مجادله وزیر کار با نمایندگان کارگری

ساعت 24 -. مراسم بزرگداشت و یادبود جان‌باختگان حادثه انفجار معدن زغال‌سنگ معدنجو طبس در محل دانشگاه علمی و کاربردی خانه کارگر برگزار شد. به گزارش کار و کارگر، در این مراسم «حسین حبیبی» عضو هیئت مدیره کانون شوراهای اسلامی کار از «احمد میدری» وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی خواست تا درباره موضع هفته گذشته وی درباره‌ عدم قصور انسانی در حادثه معدن طبس توضیح دهد.

حبیبی گفت: آمار حوادث کارگری معادن در شش ماهه اول سال ۱۴۰۳ چیزی حدود ۶۴ کشته در ۱۲ حادثه بوده است. ۲۳درصد از ۶ هزار و ۲۵ معدن کشور واحد ایمنی دارند. این یعنی بزرگترین قصور از سوی دولت‌ها رخ داده درحالی‌که حاشیه سود معادن بیش از ۵۱ درصد است و حاشیه سود در معادن چین و آمریکا حداقل ۲ و حداکثر ۲۰درصد است. در چنین شرایطی قابل قبول نیست که معدنی سنسور گاز نداشته باشد! وی ادامه داد: کارگر معدن طبس تهدید به اخراج شده درحالی‌که برخی از آنان حال جسمی بد و حس سوختن چشم داشتند و گاز را حس کرده بودند. به ایشان گفته شده که اگر نمی‌خواهید تسویه کنید! این تهدید به اخراج یک جنایت است. گویی افراد به زور وارد معدن شده‌اند. عضو هیات مدیره کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار کشور با اشاره به اینکه بسیاری از بازرسی‌ها قابل قبول نیست، بیان کرد: کارگران معدن و کارگران غیررسمی فاقد امنیت شغلی هستند. اگر می‌خواهید کمکی کنید در سه حوزه مزدی، شغلی و تشکل‌یابی برای کارگران امنیت ایجاد کنید تا امور خود به سمت تصحیح برود و در ایمنی هم نتیجه بگیرید. در غیر این صورت بهتر است استعفا دهید. وظیفه مسئول، تهییج احساسات و گرفتن تشویق حضار نیست در پاسخ به این اظهارات، وزیر کار با تشکر از اظهارات حبیبی گفت: وقتی حادثه‌ای رخ می‌دهد، وظیفه ما به‌عنوان یک مسئول این است که به جای اظهارنظرهایی که مردم و عامه دوست داشته باشند و تهییج احساسات و بیان سخنانی که کف و تشویق به همراه دارد، با آرام ساختن فضا مانع از آن شویم که احساسات مانند ماجرای متروپل در آبادان، خود دوباره منجر به درگیری شود. نباید بگذاریم مانند حادثه معدن یورت، به خاطر تحریک احساسات باز هم افرادی به اسم کمک کشته شوند یا در تنش‌های خیابانی پس از فاجعه متروپل، دوباره یک نفر کشته شد و اموال بسیاری دوباره آسیب ببیند. برخی از مطالب منتشره درباره معدن طبس، نسنجیده و اشتباه بود میدری گفت: آنچه مهم است رسیدگی به امور در عین حفظ آرامش است اما این حفظ آرامش به این بها نیست که واقعیت‌ها انکار شود. وقتی خشم مردم برافروخته می‌شود، بسیاری ممکن است در آتش خشم بسوزند. در شهری که ۵۰ نفر به آن شکل جان باختند، می‌بینید که داستان مشابه سایر حوادث دیگر به نحوی است که همه به دنبال مقصر و کشتن فرد مقصر صرف‌نظر از کیفیت ماجرا و درجه سهیم بودن او هستند.

عده‌ای از درآمد فرد خاطی شکایت می‌کنند و عده‌ای دنبال سلطان معدن هستند. وی اضافه کرد: می‌گفتند کارگران چکمه پاره به پا می‌کنند اما این چکمه‌ها روکش آهن داشت. معدن پر از آب است و باید چکمه روکش فولاد داشته باشد اما وقتی انفجار رخ می‌دهد، همان کفش پاره می‌شود و از اول پاره نبوده یا مثلا گفته شد چرا جنازه‌ها با واگن معدن خارج شد. خب نباید چنین مطالبی به شکل نسنجیده مطرح شود زیرا در معدن آمبولانس امکان خارج کردن جنازه را نداشت و برای سرعت در انتقال باید از واگن استفاده می‌شد. ما در معدن یورت به دلیل‌عدم کنترل احساسات، ۱۳ نفر را در امدادگری از دست دادیم. نداشتن تشکل صنفی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تصریح کرد: چیزی که در آنجا گفتم از جنس ایجاد آرامش بود. ادارات کار ما گاهی به دلیل فقدان بازرس، دچار مشکل هستند و در شهرهای بزرگ یک کارگاه هر ۵ سال یک بار ممکن است بازرسی شود اما کارمندان اداره کار از ۱۶ معدن حاضر در طبس سالی دو بار بازرسی می‌کردند.

