شاخ و شانه روایتهای هسته ای
ساعت 24 - در کنار اهمیت صدور قطعنامه تروئیکای اروپایی عضو برجام در تقابل با تهران، از بعدازظهر سهشنبه و نیز دیروز چهارشنبه شاهد انتشار بیانیههای متعددی از جانب اتحادیه اروپا، کشورهای اروپایی و آمریکا بودیم. در مقابل ایران، روسیه و چین هم دست به صدور یک بیانیه مشترک زدند.
اینها علاوه بر جوابیه روز سهشنبه تهران به ادعاهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی و نیز دو گزارش رافائل گروسی است. لذا در مجموع و جدای از تلاشها برای صدور قطعنامه، نوعی جنگ روایت درخصوص پرونده هستهای ایران شکل گرفته است و هر طرف سعی دارد از منظر خود قرائتی مطابق با منافع و اهدافش از فعالیتهای هستهای ایران ارائه دهد. هرچند به نظر میآید کشورهای غربی سعی کردند با بیانیههای پیدرپی خود زمینه لازم و همچنین توجیهی برای صدور قطعنامه علیه پرونده هستهای ایران فراهم کنند، اما در این بین نگرانی درخصوص تبعات این اقدام بر روند مذاکرات جاری و نیز همکاریهای ایران و آژانس به دلیل ترس از واکنش ایران باعث شده است که شورای حکام در یک فضای متشتت قرار بگیرد. در برابر آنچه تهران در جوابیه خود عنوان داشت، روزهای سهشنبه و چهارشنبه بیانیههای متعددی از جانب اتحادیه اروپا و تروئیکای اروپایی عضو برجام منتشر شد.
آنطور که ایسنا گفته، نمایندگی اتحادیه اروپا در سازمانهای بینالمللی در وین، در جلسه روز سهشنبه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در بیانیهای با ابراز نگرانی درباره فعالیتهای هستهای ایران، خواستار پایبندی تهران به تعهدات برجامی شد که مدعی است بیش از پیش از آن فاصله گرفته است. در این بیانیه درباره راستیآزمایی و نظارت بر جمهوری اسلامی ایران ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل ادعا شد که «اطمینان یافتن از اینکه ایران به یک سلاح هستهای دست پیدا نکند، یک اولویت امنیتی مهم برای اتحادیه اروپاست».
هیئت اتحادیه اروپا در بیانیه خود، «قویا از ایران خواست رویه نگرانکننده هستهای خود را تغییر داده و بدون تاخیر به تعهدات خود در زمینه منع اشاعه تسلیحات هستهای بازگردد» و در ادامه هم چنین قید شد که «اتحادیه اروپا از ایران انتظار دارد روند نصب تجهیزات راستیآزمایی و نظارت را تکمیل کند و به آژانس دسترسی نامحدودی به اطلاعات آنها بدهد. ما همچنین از ایران میخواهیم به اجرای پروتکل الحاقی بازگردد، آن را تصویب کند و اجرای تمامی مقررات نظارتی و راستیآزمایی مرتبط با برجام را از سر بگیرد». اتحادیه اروپا همچنین در شورای حکام از ایران خواست بیانیه مشترک مارس ۲۰۲۳ خود با آژانس را اجرا کند. جالب اینجاست که اتحادیه اروپا مجددا در بیانیه دیروز (چهارشنبه) خود در شورای حکام با طرح ادعاهایی درباره نحوه همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی از قطعنامه پیشنهادی تروئیکای اروپایی علیه ایران اعلام حمایت کرد. قبلتر هم سه کشور اروپایی عضو برجام در بیانیه روز سهشنبه در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، اگرچه اعلام کردند به راهحل دیپلماتیک در این زمینه پایبند هستند، اما به نحوی سعی داشتند تهران را مقصر شرایط کنونی نشان دهند و ادعا کردند «ایران راهحل دیپلماتیک را رد کرد و تصمیم گرفت برنامه هستهای خود را به سطوح نگرانکنندهای گسترش دهد». طبق ادعای لندن، پاریس و برلین، «تهران به غنیسازی اورانیوم فراتر از تعهداتش در برنامه اقدام مشترک ادامه داده است».
