قبل از پزشکیان در انزوای مطلق بین المللی بودیم»
ساعت 24 - قربان‌اوغلی، کارشناس سیاست خارجی گفت: در بن‌بستی هستیم که خروج از آن نیازمند یک تصمیم حاکمیتی است نه تصمیم دولتی. اگر از من پرسیده شود مهمترین کار دولت چهاردهم که با بحران هنیه شروع شد و با شهادت صفی الدین و سیدحسن نصرالله ادامه پیدا کرد، چیست؟ می‌گویم جلوی جنگ را گرفت.
جاوید قربان‌اوغلی در گفت وگو با شفقنا درخصوص عملکرد دولت چهاردهم در بهبود روابط بین‌المللی و تقویت جایگاه کشور در عرصه منطقه و جهان، بیان کرد: صحبت در این باره مقداری سخت است به این دلیل که تا قبل از روی کار آمدن دولت چهاردهم در انزوای مطلق بین المللی و در سیاست خارجی بودیم. از طرفی دیگر، مسئله برجام به بن بست رسیده بود.
وی ادامه داد: در زمینه همکاری با کشورهای همسایه، در دولت قبل قدم‌هایی برداشته شد به خصوص با عربستان سعودی بهبود روابطی صورت گرفت، البته دلیل آن هم توافق برای پایان بخشیدن به جنگ داخلی یمن بود که با توجه به برنامه بلند پروازانه‌ای که در مورد توسعه اقتصادی و جایگاه جدیدی برای عربستان در نظام بین الملل تعریف شده بود، مصالحه کردند که بُرد دو طرفه بود. اما با اروپا به مرحله‌ای رسیدیم که از زمان قاجاریه به بعد انقدر روابط ما بد نشده بود و به بحرانی ترین روابط با اروپا و سه کشور تاثیرگذار اروپایی که در برجام هم نقش اساسی داردند، رسیدیم. به شکلی که آن‌ها بانی قطعنامه در آژانس بین المللی انرژی اتمی شدند.
قربان اوغلی اضافه کرد: برای اینکه ایران همکاری‌های لازم را نمی کند و ممکن است مقدمه‌ای باشد برای اینکه اسنپ بک را دوباره فعال کنند. روابط ما با اروپا تا قبل از دولت چهاردهم که هنوز هم متاسفانه ادامه دارد، بسیار بد و خصومت آمیز است. آن‌ها شمشیر را برای ما از رو بسته‌اند. در تاریخ روابط بین الملل چنین وضعیت بسیار بدی را تا به امروز نداشتیم. به دلیل تحریم ها عملاً با کشورهای دیگر روابط خاصی نداشتیم البته روابط سیاسی داشتیم ولی هیچ گونه منفعتی برای کشور به خصوص در حوزه اقتصاد نبود.
او افزود: مهمترین دلیل این موضوع برمی گردد به موضوع FATF که تا به امروز انجام ندادیم و این تحریم‌ها در بالاترین سطح خودش تا زمان دولت قبل وجود داشته که الان هم متاسفانه وجود دارد و باعث شد عدم نفعی را در مسائل اقتصادی با کشورهای دنیا و حتی کشورهایی که می‌توانیم صادر کننده باشیم، نداریم.
سفیر اسبق ایران در آفریقای جنوبی اظهار کرد: دولت چهاردهم با وعده‌های برون رفت از این وضعیت به میدان آمد. متاسفانه در شروع کار با دو بحران جدی روبرو شد. اول، فردای روز تحلیف آقای پزشکیان ترور هنیه در ایران اتفاق افتاد که تاثیر زیادی بر تصمیم گیری در داخل ایران گذاشت. نکته دوم، ادامه جنگ غزه بود که در مسیر خودش به مسائل لبنان کشیده شد و ترور رهبران لبنان به خصوص شهید سید حسن نصرالله و صفی الدین، موشک بارانی که بین ایران و اسرائیل در دو مرحله انجام شد، یکی در زمان دولت قبل که به دفتر کنسولی ما در دمشق حمله کردند و دیگری ترور هنیه و وعده صادق دو که با پاسخ اسرائیل روبرو شد و باعث شده در حالت آچمز روابط خارجی قرار بگیریم. البته دولت تلاش کرده در رابطه با همسایگان اقداماتی انجام بدهد. همچنین مذاکرات با کشورهای اروپایی را کلید زده است که یک دوره در نیویورک برگزار شد و الان هم در حال ادامه است. برون رفت از این شرایط تنها به دست دولت نیست بلکه دست نظام سیاسی و حاکمیت است که تصمیم جدی بگیرد.