میدری تاکید کرد: مقصر افراد نیستند بلکه مقصر همین فقدان تشکل است. ما تشکل کارگری معدن در ایران نداریم. معادن ما به جای یکپارچگی، چند بهره‌ور دارد و اگر یک بهره‌بردار داشتیم می‌توانستیم همه معادن را مدرن کنیم. در معادن سنتی کارگر به زور وارد تونل می‌شود ولی در معادن مکانیزه حفره‌ای چند ده متری داریم. علت این است که ما اهلیت بهره‌بردار را رعایت نکردیم. وی خاطرنشان کرد: باید به کسی معادن را می‌سپردیم که به سرمایه‌گذاری اقبال نشان می‌داد و صنعتی می‌کرد. نباید پول را به کسی می‌دادیم که چیزی برای رفاه و ایمنی خرج نمی‌کند. مسائل ریشه‌دار را نمی‌توان یک‌شبه حل کرد وزیر تعاون خاطرنشان کرد: ما باید از خانواده‌های متوفی حمایت اجتماعی کنیم ولی ضمنا باید بتوانیم تولید را حفظ کنیم. معدن زغال‌سنگ کرمان روزی ۱۸هزار پرسنل داشت ولی الان تنها ۲ هزار نیرو برای آن باقی‌مانده است. بسیاری از معادن ورشکسته شدند. ما باید معادن را به جای عوام‌زدگی، دوباره فعال کنیم. ما هم می‌دانیم که چطور می‌توان محبوب شد. شعار دهیم که مقصرین را اعدام خواهیم کرد اما چیزی دوا نخواهد شد. معتقدم مسائل ریشه‌دار را نمی‌توان یک‌شبه حل کرد. مرگ‌های خاموش بسیاری در حوادث کار اتفاق می‌افتد در ادامه این مراسم «حسن صادقی» رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری با تسلیت حادثه جان باختن کارگران معدن زغال‌سنگ معدنجوی طبس اظهار کرد: مشکل اساسی ما این است که تشکلات ما جدی نیستند و ما دچار مشکل برخورداری از تشکلات بی‌خاصیت و کاغذی هستیم. وی افزود: این حادثه کارگری قطعاً اولین مورد نبوده و قطعاً هم آخرین حادثه کار نخواهد بود. حادثه ناشی از کار به وفور وجود دارد. ما امروز مرگ‌های خاموش را در صنعت ساختمان می‌بینیم. صنعت ساختمان ما تا ۵۰درصد حوادث ناشی از کار را به خود اختصاص می‌دهد. کارگران ساختمانی ما حقیقتاً افراد بی‌پناهی هستند! کمتر مسئولی به مرگ خاموش این کارگران توجه می‌کند. ضمن اینکه تامین اجتماعی پوشش بیمه‌ای برای آن‌ها ندارد. صادقی گفت: نظارت و بازرسی کار ما بسیار ضعیف است. نمی‌توان میلیون‌ها واحد صنعتی را با هزار نفر بازرس مورد نظارت قرار داد. ما دو سه میلیون کارگاه کوچک داریم که باید به طور مستمر مورد بازرسی قرار بگیرند. آیا با ۱۳۰۰ بازرس می‌توان یک دهم آن‌ها را هم بازرسی کرد؟ اگر تعداد افراد را تقسیم کنیم، بازرسی در واقع هر ۵ سال یک بار انجام می‌شود! در چنین شرایطی مشخص است که ایمنی رعایت نمی‌شود. بسیاری از کارفرمایان نسبت به رعایت مسائل ایمنی بی‌تفاوت هستند رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری تاکید کرد: اینکه وزیر کار از جنس جامعه کارگری است و حداقل دردها را می‌فهمد، امتیاز بزرگی است اما ما باید محل‌های حادثه‌خیز را برای بازرسی طبقه‌بندی کنیم. بازرسان باید سیستم‌های نظارتی و کنترل کننده را چک کنند. کار و تولید در معادن ایران سودآور است و امکان کار وجود دارد وگرنه کارفرمایان و پیمانکاران برای کسب معادن بیشتر سر و دست نمی‌شکاندند. صادقی تصریح کرد: هم باید مطالبه‌گری کنیم و هم اینکه از دولت بخواهیم با به‌کارگیری بازرس بیشتر و بودجه بیشتر در این حوزه و نیروهای ایمنی، لایه‌های امنیت کار و تولید را افزایش دهد. البته تحریم‌ها نیز در این حوزه موثر است. از پزشکیان می‌خواهیم در این حوزه ورود کنند و سعی کنند بار فشار تحریم‌ها کاهش یابد. بسیاری از کارفرمایان به خاطر همین موضوع به دیگر مسائل روابط کار مثل ایمنی بی‌توجه‌اند. وی در پایان خاطرنشان کرد: من بر این عقیده هستم که در اعتراض به وقوع این حادثه و قصورها باید یک راهپیمایی کارگری در کشور برگزار شود. باید هزینه چنین اهمال‌کاری‌هایی بالا رود تا کسی جرئت نکند با نادیده گرفتن ایمنی، از مسئولیت خود در حفظ ایمنی عدول کند.