چرا ترامپ میخواهد گرینلند را بخرد؟
ساعت 24 - دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، بار دیگر تاکید کرده است که قصد دارد کنترل گرینلند را که سرزمینی قطبی و تحت حاکمیت دانمارک است، به دست بگیرد. چرا ترامپ این موضوع را مطرح کرده و چرا اکنون؟
گرینلند، بزرگترین جزیره جهان، در قطب شمال واقع شده است.این منطقه کم جمعیتترین سرزمین دنیا به شمار میرود. حدود ۵۶ هزار نفر در آن زندگی میکنند که عمدتاً بومیان اینویت هستند.
حدود ۸۰ درصد از گرینلند با یخ پوشیده شده است و بیشتر مردم در سواحل جنوب غربی، بهویژه در اطراف پایتخت نوک، سکونت دارند. این سرزمین که تحت حاکمیت خودگردان دانمارک است، میزبان پایگاههای نظامی دانمارک و آمریکا است.
اقتصاد گرینلند عمدتاً بر ماهیگیری استوار است و یارانههای قابل توجهی از دولت دانمارک دریافت میکند که حدود یک پنجم تولید ناخالص داخلی را تشکیل میدهد.
در سالهای اخیر، علاقه به منابع طبیعی گرینلند، از جمله استخراج عناصر کمیاب، اورانیوم و آهن افزایش یافته است. با ذوب شدن بخشی از یخهای گرینلند در نتیجه گرمایش زمین، این منابع ممکن است قابل دسترستر شوند. وضعیت گرینلند چیست؟
گرینلند که به لحاظ جغرافیایی در آمریکای شمالی قرار دارد، حدود ۳۰۰ سال است که تحت کنترل دانمارک – که تقریباً ۳۰۰۰ کیلومتر از آن فاصله دارد – اداره میشود.
این جزیره تا اواسط قرن بیستم بهعنوان مستعمره اداره میشد و در بیشتر این مدت منزوی و فقیر باقی ماند. در سال ۱۹۵۳، گرینلند بخشی از پادشاهی دانمارک شد و شهروندان آن تابعیت دانمارکی دریافت کردند.
در سال ۱۹۷۹، با برگزاری یک همهپرسی، گرینلند خودمختاری به دست آورد و اهالی کنترل اکثر سیاستها در داخل این سرزمین را به دست گرفتند. در عین حال امور خارجه و دفاع همچنان در اختیار دانمارک باقی ماند. چرا گرینلند برای آمریکا مهم است؟
آمریکا مدتهاست که به لحاظ امنیتی به گرینلند علاقهمند است. پس از اشغال سرزمین اصلی دانمارک توسط آلمان نازی در طول جنگ جهانی دوم، آمریکا به گرینلند حمله کرد و پایگاههای نظامی و رادیویی در سراسر این سرزمین تاسیس کرد.
پس از جنگ، نیروهای آمریکایی در گرینلند باقی ماندند و پایگاه فضایی پیتوفیک (که پیشتر با نام پایگاه هوایی ثوله شناخته میشد) از آن زمان تاکنون توسط آمریکا اداره میشود. در سال ۱۹۵۱، توافقنامهای دفاعی با دانمارک به آمریکا اجازه داد نقش قابلتوجهی در دفاع از این سرزمین ایفا کند و در آنجا پایگاههای نظامی احداث و نگهداری کند.
مارک جاکوبسن، دانشیار کالج دفاعی سلطنتی دانمارک، میگوید: «اگر روسیه بخواهد موشکهایی به سمت آمریکا شلیک کند، کوتاهترین مسیر برای سلاحهای هستهای از طریق قطب شمال و گرینلند خواهد بود. به همین دلیل است که پایگاه فضایی پیتوفیک در دفاع از آمریکا اهمیت فوقالعادهای دارد. »
چین و روسیه در سالهای اخیر تواناییهای نظامی خود را در قطب شمال تقویت کردهاند. بر اساس گزارشی از موسسه قطب شمال، این مسئله آمریکا را به افزایش بیشتر حضور خود در این منطقه برای مقابله با رقبا فرا میخواند.
