متره و برآورد ساختمان بتنی و فولادی

متره و برآورد اگرچه در دانشگاه به عنوان یک درس کم اهمیت تلقی می‌شود، اما در دنیای واقعی و بازار کار مهندسی، از جایگاه بسیار ویژه‌ای برخوردار است. تسلط بر این حوزه، کلید موفقیت در پروژه‌های ساختمانی بوده و مهندسان مترور (کارشناسان دفتر فنی) را به مهره‌های کلیدی هر پروژه تبدیل کرده است.

متره و برآورد چیست؟

متره به معنی محاسبه احجام کار و مقدار مصالح مصرفی ساختمان است. یعنی ما چند متر مکعب بتن ریزی، چند متر قالب بندی و چند کیلوگرم آرماتور نیاز داریم؟ هنگام شروع یک پروژه، متره کار میزان دقیق سیمان، آهن و آجر مورد نیاز را در قالب صورت وضعیت مشخص می‌کند. هزینه این مصالح در متره باز محاسبه می‌شود.

آموزش متره و برآورد

برآورد یعنی تخمین زدن مقدار مصالح و هزینه‌ ساخت پروژه جدید توسط (کارفرما، پیمانکار یا مشاور). مثلاً، قبل از شروع ساخت یک ساختمان، برآورد می‌شود که به چه مقدار بتن، آهن و سایر مصالح نیاز خواهیم داشت و با توجه به قیمت روز، هزینه ساخت را تخمین می‌زنیم.

با افزایش روزافزون هزینه‌های ساخت و ساز، اهمیت دقیق بودن محاسبات متره و برآورد بیش از پیش نمایان شده است. به عبارت دیگر اگر می‌خواهید هزینه‌های یک پروژه را به درستی تخمین زده و مدیریت کنید، باید به اصول متره و برآورد مسلط باشید.

در صورت اختلاف قابل توجه بین برآورد اولیه مشاور و هزینه‌های نهایی اجرای پروژه، مشاور ممکن است مشمول جریمه توسط نظام فنی اجرایی به ویژه در صورت شکایت کارفرما شود.

تفاوت متره و برآورد

انواع برآورد (مقدماتی، تفصیلی، نهایی)

متره و برآورد برای تعیین هزینه‌های ساختمان در سه مرحله انجام می‌شود:

برآورد مقدماتی

متره و برآورد قبل از اجرای هر پروژه چه (ساختمان‌های مسکونی، تجاری) و چه عمومی (راهسازی، سدسازی و صنایع) از اهمیت بالایی برخوردار است. این فرآیند به کارفرما کمک می‌کند تا هزینه‌های دقیق پروژه را پیش‌بینی کرده، منابع مالی را تخصیص دهد و ریسک‌های مالی را شناسایی کند. در پروژه‌های دولتی و مناقصه‌محور، متره و برآورد برای تعیین برنده مناقصه و تنظیم قرارداد بسیار حیاتی است.

برآورد حین اجرای پروژه (تفصیلی)

در طول اجرای پروژه، متره و برآورد به عنوان ابزاری قدرتمند برای کنترل هزینه‌ها، مقایسه پیشرفت فیزیکی با برنامه زمان‌بندی و تصمیم‌گیری‌های فنی به کار می‌رود. با استفاده از متره و برآورد، پیمانکار می‌تواند از انحرافات احتمالی از بودجه آگاه شده و اقدامات اصلاحی لازم را انجام دهد. همچنین، گزارش‌های دوره‌ای متره و برآورد به کارفرما کمک می‌کند تا از پیشرفت پروژه و هزینه‌های انجام شده به طور کامل آگاه باشد.

متره و برآورد پس از اجرای پروژه

پس از اتمام پروژه، متره و برآورد برای تعیین دقیق کارکردهای پیمانکار و محاسبه صورت وضعیت‌های نهایی بسیار مهم است. همچنین، در صورت بروز هرگونه اختلاف یا تغییر در شرایط قرارداد، متره و برآورد به عنوان مرجعی معتبر برای حل اختلافات مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نحوه متره و برآورد ساختمان‌های بتنی و فولادی

فرایند متره و برآورد ساختمان‌های بتنی و فولادی در سه مرحله کلیدی انجام می‌شود:

جمع‌آوری اطلاعات اولیه، محاسبات دقیق بر اساس نقشه‌ها و فهرست بها، و نهایتاً تهیه صورت وضعیت‌های مالی. هر یک از این مراحل با توجه به نوع اسکلت (بتنی یا فولادی) و مراحل مختلف ساخت ساختمان (فونداسیون، اسکلت، نازک کاری و غیره) با دقت و جزئیات خاصی انجام می‌شود.

برای مثال در متره و برآورد ساختمان بتنی با توجه به مصالح مصرفی (بتن، آرماتور و غیره) در ابتدا حجم بتن مصرفی، وزن و تعداد آرماتورهای مورد نیاز و غیره برآورد می‌شود.

همچنین در ساختمان‌های فولادی، وزن و تعداد تیرآهن‌های اصلی و سایر مقاطع فولادی مورد نیاز با توجه به بارهای وارده و مشخصات فنی، محاسبه و برآورد می‌شود.

یادگیری متره و برآورد برای چه کسانی مناسب است؟

مهندسان عمران: این افراد به طور مستقیم با پروژه‌های ساختمانی سر و کار دارند و تسلط بر متره و برآورد برایشان ضروری است تا بتوانند هزینه پروژه‌ها را به دقت برآورد کنند و برنامه‌ریزی دقیق‌تری برای اجرای پروژه‌ها داشته باشند.

