جزییات حمله اوکراین به پالایشگاههای روسیه

ساعت 24 - محاسبات رویترز نشان می‌دهد ظرفیت اولیه پالایش نفت در روسیه که بر اثر حملات پهپادهای اوکراینی فلج شده، به 14 درصد از کل ظرفیت پالایش این کشور رسیده است.

به گزارش ایسنا، روسیه و اوکراین در جنگ بیش از دو ساله، از پهپادها برای حملات به زیرساخت حساس، تاسیسات نظامی و محل استقرار نیروهای نظامی استفاده کرده‌اند. اما از آغاز سال ۲۰۲۴، اوکراین، حملات پهپادی به زیرساخت پالایش نفت و سایر زیرساخت‌های انرژی روسیه از جمله دپوهای سوخت و پایانه‌های صادرات سوخت را تشدید کرده و در تلاش برای فلج کردن ارتش روسیه و محدود کردن پیشروی‌های ارتش این کشور، بسیاری از پالایشگاه‌های بزرگ نفت را هدف قرار داده است. روزنامه فایننشیال تایمز هفته گذشته به نقل از منابع آگاه گزارش کرده بود آمریکا از اوکراین، خواسته حملات به زیرساخت انرژی روسیه را متوقف کند و هشدار داده است که حملات پهپادی، باعث اقدامات تلافی جویانه شده و قیمت جهانی نفت را بالا می‌برد.

اما کدام پالایشگاه‌ها هدف قرار گرفته‌اند، چه آسیبهایی دیده‌اند و چه چیزی تولید می‌کنند؟

کویبیشف

طبق گزارش خبرگزاری اینترفکس، دیمیتری آزاروف، فرماندار سامارا اعلام کرد در پی حمله پهپاد اوکراینی به پالایشگاه کویبیشف در 23 مارس، آتش سوزی روی داد. وی گفت: این حمله باعث آتش سوزی در واحد پالایش نفت اصلی شد.

به گفته منابع صنعتی، این پالایشگاه متعلق به روس‌نفت در نزدیکی شهر سامارا در رودخانه ولگا، به دلیل آسیب‌های ناشی از حمله پهپاد اوکراینی، تمام تولیدات خود را متوقف کرد.

پالایشگاه کویبیشف در سال گذشته، بیست و نهمین پالایشگاه بزرگ روسیه از نظر تولید بود که 1.34 درصد از کل پالایش نفت را به خود اختصاص داد و 3.687 میلیون تن نفت خام را پالایش کرد. این پالایشگاه 624 هزار تن بنزین (1.42 درصد از کل تولید روسیه)، 1.187 میلیون تن دیزل (1.35 درصد) و 1.040 میلیون تن نفت کوره (2.56 درصد) تولید کرد.

ریازان

پالایشگاه نفت ریازان روسیه که تحت مالکیت و اداره روس‌نفت است، در پی حمله پهپادی در 13 مارس، دچار آتش سوزی شد. این پالایشگاه با ظرفیت حدود 350 هزار بشکه در روز، سالانه حدود 12.7 میلیون تن نفت (حدود 317 هزار بشکه در روز) معادل 5.8 درصد از کل نفت پالایش شده روسیه را پالایش می‌کند.

دو منبع آگاه به رویترز گفتند: این پالایشگاه در ابتدا دو واحد پالایش نفت اولیه آسیب دیده را پس از آتش سوزی تعطیل کرده بود.

ریازان همچنین واحد تقطیر نفت خام اصلی خود با ظرفیت 170 هزار بشکه در روز (47.5 درصد از کل ظرفیت پالایش این تاسیسات) و واحد کوچکتر با ظرفیت پالایش حدود 84 هزار بشکه در روز را متوقف کرد

بنا بر اظهارات این منابع آگاه در چهارشنبه گذشته، این پالایشگاه، هفته گذشته فعالیت واحد کوچکتر خود را ازسرگرفت و پالایش نفت را به 60 درصد ظرفیت معمول معادل 160 هزار بشکه در روز، افزایش داد.

نووشاختینسک

پالایشگاه نفت نووشاختینسک، در منطقه جنوبی روستوف روسیه، پس از سقوط پهپادهای سرنگون شده در این محل در 13 مارس، فعالیت خود را به حالت تعلیق درآورد، اما روز بعد، فعالیت خود را در از سرگرفت. با این حال مشخص نیست که آیا میزان پالایش نفت معمول خود را حفظ کرده است یا خیر.

به گفته منابع صنعتی، پالایش نفت در این پالایشگاه در سال 2023، به طور متوسط حدود 96 هزار بشکه در روز بود. این پالایشگاه هیچ سوخت موتوری برای بازار داخلی تولید نمی‌کند و تولیدش برای صادرات محدود می‌شود.

نورسی

مقامات روسیه اعلام کردند نورسی که چهارمین پالایشگاه بزرگ روسیه است، در 12 مارس، بر اثر حمله پهپادی اوکراین، دچار آتش سوزی شد. این پالایشگاه در نزدیکی شهر نیژنی نووگورود در فاصله 430 کیلومتری شرق مسکو واقع شده است و به شرکت لوک اویل متعلق است.