لارس لوکه راسموسن، وزیر خارجه دانمارک گفت که کشورش آماده گفتوگو با آمریکا است و افزود که واشنگتن «منافع مشروع» در این منطقه دارد.
راسموسن گفت: «ما شاهد روسیهای هستیم که خود را مسلح میکند. همچنین شاهد چینی هستیم که شروع به نشان دادن علاقه کرده است.»
آقای جاکوبسن افزود ترامپ احتمالاً به پتانسیلهای معدنی این سرزمین وسیع نیز علاقه دارد. او گفت: «امروزه عناصر کمیاب که هنوز استخراج نشدهاند اما در جنوب گرینلند وجود دارند، بهویژه مورد توجه هستند. این مواد در انواع فناوریها، از تلفن همراه گرفته تا توربینهای بادی، اهمیت زیادی دارند. » آیا آمریکا خواهان کنترل کامل بر گرینلند است؟
ترامپ ادعا کرده که کنترل گرینلند برای امنیت ملی و اقتصادی آمریکا ضروری است.
اگرچه اظهارات رئیسجمهور منتخب آمریکا ممکن است غیرمعمول به نظر برسد، اما در بیش از یک قرن گذشته، چندین رئیسجمهور آمریکا تلاش کردهاند کنترل گرینلند را به دست بگیرند.
لوکاس واهدن، نویسنده خبرنامهای درباره امنیت قطب شمال میگوید: «آمریکا چندین بار تلاش کرده است دانمارکیها را از گرینلند بیرون کند و این سرزمین را بهعنوان بخشی از آمریکا یا حداقل تحت نظارت کامل امنیتی خود درآورد. »
در سال ۱۸۶۷، پس از خرید آلاسکا از روسیه، ویلیام اچ. سیوارد، وزیر خارجه وقت آمریکا، مذاکراتی برای خرید گرینلند از دانمارک آغاز کرد اما به نتیجهای نرسید.
در سال ۱۹۴۶، آمریکا پیشنهاد پرداخت ۱۰۰ میلیون دلار (معادل یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار امروز) برای خرید این سرزمین را مطرح کرد، زیرا آن را برای امنیت ملی کشورش حیاتی میدانست، اما دولت دانمارک این پیشنهاد را رد کرد.
ترامپ در دوره اول ریاستجمهوری خود نیز تلاش کرد گرینلند را بخرد. هر دو دولت دانمارک و گرینلند این پیشنهاد را در سال ۲۰۱۹ رد کردند و گفتند: «گرینلند فروشی نیست.» مردم گرینلند چه نظری دارند؟
کونو فنکر، یکی از اعضای «ایناتسسات»، پارلمان گرینلند، گفت که اظهارات ترامپ را بهعنوان تهدید تلقی نمیکند. فنکر که از استقلال گرینلند حمایت میکند، به بیبیسی گفت که گرینلند مستقل میتواند تصمیم بگیرد با آمریکا در زمینه دفاع همکاری کند.
اما زمانی که ترامپ در سال ۲۰۱۹ ایده خرید گرینلند را مطرح کرد، بسیاری از مردم محلی به بیبیسی گفتند که با این پیشنهاد مخالف هستند. دینس میکائلسن، یکی از برگزارکنندگان تورهای گردشگری که در تاسیلک، شرق گرینلند متولد و بزرگ شده است، گفت: «این ایده بسیار خطرناکی است.»
الکا هاموند، اولین نخستوزیر زن گرینلند، گفت: «او با ما مثل کالایی رفتار میکند که میتواند خریداری کند. »او افزود: «ترامپ حتی با گرینلند صحبت نمیکند؛ او دارد با دانمارک درباره خرید گرینلند صحبت میکند. »
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.