مهندسان دفتر فنی و اجرایی: نقش اصلی این مهندسان محاسبه دقیق هزینه‌های پروژه از ابتدا تا انتهای کار است. برای این کار آن‌ها به دانش فنی متره و برآورد و آشنایی کامل با قوانین و نرم‌افزارهای مربوطه نیاز دارند.

پیمانکاران: پیمانکاران برای ارائه پیشنهاد قیمت دقیق به کارفرمایان و همچنین مدیریت هزینه‌های پروژه به مهارت‌های متره و برآورد نیاز دارند.

کارفرمایان: کارفرمایان با داشتن اطلاعات دقیق از هزینه‌های پروژه می‌توانند تصمیمات بهتری در مورد اجرای پروژه بگیرند و از هزینه‌های اضافی جلوگیری کنند.

راه‌های یادگیری متره و برآورد چیست؟

تحصیل در رشته مهندسی عمران: یکی از بهترین راه‌ها برای یادگیری متره و برآورد، تحصیل در رشته مهندسی عمران است.
شرکت در دوره‌های آموزشی: دوره‌های آموزشی تخصصی متره و برآورد در مراکز آموزشی مختلف و به صورت آنلاین و حضوری برگزار می‌شود.

آموزش متره و صورت وضعیت

با شرکت در آموزش متره و برآورد و صورت وضعیت نویسی آکادمی عمران، به طور کامل بر مفاهیم پایه تا پیشرفته این حوزه مسلط شده و آمادگی لازم برای ورود موفق به بازار کار را پیدا خواهید کرد. علاوه بر این از پشتیبانی تیم متخصص این مجموعه در طول دوره و پس از آن نیز بهره‌مند خواهید شد.

مطالعه منابع تخصصی: کتاب‌ها و مقالات تخصصی بسیاری در زمینه متره و برآورد وجود دارد که می‌توان از آن‌ها برای یادگیری استفاده کرد.
کارآموزی: کارآموزی در شرکت‌های ساختمانی و همکاری با مهندسین مترور حرفه‌ای با تجربه می‌تواند به شما کمک کند تا مهارت‌های عملی خود را در این زمینه افزایش دهید.

صورت وضعیت چیست؟

صورت وضعیت، گزارشی از هزینه‌های تمام‌شده‌ هر مرحله از پروژه است که برای دریافت پول پیمانکار، باید توسط کارفرما تایید شود. پیمانکار باید به صورت ماهانه در پایان هر ماه یک گزارش از میزان پیشرفت فیزیکی پروژه تهیه و به مهندس ناظر ارائه نماید.

صورت وضعیت باید بر اساس مستندات فنی شامل نقشه‌های اجرایی، دستور کارها، صورت‌جلسات و اندازه‌گیری‌های دقیق از حجم کارهای انجام شده تا آن تاریخ تنظیم شود. همچنین، مقدار تجهیزات و مصالح موجود در کارگاه نیز در این گزارش لحاظ می‌گردد.

پیمانکار با استناد به فهرست بهای مصوب و ضرایب تعدیل، نسبت به محاسبه مبلغ صورت وضعیت اقدام نموده و آن را به همراه مستندات مربوطه به مهندس ناظر تسلیم می‌نماید. برای آشنایی با ساختار و نحوه صورت وضعیت نویسی روی لینک کلیک کنید.

انواع صورت وضعیت

به‌ طور کلی، صورت وضعیت کارکرد با توجه به زمان تحویل و مطالبه، به سه دسته زیر تقسیم می‌شود:

صورت وضعیت موقت: سندی است که پیمانکار به صورت دوره‌ای (معمولاً ماهانه) برای کارفرما تهیه می‌کند. این سند حاوی اطلاعات دقیقی از پیشرفت فیزیکی کارهای انجام شده، مصالح مصرفی، نیروی کار استفاده شده و هزینه‌های مربوط به آن‌ها تا تاریخ مشخصی است.

صورت وضعیت ماقبل قطعی: سندی است که بلافاصله پس از تحویل موقت پروژه و قبل از تهیه صورت وضعیت قطعی نهایی، توسط پیمانکار تهیه می‌شود. این سند در واقع آخرین صورت وضعیت موقت پروژه محسوب می‌شود و هدف از تهیه آن، تسویه حساب اولیه و تقریبی با پیمانکار و آزادسازی بخشی از تضمین‌های انجام تعهدات می‌باشد.

صورت وضعیت قطعی (نهایی): در پایان پروژه و پس از تکمیل کلیه کارهای پیش‌بینی شده در قرارداد تهیه می‌شود. این سند شامل جمع‌بندی کلیه صورت وضعیت‌های موقت، تعدیلات احتمالی، کارهای اضافی و کسورات اعمال شده است.

صورت وضعیت تعدیل: سندی است که برای اعمال تغییرات در مبلغ اولیه قرارداد به دلیل وقوع رویدادهای پیش‌بینی نشده یا تغییرات در شرایط اجرای پروژه تهیه می‌شود. این تغییرات می‌توانند شامل افزایش یا کاهش هزینه‌های پروژه، تغییر در حجم کار، تغییر در مشخصات فنی کار، تغییر در قیمت مصالح و دستمزدها و وقوع رویدادهای غیرمترقبه مانند بلایای طبیعی باشند.

این مطلب تبلیغاتی است و محتوای آن توسط سفارش دهنده تهیه شده است.