۳۰۰ میلیارد دلار دارایی مسدودشدهٔ روسیه در غربکجاست؟

۱ساعت 24 -در پی تهاجم نظامی روسیه به اوکراین در اسفند ۱۴۰۰ دولت‌های غربی ازجمله آمریکا و اتحادیه اروپا مناسبات با بانک -مرکزی و وزارت دارایی روسیه را قطع و حدود ۳۰۰ میلیارد دلار از ذخایر ارزی این کشور در بانک‌های غربی را مسدود کردند.

به گزارش روزنامهٔ فایننشال تایمز، دولت آمریکا در هفته‌های اخیر به کارگروه ویژه‌ای که برای مدیریت دارایی‌های روسیه در گروه هفت تشکیل شده، گفته است که راه‌های ممکن برای مصادرهٔ این دارایی‌ها را بررسی کند.

این دارایی‌ها شامل چیست، کجاست و در صورت مصادره، دولت روسیه چه می‌تواند بکند؟ ذخایر بانک مرکزی روسیه بانک مرکزی روسیه، همچون بانک مرکزی سایر کشورهای جهان، بخشی از ذخایر طلا و ارزهای خارجی خود را به شکل دارایی‌های متغیر (سیال) نظیر ارزهای معتبر، طلا و یا اوراق قرضه دولتی حفظ می‌کرد. حدود نیمی از این دارایی‌ها در غرب نگهداری می‌شد. بانک مرکزی روسیه تایید کرده که حدود ۳۰۰ میلیارد دلار از دارایی‌هایش در غرب مسدود شده است. در آن زمان، کل ذخایر بانک مرکزی روسیه شامل ارزهای خارجی و طلا حدود ۶۱۲ میلیارد دلار بود.

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، غرب را به جنگ اقتصادی علیه روسیه متهم کرده و مسدود شدن دارایی‌های این کشور را دزدی توصیف کرده است.

الویرا نابیولینا، رئیس بانک مرکزی روسیه، به‌دلیل مسدود شدن چنین رقمی از دارایی‌های کشور در بانک‌های خارجی، از سوی سیاستمداران ناسیونالیست در روسیه مورد انتقاد قرار گرفته است.

رئیس بانک مرکزی روسیهبه‌تازگی در نخستین مصاحبهٔ خود پس از شروع جنگ اوکراین گفته است که ضبط دارایی‌های خارجی بانک مرکزی روسیه پیام هشداردهنده به تمام کشورهای جهان است.

او همچنین تاکید کرده که «نباید فکر کنیم چون این دوره (تحریم‌های ناشی از جنگ) را به‌خوبی پشت سر گذاشته‌ایم، از هیچ چیز هراسی نداریم».

چه دارایی‌هایی مسدود شده‌اند؟ بانک مرکزی روسیه جزئیات دقیق دارایی‌های مسدودشده را اعلام نکرده است، ولی از روی اسناد علنی دولت روسیه می‌توان کلیات ذخایر ارز خارجی و طلای آن کشور در آغاز سال ۲۰۲۲ را به دست آورد. در آن زمان بانک مرکزی روسیه حدود ۲۰۷ میلیارد یورو، حدود ۶۷ میلیارد دلار و حدود ۳۷ میلیارد پوند بریتانیا در بانک‌های خارجی دارایی داشت.علاوه‌بر این، معادل ۳۶ میلیارد دلار به ین ژاپن، ۱۹ میلیارد دلار به دلار کانادا، حدود ۶ میلیارد دلار به دلار استرالیا، حدود ۱.۸ میلیارد دلار به دلار سنگاپور و حدود یک میلیارد دلار به فرانک سوئیس نیز در آن زمان در ذخایر ارز خارجی روسیه بود.

بانک مرکزی روسیه در آن زمان اعلام کرده بود که این بخشی از دارایی‌های خارجی به شکل سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه، سپرده‌های بانکی و حساب‌های بانکی مخصوص پرداخت متقابل نگهداری می‌شد. بزرگ‌ترین حجم اوراق قرضه در دارایی بانک مرکزی روسیه به شکل اوراق قرضهٔ دولتی کشورهای چین، آلمان، فرانسه، بریتانیا، استرالیا و کانادا سرمایه‌گذاری شده بود. ذخایر طلای بانک مرکزی در داخل روسیه نگهداری می‌شد و سرمایه‌گذاری‌های آن در شکل یوان، واحد پول چین، در آن کشور بود.

بانک مرکزی روسیه از روش‌های پیچیده و زنجیره‌ای برای پنهان کردن مالکیت دارایی‌ها استفاده نمی‌کرد و در نتیجه شناسایی آن‌ها دشوار نبود. بخش اعظم این مبالغ، ازجمله دارایی شهروندان تحریم‌شدهٔ روسیه، در بانک‌های غربی محل نگهداری دارایی‌ها مسدود شده است.وتین در نشستی با برخی از «فعالان اقتصادی» روسیه در خرداد ۱۳۹۲، در بنر پشت سر این گروه نوشته شده «کشور تا زمانی که کارخانه‌هایش فعالند، زنده است»