راز موفقیت رتبه های برتر کنکور
اگرچه هر کسی سبک‌وسیاق خود را برای مطالعه دارد، اما اکثر رتبه‌های برتر کنکوری در چند عامل با یکدیگر مشترک‌اند. به‌عنوان‌مثال، همه آن‌ها از تست‌های زمان‌دار استفاده می‌کنند و برنامه هفتگی و ماهانه مشخصی دارند. در این مطلب، ۱۱ عامل مهم و مشترک رتبه‌های برتر کنکور را با استفاده از بریده‌هایی از مصاحبه‌های رتبه‌های برتر گردآوری کرده‌ایم.
شاید بتوان موفقیت یک‌نفر را ناشی از شانس و اقبال تلقی کرد، اما مطمئنا موفقیت گروهی از افراد اتفاقی نیست! مثلا شاید موفقیت یکی از رتبه‌های برتر کنکوری تاحدودی تحت‌تاثیر عوامل شخصی و شانس بوده باشد، اما مسلما تصادفی نیست که همه رتبه‌برترها از روش یا روش‌های خاصی استفاده کرده باشند. عواملی که در ادامه برمی‌شمریم، از نظر اکثر رتبه‌های برتر کنکوری جزو عوامل تاثیرگذار در موفقیتشان بوده‌اند. برای تایید تاثیرگذاری این عوامل، از صحبت‌های
رتبه‌های ۴ و ۹ کنکور سراسری هم شاهد می‌آوریم.
رسیدن به مهارت در تست‌زنی
بارها درباره اهمیت تست‌زنی برای موفقیت در کنکور شنیده‌ایم، اما کمتر درباره تفاوت بین انواع تست‌زنی مطلبی دیده‌ایم. تست‌زنی به‌صورت کلی ۲ هدف دارد:
- یادگیری مباحث درسی
- تقویت مهارت در تست‌زنی با اهدافی مانند افزایش سرعت
معمولا وقتی درباره تست‌زنی صحبت می‌شود، تاکید بر درک بهتر مطالب آموخته شده است، اما رتبه‌های برتر کنکوری برای تست‌های مهارتی هم اهمیت ویژه‌ای قائل‌اند. آروین اصلی، رتبه ۹ کنکور سراسری، تست‌های مهارتی زمان‌دار را مهم‌ترین عامل موفقیتش در کنکور سراسری ۱۴۰۳ می‌داند:
« من حتی تست‌های مبحث به مبحث را هم به‌صورت زمان‌دار حل می‌کردم تا سرعت عملم در تست‌زنی بالاتر برود؛ یعنی مثلا ۱۰ سوال تالیفی گردآوری‌شده توسط معلمم را انتخاب می‌کردم و برای پاسخ‌گویی به آن‌ها ۱۰ دقیقه زمان می‌گرفتم. سپس این زمان‌ها را کنار هم می‌گذاشتم تا برآورد درستی از سرعت عملم پیدا کنم.»
برای مطالعه متن کامل صحبت‌های آروین اصلی، روی لینک مصاحبه با رتبه ۹ کنکور سراسری بزنید.
شروع فرآیند مطالعه کنکوری از پایه دهم
اکثر رتبه‌های برتر کنکوری، از پایه دهم مطالعات خود را شروع می‌کنند. آن‌ها کم‌کم و با روزی ۲-۳ ساعت کار خود را شروع می‌کنند و از همان سال دهم، خود را در فضای کنکور و تست‌زنی قرار می‌دهند. ارشیا شکوری، دانش‌آموز توانای مجموعه مدارس سلام و رتبه ۴ کنکوری سراسری ۱۴۰۳، دراین‌باره می‌گوید:
«من از تابستان ۱۴۰۰، یعنی دقیقا بعد از امتحانات پایه نهم، طبق برنامههای کنکوری مجموعه مدارس سلام، شروع به مطالعه برای کنکور کردم. در ابتدا با روزی ۲-۳ ساعت می‌خواندم. تلاش من و مشاوران کنکوری‌ام در ابتدا بیشتر بر این بود که با سبک سوالات تستی و نحوه مطالعه کنکوری آشنا شوم.»
