و باید بگویم که در بودجه ۱۴۰۲، ۱۵۰ میلیارد تومان بابت بهسازی قطارها بودجه در نظر گرفتیم ولی تا اول شهریور جاری فقط ۱۹ میلیارد تومان اختصاص داده شده است یا در حوزه بودجه اورهال واگن‌های مترو هزارو 550 میلیارد تومان در بودجه امسال تصویب کردیم اما تنها صد میلیارد تومان تخصیص داده شده یا در حوزه تعمیرات تجهیزات ثابت ۲۵۰ میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شده است اما میزان تخصیص صفر درصد بوده است و این در حالی است که شهرداری باید در حوزه نگهداشت مترو و اتوبوس یک‌دوازدهم عمل می‌کرد.

او با بیان اینکه در حوزه تعمیرات اتوبوس ما با سه سطح مواجه هستیم اما به نظر می‌رسد که ظاهرا در اتوبوسرانی فقط به تعمیرات سطح دو و سه یعنی بهسازی بدنه، صندلی و کف اتوبوس توجه می‌شود، گفت: این درحالی است که تعمیرات سطح یک یعنی تعمیر موتور و گیربکس در اولویت است.

امانی ادامه داد: درباره پایانه شرق اعلام شده که تا پایان سال به بهره‌برداری می‌رسد، اما تاکنون ۵۰ میلیارد تومان به تکمیل این پایانه بودجه اختصاص داده شده است و اگر به همین منوال نقدینگی تزریق شود، افتتاح پایانه شرق تا پایان سال محقق نمی‌شود.

شرق