به گفته منابع صنعتی، نورسی ،سالانه حدود 15.8 میلیون تن نفت روسیه (317 هزار بشکه در روز) معادل 5.8 درصد از کل نفت خام را پالایش می‌کند.

منابع صنعتی به رویترز گفتند: واحد اصلی تقطیر نفت خام آن آسیب دیده که به معنای متوقف شدن حداقل نیمی از تولید این پالایشگاه است.

بنا بر اظهارات منابع صنعتی گفتند: نورسی در سال 2023، حدود 4.9 میلیون تن بنزین تولید کرد که 11 درصد از کل تولید بنزین روسیه بود. همچنین 6.4 درصد سوخت دیزل، 5.6 درصد نفت کوره و 7.4 درصد سوخت هواپیمایی تولید کرد.

شرکت لوک اویل در ژانویه اعلام کرده بود یک واحد در این پالایشگاه را به دلیل یک حادثه نامشخص، متوقف کرده است. منابع صنعتی قبل از حمله پهپادی در 12 مارس گفته بودند یکی از دو کراکر کاتالیزوری این پالایشگاه، از مدار فعالیت خارج شده است.

کیریشی

الکساندر دروزدنکو، فرماندار منطقه شمالی لنینگراد، در 12 مارس اعلام کرد یک پهپاد اوکراینی در حومه کیریشی، محل استقرار پالایشگاه KINEF شرکت «شورگوت نفت گاز»، منهدم شده است. مجتمع کیریشی یکی از دو پالایشگاه برتر روسیه است. این پالایشگاه سالانه حدود 17.7 میلیون تن (355 هزار بشکه در روز) نفت روسیه معادل 6.4 درصد از کل نفت در این کشور را پالایش می‌کند. طبق اعلام منابع صنعتی، این پالایشگاه حدود 2.3 میلیون تن بنزین تولید می‌کند که معادل 5.3 درصد از کل تولید روسیه است. همچنین سهم 7.6 درصدی در تولید دیزل، 16.3 درصد در تولید نفت کوره و 3.4 درصد در تولید سوخت هواپیمایی دارد.

سیزران

پالایشگاه نفت سیزران که تحت کنترل روس‌نفت است، در 16 مارس، پس از حمله پهپادهای اوکراینی، ساعتها در آتش سوخت تا این که سرانجام آتش مهار شد. به گفته منابع آگاه به رویترز، یکی از دو واحد تقطیر نفت خام این پالایشگاه، بر اثر آتش سوزی آسیب دیده است.

پالایشگاه سیزران، ظرفیت تولید سالانه 8.5 میلیون تن نفت خام معادل 170 هزار بشکه در روز را دارد، اما تولید واقعی آن کمتر بوده است. در سال 2023، تنها پنج میلیون تن نفت خام، حدود 100 هزار بشکه در روز، پالایش کرد. بنا بر اعلام منابع صنعتی و محاسبات رویترز، این پالایشگاه حدود یک میلیون تن بنزین در سال 2023 ( 2.2 درصد از کل تولید روسیه) و 1.78 میلیون تن سوخت دیزل (حدود 2 درصد از کل تولید روسیه)، تولید کرد.

یک منبع اوکراینی به رویترز گفت: پهپادهای ارسال شده توسط آژانس اطلاعاتی اوکراین، سه پالایشگاه روس نفت منطقه سامارا شامل سیزران، نووکویبیشف و کویبیشف را هدف قرار داده‌اند.

به گفته فرماندار محلی، حمله به پالایشگاه نووکویبیشف، خنثی شد.

اسلاویانسک

پالایشگاه اسلاویانسک در منطقه جنوبی کراسنودار در 18 مارس، بر اثر حمله پهپادی دچار آتش سوزی شد.

به گفته فرمانداری منطقه، آتش خاموش شده و تلفات جانی نداشته است. رومن سینیاگوفسکی، رئیس منطقه اداری اسلاویانسک، در تلگرام گفت: کارکنان پالایشگاه تخلیه شده‌اند و هیچ تهدیدی برای مناطق پرجمعیت مجاور وجود ندارد.

پالایشگاه اسلاویانسک، یک پالایشگاه خصوصی با ظرفیت چهار میلیون تن نفت در سال معادل حدود یک میلیون بشکه در روز است.

کالوگا

یک منبع اطلاعاتی اوکراینی به رویترز اعلام کرد اوکراین اوایل 15 مارس، با پهپاد به یک پالایشگاه نفت در منطقه کالوگا در جنوب مسکو حمله کرد وخسارت وارد کرد.

پالایشگاه خصوصی کالوگا که در 65 کیلومتری حومه مسکو واقع شده، یکی از تاسیسات نفتی مهم روسیه به شمار نمی رود. این پالایشگاه می‌گوید ظرفیت واحد پالایش اصلی آن 1.2 میلیون تن در سال است معادل حدود 24 هزار بشکه در روزاست.

ولادیسلاو شاپسا، فرماندار منطقه‌ای کالوگا در تلگرام اعلام کرد پدافند هوایی، چهار پهپاد را در منطقه‌ای که پالایشگاه در آن قرار دارد سرنگون کرده و هیچ خسارت زیرساختی یا تلفات جانی وارد نشده است.