برای مطالعه کامل صحبت‌های خواندنی ارشیا شکوری، روی لینک مصاحبه با رتبه ۴ کنکور سراسری بزنید.
تعیین دقیق برنامه زمانی مطالعه هر درس
همه درس‌های کنکوری اهمیت یکسانی ندارند. به‌عنوان‌مثال:
- بعضی از درس‌ها ضریب بالاتری دارند،
- برخی حجم بیشتری دارند
- و بعضی از دانش‌آموزان در یک درس خاص ضعیف‌ترند.
پس نمی‌توان برای همه درس‌ها برنامه زمانی یکسانی تعیین کرد. مشاوران کنکوری سعی می‌کنند برای هر کدام از دانش‌آموزان برنامه‌ای متناسب با او طراحی کنند که این مسئله بدون شک از مهم‌ترین عوامل موفقیت در کنکور سراسری‌ست. ارشیا شکوری درباره این موضوع می‌گوید:
«اگر نگویم بی‌نقص، ولی برنامههای مطالعاتی ما در مجموعه مدارس سلام خیلی خوب بود. راهنمای اول و آخر من برای بودجه‌بندی درس‌ها، برنامه مورد تایید مسئول پایه‌ام بود. من تمام تلاشم را برای پای‌بندی کامل به برنامه انجام می‌دادم.»
مطالعه فشرده مخصوصا در ماه‌های پایانی
اگرچه اولین اصلی برای رسیدن به هر هدفی، آهسته و پیوسته پیش‌رفتن است، اما گره کار برخی موقعیت‌ها فقط با کار فشرده باز می‌شود. دانش‌آموزان کنکوری در طول ۲ تا ۳ سال برای کنکور مطالعه می‌کنند و برای اینکه در روز کنکور همه آن‌ها را در حافظه فعال خود داشته باشند، نیاز به فشرده‌خوانی در ماه‌های پایانی دارند.
آروین اصلی که تا اسفند ۱۴۰۲ در خانه مطالعه می‌کرد، از عید به بعد وارد اردوی مطالعاتی مدارس سلام شد و تمام وقت خود را به درس خاص‌دادن گذراند. او در جایی از مصاحبه خود گفت:
«من از عید وارد اردوی مطالعه کنکوری مدارس سلام شدم و روزانه حدود ۱۱ ساعت مطالعه مفید داشتم.»
اختصاص زمانی برای دوران جمع‌بندی
حیف است که ۲ تا ۳ سال را مداوم درس بخوانیم، اما زمانی را برای مرور جزء به جزء و جمع‌بندی مباحث خوانده‌شده اختصاص ندهیم. خواندن بدون جمع‌بندی هرچقدر هم عمیق و کامل، اما برای کنکور مناسب نیست. مطالب باید به‌حدی در حافظه تثبیت شده باشند که سر جلسه کنکور با کوچک‌ترین اشاره‌ای فراخوانی شوند. کوچک‌ترین تعللی به‌معنای از دست دادن وقت و عقب‌افتادن از رقباست. رتبه ۴ کنکور سراسری هم این مسئله را تایید می‌کند:
«من با احتساب یکماه مطالعه امتحانات نهایی، نزدیک به ۳ ماه‌ونیم در اردوی مطالعاتی دوران جمع‌بندی مدارس سلام بودم. تمام دروس پایه تا قبل از عید به ما تدریس شدند و از دوران عید وارد دوران جمع‌بندی شدیم. در طول این ۳ ماه‌ونیم، از مباحث مختلف تست می‌زدیم تا ایراداتمان را شناسایی و رفع کنیم.»