بیانیه آمریکا چه میگوید؟
در ادامه انتشار بیانیههای ضدایرانی علیه پرونده هستهای کشورمان، ایالات متحده آمریکا هم روز سهشنبه در نشست فصلی شورای حکام بیانیه خود را منتشر کرد و در آن به طرح ادعاهایی علیه تهران دست زد؛ کمااینکه در بیانیه مذکور قید شد «تصمیم سه سال پیش ایران برای توقف اجرای تعهدات هستهای خود در برجام و متعاقب آن برداشتن تجهیزات نظارت و پایش مرتبط با برجام، تلاشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی را تضعیف میکند». لورا هولگیت، نماینده آمریکا در سازمانهای بینالمللی در وین، در جلسه روز سهشنبه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی که بیانیه ایالات متحده درباره «راستیآزمایی و نظارت در ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد» را قرائت کرد، در ادامه ادعاهای عجیب خود آورده که دو بار در سال ۲۰۲۲ توافقهایی روی میز گذاشته شد، اما ایران با «خواستههای غیرقابل قبول و فراتر از برجام» به آنها پاسخ داد. هولگیت در ادامه مدعی شده «درحالیکه برنامه هستهای ایران به صورت درخور توجهی گسترش یافته و دانش درباره برنامه هستهای ایران از دست رفته و همکاری ایران با آژانس به پایینترین حد خود رسیده است، این ایده که مسائل باقیمانده میتواند ظرف چند روز حلوفصل شود، بیمعناست». نماینده آمریکا در سخنرانی خود بار دیگر از ایران خواست «مسیر خود را معکوس کند، بهطور کامل و به منظور اجرای فعالیتهای راستیآزمایی و نظارت آژانس ازجمله اجرای اقدامات مرتبط با بیانیه مشترک خود با آژانس در مارس ۲۰۲۳، با این نهاد همکاری کند». او همچنین از ایران خواست «از تصمیم خود برای لغو انتصاب بازرسان آژانس بازگردد، اجرای موقت پروتکل الحاقی را از سر بگیرد و کد اصلاحشده ۳.۱ را بدون تاخیر اجرا کند». علاوه بر سخنرانی روز سهشنبه، لورا هولگیت در بیانیه خود در جلسه دیروز (چهارشنبه) شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز ضمن حمایت از اقدام اروپا برای پیشبرد صدور قطعنامه ضدایرانی، برنامه هستهای ایران را دربردارنده چالشی جدی برای امنیت بینالمللی خواند. نماینده آمریکا با مطرحکردن ادعاهایی علیه فعالیتهای هستهای ایران و همکاری آن با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، مدعی شد رویکرد فعلی ایران در برنامه هستهای به دلیل داشتن سه ویژگی «بهشدت دردسرساز» است. همزمان با این ادعاها، متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز در یک نشست خبری در پاسخ به این سوال که موضع واشنگتن در قبال ارائه پیشنویس قطعنامهای ضدایرانی از سوی تروئیکای اروپایی (آلمان، فرانسه و انگلیس) به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی چیست؟ گفت: «قصد ندارم اقداماتی را که ممکن است در شورای حکام انجام بدهیم، از پیش بیان کنم. فقط میگویم ما در گذشته، در شورای حکام اقدامات درخور توجهی انجام دادهایم. آماده هستیم در آینده نیز دوباره آن را تکرار کنیم و به مذاکره با شرکای خود ازجمله تروئیکای اروپایی درباره اینکه دقیقا به چه شکلی خواهند بود، ادامه میدهیم».
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در اقدامی سیاسی، قطعنامهای را علیه ایران تصویب کرد. قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی عضو برجام درباره برنامه هستهای ایران دیروز چهارشنبه با ۲۰ رای موافق، دو رای مخالف و ۱۲ رای ممتنع در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی تصویب شد. طبق گزارش رویترز، دیپلماتها گفتهاند در این قطعنامه که از طرف انگلیس، فرانسه و آلمان ارائه شده است، از ایران خواسته شده تا درباره ذرات اورانیوم کشفشده در دو سایت توضیح دهد، همکاری با آژانس را بهبود ببخشد و از تصمیم خود برای لغو انتصاب بازرسان باتجربه آژانس بازگردد. در این قطعنامه همچنین ادعا شده که ایران تعهدات خود در زمینه پادمانهای پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای را نقض کرده است.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.