اروپا برمدار تحریم بیشتر جمهوری اسلامی
ساعت 24 - امروز دوشنبه، 18 نوامبر نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی برگزار میشود و تا روز چهارشنبه 20 نوامبر ادامه خواهد داشت؛ سه روز تعیینکننده برای چگونگی ادامه مسیر اروپا و تهران؛ نشستی سه روزه که نشان خواهد داد تلاش تهران برای منصرف کردن اروپا از صدور قطعنامه علیه ایران به ثمر رسیده یا اینکه اروپا بیاعتنا به اعتمادسازی تهران، باب هر نوع همکاری را بسته و ایران را ناگزیر از اعمال محدودیت برای بازرسیهای آژانس خواهد کرد.
کمتر از یک سال دیگر به انقضای قطعنامه 2231 شورای امنیت باقیمانده است؛ قطعنامهای که بر اساس مفاد آن، با پایانش در اکتبر 2025 (مهر 1404) محدودیتهای هستهای علیه ایران برداشته خواهد شد؛ البته مشروط به آنکه مکانیسم ماشه در این فاصله چند ماهه فعال نشود.
در این صورت برنامه هستهای ایران از دستور کار شورای امنیت سازمان ملل خارج شده و محدودیتهای اعمال شده بر آن نیز خود به خود لغو خواهند شد. اما آیا کار به این آسانی برای ایران پیش خواهد رفت؟ رفتار اروپا حاکی از این است که چنین اجازهای را نخواهد داد!
ابتدای ماه جاری، انگلیس هشدار داد که مکانیزم ماشه را فعال میکند. روزنامه تلگراف به نقل از یکی از سخنگویان وزارت خارجه بریتانیا گزارش داد که «برنامه هستهای ایران هرگز بهاندازه امروز پیشرفته نبوده است. تشدید تنش هستهای آنها امنیت بینالمللی را تهدید و سیستم جهانی منع اشاعه را تضعیف میکند. ما متعهد به جلوگیری از تولید سلاح هستهای ایران با استفاده از هر ابزار دیپلماتیک موجود، از جمله مکانیسم ماشه در صورت لزوم، هستیم.»
به دنبال آن، هفته گذشته گزارشهایی منتشر شد مبنی بر اینکه قدرتهای اروپایی در جلسه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، قطعنامهای را علیه ایران صادر خواهد کرد. گزارشها حاکی از این بود که عامل اصلی در پشت صحنه صدور این قطعنامه اروپا و در راس آن انگلیس است و نه آمریکا.
یک دیپلمات اروپایی در این خصوص، ضمن اظهار نگرانی از فعالیتهای هستهای ایران، گفته بود: «زمان آن رسیده است که از آژانس درخواست کنیم گزارشی جامع در این زمینه ارائه دهد. این امر مبنایی را جهت رسیدگی به رفتار ایران فراهم میکند. »
طرف اروپایی طی ماههای اخیر، نه تنها ارادهای برای مذاکره نشان نداده، بلکه بر تحریمهای تهران افزوده است. پس از تحریم هواپیمایی ایران، بستن کنسولگریهای ایران در آلمان و «اشغالگر»! خواندن ایران بر سر جزایر سهگانه، گفته میشود که امروز نیز اتحادیه اروپا قرار است کشتیرانی ایران را تحریم کند
میزبانی گرم با یک هشدار جدی
در این میان ایران میکوشد که اروپا را از تداوم سیاست فشار بیشتر بازدارد. میزبانی از رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی طی روزهای اخیر در همین راستا صورت گرفت.
گروسی پس از چندین ماه، بار دیگر به ایران آمد و در جریان این سفر با رئیسجمهور، وزیر خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی کشور دیدار کرد؛ دیدارهایی که مضمون و محتوای آنها بیش از هر چیز، تاکید مقامات ایرانی بر همکاری با آژانس و رفع شبهات بود.
به گروسی اجازه داده شد که از سایتهای هستهای فردو و نطنز بازدید کند و در مورد مکانهای موردابهام آژانس نیز سعی شد تا به او توضیحاتی اطمینانبخش داده شود. همزمان با این استقبال و میزبانی گرم اما این هشدار نیز در حاشیه سفر گروسی به ایران، به طرف اروپایی داده شد که «اگر قطعنامهای علیه ایران در شورای حکام تصویب شود، ایران اقدام مقتضی و متناسب انجام خواهد داد. »
برخی اخبار حاکی از این است که اقدام متناسب تهران، اخراج بازرسان آژانس خواهد بود و احتمال دیگر این است که ایران شتاب و وسعت برنامه هستهای خود را افزایش دهد. چنین تهدیدی میتواند برای اروپا جدی باشد، چراکه پیش از این نیز ایران در نوبتهایی اقدام به خاموش کردن دوربینهای آژانس و اعمال محدودیت بر برنامههای نظارتی آژانس کرده است. با این حال اما باید منتظر ماند و دید که سه روز پیشرو در نشست شورای حکام چگونه خواهد گذشت.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.