شرکت در آزمون‌های آزمایشی
آزمون‌های آزمایشی بسیار مهم‌اند، زیرا به دانش‌آموزان در شناخت خطاها و رفع آن‌ها کمک زیادی می‌کنند. آزمون‌های آزمایشی با شبیه‌سازی فضای کنکور تجربه‌ای مطمئن و امن برای دانش‌آموزان فراهم می‌کنند که اشتباه‌کردن در آن‌ها نه‌تنها بد نیست که اتفاقا خوب است!
این اشتباهات در طول آزمون‌های آزمایشی رفته‌رفته کمتر می‌شوند و به بهبود عملکرد فرد در آزمون سراسری کمک می‌کنند. آزمون‌های آزمایشی در موفقیت رتبه ۹ کنکور سراسری هم تاثیرگذاری زیادی داشتند:
«ما در مجموعه مدارس سلام از سال دهم به بعد، آزمون جامع می‌دادیم. هدف اصلی این آزمون‌ها، آشنایی ما با فضای تست و کنکور بود. در دوران جمع‌بندی نیز مرتب آزمون جامع می‌دادیم، نقاط ضعفمان را شناسایی و برطرف می‌کردیم و دوباره آزمون جامع می‌دادیم. این روند بارها و بارها تکرار شد تا به تسلط کامل برسیم.»
روحیه جنگندگی
همه کنکوری‌ها گاهی احساس ناامیدی می‌کنند. مسیر، طولانی و هدف دشوار است، پس این ناامیدی‌های گهگاهی اجتناب‌ناپذیرند. آن‌چه اهمیت دارد، حفظ روحیه جنگندگی و عقب‌نشینی نکردن هنگام مواجهه با سختی‌های احتمالی‌ست. اعصاب و روان اکثر رتبه‌برترها مثل ارشیا شکوری، رتبه ۴ کنکور سراسری، پولادین است:
«من هیچ‌وقت به ناامیدی‌ها و شکست‌هایم اجازه ندادم که برنامه مطالعه‌ام را بر هم بزنند. نهایت ناامیدی من یکی دو زنگ بود و دوباره با توکل به خدا برمی‌گشتم. من مطمئن بودم که زحمت‌هایم بی‌نتیجه نمی‌ماند!»
استفاده از بهترین منابع کمک‌آموزشی
منابع آموزشی متنوع و متعددی وجود دارد که اکثر آن‌ها از کیفیت بالایی هم برخوردارند، اما خواندن همه آن‌ها نه منطقی‌ست و نه شدنی! توصیه بر استفاده از یک یا نهایتا ۲ منبع معتبر کمک‌آموزشی برای هر درس است. به نظر شما مهم‌ترین منبع کمک‌آموزشی رتبه ۹ کنکور سراسری چه بود؟
«جدای از کتاب درسی، جزوه‌ها و درس‌نامه‌های معلمان برتر مدارس سلام مهم‌ترین منبع من برای مطالعه هر درس بودند. این جزوه‌ها مطالب هر درس را به بیانی ساده و قابل درک برای ما گردآوری می‌کردند و در موفقیت من تاثیر فوق‌العاده زیادی داشتند. »
وقت‌گذاشتن برای درس‌های عمومی
با حذف درس‌های عمومی از کنکور، برخی از دانش‌آموزان اهمیت و میزان تاثیر آن‌ها را دست‌کم می‌گیرند. اما حذف درس‌های عمومی از کنکور میزان تاثیر آن‌ها در رتبه نهایی دانش‌آموزان را حتی افزایش هم داده است. ضریب تاثیر این درس‌ها پیش از قالب جدید کنکور حدود ۱۷ درصد بود اما در کنکور ۱۴۰۳ به حدود ۲۸ درصد رسید. ارشیا شکوری زرنگی خاصی در این زمینه به خرج داد:
«اکثر بچه‌های کنکوری تا چند روز پیش از امتحانات نهایی توجه خاصی به درس‌های حفظی مانند دینی نمی‌کنند. من برای تسلط کامل بر این درس‌ها، لابه‌لای مطالعه درس‌های اختصاصی و اصلی زمانی را به مطالعه این درس‌ها اختصاص می‌دادم تا روی هم تلنبار نشوند. »
اهمیت‌دادن به امتحانات نهایی و کسب معدل بالا
از کنکور ۱۴۰۳ به بعد، تاثیر معدل در نمره نهایی کنکور نه‌تنها کمتر نیست که حتی ممکن است بیشتر باشد. از این به بعد امتحانات نهایی هم حکم کنکور را دارند و برنامه‌ریزی دقیق و اصولی برای آن‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد. رتبه ۴ کنکور سراسری با داشتن برنامه‌ریزی درست، توانست یکی از بالاترین معدل‌ها را به خود اختصاص دهد:
«فقط درس‌های فارسی، سلامت‌وبهداشت و گسسته را ۲۰ نگرفتم. ما چه برای امتحانات نهایی نیمسال اول و چه نیمسال دوم اردوی مطالعاتی یک‌ماهه داشتیم و تمام وقتمان را در مدرسه و کنار معلمان و مشاورانمان درس می‌خواندیم. یک منبع تشریحی هم مدرسه در اختیارمان گذاشته بود که از آن برای حل سوالات تشریحی به سبک امتحانات نهایی استفاده می‌کردیم.»
