مبارزه با فساد ارزی با حرف ممکن نیست

«جهان‌صنعت»- داستان توزیع رانت و شعله‌ور شدن فساد به دلیل چند‌نرخی بودن ارزهای معتبر در ایران و تفاوت معنادار نرخ‌های متفاوت در بازارهای گوناگون به‌اندازه‌ای آشکار شده است که حتی شهروندان عادی نیز می‌دانند که برخی چه ثروت‌ها و در‌آمدهای باد‌آورده‌ای از این وضعیت می‌برند.

دولت‌های ایران برای اینکه تورم را از مسیر واردات ارزان مهار کنند دست‌کم چهار نرخ را قبول دارند؛ دلار 28500‌تومانی‌، دلار نیمایی که حالا هردلار آن به 46‌هزار تومان رسیده است و دلار توافقی که گفته می‌شود در این بازار هر دلار 50‌هزارتومان داد‌و‌ستد می‌شود. در چنین فضای عجیبی است که هر مدیری در سطوح گوناگون شاغل در دولت یا دیگر نهادهای اداره‌کننده کشور در‌باره اینکه ارز باید یک نرخ داشته باشد سخن می‌گوید.

دیروز محمد‌باقر قالیباف، رییس مجلس قانونگذاری ایران به دلیل بررسی مساله ارز با حضور رییس بانک مرکزی در مجلس گفت: «مساله چند‌نرخی بودن ارزهای معتبر در بازار یک زخم کهنه است‌… عرضه وتقاضای ارز تنظیم نیست … باید اصلاحات صورت گیرد…» با توجه به اینکه در هفته‌های تازه سپری شده مسعود پزشکیان، رییس‌جمهور نیز چندین‌بار تاکید کرده است که چند‌نرخی بودن ارزها به نفع مردم نیست و باید بساط آن برچیده شود و نیز با وجودی که وزیر اقتصاد نیز گفته که چند‌نرخی بودن ارز به نفع اقتصاد کلان کشور نیست حالا این پرسش مطرح است که چه گروه‌های سیاسی و کدام نهادهای قدرت و نیز کدام گروه‌های بانفوذ راه تک‌نرخی کردن ارز را بسته‌اند

داستان فسادارزی آنقدر روشن است که دیگر نمی‌توان آن را پنهان کرد و با توجه به نامعلوم بودن وضعیت ارزی در سال‌های پیش‌رو باید همین امسال تکلیف آن روشن شود. به نظر می‌رسد شناسایی رانت‌جویان بانفوذ در این بازار می‌تواند گام اول باشد. با توجه به پیشرفت تکنولوژی می‌توان رد دلار‌گیرندگان با قیمت‌های گوناگون را به خوبی گرفت و دید که دلار 28500‌تومانی، دلار 41هزار تومانی و دلار 50‌هزارتومانی نصیب چه کسانی شده و می‌شود و آن‌ها با این دلارها چه کرده‌اند‌؟ این کار چندان سختی نیست و اگر رییس مجلس و رییس دولت واقعا باور دارند باید بساط دلار رانتی و فساد‌آلود جمع شود می‌توانند با بررسی‌های خود یک نتیجه درست و درمان بگیرند. آیا در جریان رانت روشی گسترده مقام‌های اقتصادی و نیز دیوانسالاران نقش داشته و دارند‌؟ بساط چند‌نرخی بودن ارز را باید برچید تا اقتصاد آرام بگیرد و از دریای فساد عبور کند.