قربان اوغلی با اشاره اقدامات دولت در رفع تحریم و گسترش دیپلماسی اقتصادی گفت: رفع تحریم‌ها دو منشا دارد. اول، منشا آمریکاست که بیشترین نقش را دارد. منشا دیگر بن‌بستی که در برجام به وجود آمده است. دولت چهاردهم در هر دو زمینه خیز برداشته است. اما پس از ملاقاتی که بین ایلان ماسک و نماینده دائم سازمان ملل در نیویورک انجام شد، متاسفانه برخورد خوبی در داخل صورت نگرفت. هر چند تلاشی ناموفق بود اما برای تاثیرگذاری بر نوع اول تحریم‌ها که آمریکاست، انجام شد تا با دولتی که در آمریکا بر سر کار می آید روابط کمتر خصومت آمیزی داشته باشیم. گفتگوهایی با سه کشور اروپایی شروع شده و حداقل منفعت این است که تحریم جدیدی اضافه و اسنپ بک مطرح نشود.
سفیر اسبق ایران در آفریقای جنوبی با اشاره به اولویت‌های دولت چهاردهم در سیاست خارجی گفت: اولویت ما در سیاست خارجی با کشورهای غربی باید این باشد که اجازه ندهیم مکانیزم ماشه یا اسنپ بک احیا شود. اگر احیا شود فاجعه‌ای برای ما رخ خواهد داد که نمی‌توان جلوی این فاجعه را گرفت. به خاطر اینکه به شرایط قبل از برجام برمی‌گردیم. قطعنامه ۳۱ کلا ملغی می‌شود و ۶ قطعنامه‌ای که بین فصل هفتم و بند ۴۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب شده بود و آخر آن ۱۹۹۶ بود که یک باره قطعنامه احیا می‌شود و تحریم‌های منتج از دو قطعنامه، ۶ قطعنامه دوباره تحمیل می‌شود که فاجعه خواهد بود.
این تحلیلگر بین المللی اضافه کرد: تلاش دولت چهاردهم فعلا این است که جلوی فعال شدن مکانیزم ماشه کشورهای اروپایی را بگیرد. ترامپ در دوره قبل تصمیم داشت از مکانیزم ماشه استفاده کند اما چون از برجام خارج شده بود نتوانست و با استدلال حقوقی در شورای امنیت سازمان ملل متحد جلوی آن را گرفتیم.
او ادامه داد: در بن‌بستی هستیم که خروج از آن نیازمند یک تصمیم حاکمیتی است نه تصمیم دولتی. حاکمیت باید تصمیم بگیرد رابطه با آمریکا را چه کار می‌خواهد کند. نه اینکه با آمریکا رابطه برقرار کنیم بلکه کاهش تنش و خصومت باشد. دوم با اروپا چه کار کنیم که به نظر من، راه حلش در اوکراین است. کارت اوکراین را اکنون باید استفاده کنیم. اگر ترامپ سر کار بیاید و با پوتین مصالحه کند دقیقاً این کارت سوخت خواهد شد.
قربان اوغلی در پایان خاطرنشان کرد: مهمترین کاری که دولت چهاردهم انجام داده این است که جلوی یک جنگ را گرفته است. در وعده صادق یک و دو و در آستانه یک جنگ تمام عیار با اسرائیل قرار گرفته بودیم، کسانی که پشت پرده را می‌دانند متوجه‌اند همت و اهتمام و تلاش آقای پزشکیان و دولت بود که جلوی جنگ را گرفت و توانست کشور را به آرامش برساند. اگر از من پرسیده شود مهمترین کار دولت چهاردهم که با بحران هنیه شروع شد و با شهادت صفی الدین و سیدحسن نصرالله ادامه پیدا کرد، چیست؟ می‌گویم جلوی جنگ را گرفت.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.