حمایت مدرسه از دانش‌آموزان کنکوری
برنامههای مدرسه قطعا نقش زیادی در کسب رتبه‌های برتر توسط دانش‌آموزان ایفا می‌کند. دانش‌آموزان دوازدهمی زمان زیادی را در مدرسه سپری می‌کنند. بنابراین، اگر برنامههای مدرسه همسو با مطالعات کنکوری دانش‌آموزان باشد، به موفقیتشان کمک زیادی می‌کند. از نظر آروین اصلی، برنامههای درسی مجموعه مدارس سلام کاملا همسو با کنکور هستند و از مهم‌ترین عوامل موفقیت او بودند:
«در مجموعه مدارس سلام همه‌چیز برای موفقیت در کنکور آماده بود و من فقط باید زحمت اجرایی‌کردن برنامه‌ها را می‌کشیدم. هدف تمام برنامههای مدرسه در سال دوازدهم در راستای کنکور بود. ما تا پیش از امتحانات نوبت اول، مباحث امتحانات نهایی نیمسال اول و بخش‌هایی از دروس پایه را مطالعه کردیم. بعد از آن یکماه برای امتحانات نهایی خواندیم و سپس تا اواخر اسفند، باقی‌مانده درس‌های پایه و مباحث نیمسال دوم دوازدهم را مطالعه کردیم. از عید به بعد هم که وارد دوران جمع‌بندی شدیم. من در هر ساعتی از شبانه‌روز که نیاز بود به پیام می‌دادم و از آن‌ها سوال می‌پرسیدم. در واقع مهم‌ترین عامل موفقیت من، برنامه‌ها و همراهی‌های همدلانه معلمان و مشاورانم در مدارس سلام بود. »
جمع‌بندی
چند عامل در موفقیت اکثر رتبه‌های برتر کنکوری مشترک هستند. مثلا همه آن‌ها در طول روز تعداد زیادی تست حل می‌کنند و به دوران جمع‌بندی اهمیت زیادی می‌دهند. ما در این مطلب سعی کردیم مهم‌ترین عوامل موفقیت رتبه‌های برتر کنکوری را توضیح دهیم. در این راه از صحبت‌های ۲ نفر از رتبه‌های برتر کنکوری، یعنی ارشیا شکوری و آروین اصلی هم کمک گرفتیم. ارشیا شکوری رتبه ۴ و آروین اصلی رتبه ۹ کنکور سراسری ۱۴۰۳ را به دست آورده‌اند و هر دوی آن‌ها از دانش‌آموزان مجموعه مدارس سلام بوده‌اند. نکته جالب توجه اینکه از نظر هر دوی آن‌ها، برنامههای مدرسه مهم‌ترین عامل موفقیتشان بوده‌اند، پس اهمیت مدرسه خوب را دست‌کم نگیرید.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.