پیامدهای افزایش نرخ ارز ترجیحی بر معیشت مردم

ساعت 24 - دولت ایران در حالی پیشنهاد خود برای بودجه سال ۱۴۰۴ را به مجلس ارائه کرده است که اقتصاد ایران روزهای پرتلاطمی را سپری کرده است و بویژه در حوزه‌های ارز، طلا و بازار سرمایه این نوسانات تا زمان حمله اسرائیل به تاسیسات نظامی ایران، بیش از پیش مشهود بود.

مصاف گرانی با کمبود منابع مالی دولت

بودجه سال ۱۴۰۴ در حالی ارائه شده است که مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران «کاهش تورم» را از سرلوحه‌های بودجه سال آینده اعلام کرده است.

اما آنچه وضعیت را برای دولت ایران بیش از پیش سخت‌تر کرده تامین منابع مالی در شرایط کنونی است؛ در صورت پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری هفته آینده، فروش نفت ایران احتمالا متاثر خواهد شد. از سوی دیگر توجه خاص بودجه سال آینده -با توجه به شرایط جاری- به نهادهای نظامی هم خواهد بود.

از همین رو تامین منابع مالی در این روزها برای دولت از اهمیت بسزایی برخوردار است و دولت در صدد آزمودن هر راه ممکن -نظیر ادامه سیاست افزایش درآمدهای مالیاتی- است هر چند معافیت‌هایی را هم اعلام کرده است.
هفته پیش بخشی از اظهارات مسعود پزشکیان در هنگام دفاع از لایحه بودجه سال آینده جنجالی شد.

او به نرخ تمام شده بنزین اشاره کرد و گفت نرخ تمام شده هر لیتر بنزین «حدود ۸۰۰۰ تومان می‌باشد و هر لیتر بنزین وارداتی بین ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان هزینه دارد. »

بعضی البته در ابتدا این را به زمزمه‌های افزایش قیمت بنزین تعبیر کردند که بعدا مقام‌های دولتی در تکذیبه‌های متعدد آن را رد کردند.

با توجه به شرایط موجود و احتمال بروزنارضایتی -مانند سال ۹۸- این اقدام فعلا بعید بنظر می‌رسد.

در کنار محدودیت‌های منابع، آنچه برای بسیاری شهروندان ایرانی اهمیت بیشتری دارد، موضوع نرخ کالاها و بخصوص کالاهای اساسی در ماه‌های پیش روست.

افزایش نرخ دلار که اخیرا تا آستانه ۷۰ هزار تومان هم پیش رفت (و بعد از حمله اسرائیل قیمت‌ها کمی فروکش کرد) در ماه‌های آتی احتمالا بیشتر خودنمایی خواهد کرد.

در این میان افزایش نرخ ارز ترجیحی بهمراه کاهش تخصیص ارز به اقلام اساسی که در بودجه سال آینده صحبت آن است، شرایط را به گونه دیگری برای بسیاری از شهروندان ترسیم خواهد کرد.
گرانی اقلام غذایی در ایران

با افزایش شدید اقلام خوراکی و مسکن طی سال‌های گذشته، قدرت خرید برای بسیاری از شهروندان در ایران بشدت کاهش یافته است و عده زیادتری به زیر خط فقر سقوط کرده‌اند.

حدود دو ماه پیش وزیر تعاون ایران گفته بود «به لحاظ شاخص‌ها در حال حاضر حدود ۳۰ درصد از جمعیت کشور زیر خط فقر هستند. »

به گزارش مرکز آمار ایران قیمت اقلام خوراکی از سال ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۳ افزایش بی‌سابقه‌ای را تجربه کرده‌اند. بعنوان مثال قیمت هر کیلو برنج از حدود ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان به ۱۱۲ هزارتومان و هر کیلو تخم مرغ از شش هزار و ۴۰۰ به ۶۲ هزار و ۲۰۰ تومان رسیده است.

با کاهش قدرت خرید بسیاری مجبور شده‌اند از خرید اقلام «مطلقا ضروری» خودداری کنند. بحران مسکن و اجاره بها هم به پدیده‌هایی نظیر پشت‌بام خوابی منجر شده است.

آنچه برای بسیاری حائز اهمیت است پیامدهای تنش میان اسرائیل و ایران بر زندگی آن‌هاست؛ سوی دیگر ماجرا هم دولت ایران است که بدنبال منابع مالی بیشتر برای جبران کسری بودجه است.