پیامدهای خطرناک دلار ۸۰ هزارتومانی

ساعت 24 - به نظر می‌رسد قیمت دلار سر ایستادن ندارد و همچنان رکوردشکنی و کانال‌های تازه‌ای را فتح می‌کند. در آخر هفته گذشته دلار وارد رکورد تاریخی 80 هزارتومان شد و با کانال 70 هزارتومانی خداحافظی کرد. هرچند که باز دولت و بانک مرکزی معتقدند این نوسانات مقطعی است اما این نوسانات هیچوقت در اقتصاد ایران مقطعی نبوده‌اند و نهایت ریزش آن‌ها چیزی در حد 2 تا 3 هزارتومان بوده است.

در این حین نیز برخی معتقدند که گرانی دلار نیما کرده است، باعث گرانی دلار بازار آزاد نیز شده است. این افراد اعتقاد دارند که دولت باید بازار آزاد را مدیریت کند و مانع از افزایش قیمت دلار شود. اما عوامل تاثیرگذار بر افزایش‌های پی‌درپی دلار چیست؟ چرا دولت نمی‌تواند این بازار را مدیریت کند؟ وحید شقاقی شهری، اقتصاددان و استاد دانشگاه، در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» به این سوالات پاسخ داده است.

این اقتصاددان در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، با اشاره به میانگین 40 درصدی تورم در 7 سال اخیر، درباره قیمت دلار در ایران اظهار کرد: مبتنی بر نظریه برابری قدرت خرید، که حکایت از اختلاف تورم ایران و آمریکا دارد، در حال حاضر قیمت دلار باید حدود ۷۳ هزارتومان باشد.

شقاقی شهری با عنوان اینکه بر پایه قدرت دلاری نقدینگی هم نرخ تعادلی دلار برای امسال باید حوالی ۷۳ هزارتومان باشد، درباره عبور دلار از کانال 80 هزارتومانی بیان کرد: البته اکنون دلار تا ۸۰ هزارتومان بالا رفته است و بخشی از این روند مربوط به افزایش انتظارات تورمی است.

به گفته او، نزدیک شدن به ژانویه و تعطیلات کریسمس، تقاضای بیش از حد دلار در اقتصاد ایران، نزدیکی روی کار آمدن ترامپ و نگرانی‌های این رخداد، تعطیلی‌های هفته‌های گذشته و مشکلاتی که در مدیریت بازار اتفاق افتاد، انتظارات تورمی کنونی را شکل می‌دهد.

این استاد دانشگاه تصریح کرد که تمام این عوامل روی افزایش دلار از نرخ تعادلی ۷۳ هزارتومان تا ۸۰ هزارتومان کنونی تاثیر دارند.

قیمت دلار بازار آزاد راهبر اقتصاد ایران است

شقاقی شهری عنوان کرد: من به سرکوب قیمت ارز اعتقاد ندارم، اما معتقدم دولت باید بر بازار آزاد دلار یا همان بازار غیررسمی دلار احاطه داشته باشد‌.

این اقتصاددان یادآور شد: لذا از عباراتی مثل «بازار آزاد تلگرامی است»، یا «بازار آزاد مصنوعی است» و «بازار آزاد ارتباطی با دولت ندارد»، نگران هستم. بانک مرکزی در سال‌های اخیر از اینگونه مواجهه‌ها زیاد داشته است. برای مثال بارها شاهد بودیم که اعلام کرده‌اند که قیمت دلار بازار آزاد تلگرامی است در حالی که واقعیت اینگونه نیست. اکنون نرخ توافقی ۶۳ تومان است؛ اما قیمت بازار آزاد ۸۰ هزارتومان شده است. نباید بازار آزاد را رها کنیم و دولت باید این اشتباه خود را تصحیح کند وگرنه این نرخ توافقی هم دردی را علاج نخواهد کرد زیرا همینطور اختلاف بین نرخ توافقی و بازار آزاد بیشتر می‌شود و به همان رانتی که به واسطه نیما ایجاد شده بود، برمی‌گردیم

بازار آزاد رهاشده تبعات خطرناکی دارد

شقاقی شهری با تاکید بر اینکه دولت باید بر بازار آزاد احاطه و مدیریت داشته باشد، تصریح کرد: یک اشتباهی دوباره در حال تکرار است و دولت دوباره سراغ نرخ توافقی رفته‌ است و می‌خواهد آن را مدیریت کند.

او ادامه داد: این سیاست اشتباه است و دولت باید بازار آزاد را مدیریت کند و یک بسته مدیریت و نظارت بر بازار آزاد داشته باشد که در آن بسته مولفه‌هایی مانند قاچاق، حکمرانی ریال، شفافیت گردش پول در اقتصاد کشور، مدیریت هوشمند بر مصرف ارزی، نظارت بر توزیع کالا در اقتصاد ایران، مدیریت و ساماندهی واردات برای اقتصاد، مهار واردات غیررسمی، کنترل پولشویی، کنترل حساب سرمایه و دیگر مولفه‌های اثرگذار نقش بازی کنند.