ماموریت ظریف در سوییس

محمدجواد ظریف، معاون راهبردی رئیس‌جمهور در حالی اول بهمن و تقریبا همزمان با تحلیف دوم ترامپ و بازگشتش به کاخ سفید راهی داووس شد که حالا دیگر کمتر کسی است که وضعیت خاص و پیچیده ایران در فاصله سال‌های 2016 تا 2020 را به خاطر نیاورد. . ست.

او که به دعوت رسمی مجمع جهانی اقتصاد برای شرکت در پنجاه و پنجمین مجمع جهانی اقتصاد‌(داووس ۲۰۲۵) عازم سوئیس شد، علاوه بر مشارکت در برنامه‌های اجلاس و شرکت در میزگردها با موضوعات مختلف منطقه‌ای و جهانی، در یکی از جلسات اصلی مجمع با فرید زکریا، مجری سی.ان.ان نیز گفت‌وگو کرد.

ظریف اما اکنون بیش از هر کسی به اهمیت رایزنی‌ها و حضورش در داووس 2025 آگاه است به خصوص اگر به یاد بیاوریم که او در 8 دقیقه نطق آتشینش در دوران مبارزات انتخاباتی و همراهی با پزشکیان در صداوسیما با قدرت گفته بود چند ماه دیگر دونالد ترامپ باز می‌گردد و شما هیچ برنامه‌ای ندارید؛ و اکنون به نظر می‌آید دستکم با توجه به دقت پیش‌بینی‌اش، خود او از جمله، کسانی است که لااقل می‌داند اکنون کشور در چه موقعیت خطیری قرار دارد.

اجلاس داووس و اهمیت حضور ایران

اما در بیان اینکه چرا این بار و در موقعیت خاص امروز، حضور ایران در اجلاس داووس اهمیت دارد باید ابتدا به این نکته اشاره کرد که اجلاس داووس طی ادوار گذشته صحنه اتفاقات سیاسی زیادی بوده است. دونالد ترامپ درحاشیه نخستین حضورش در اجلاس داووس در سال 2016 از فرصت دیدار با سران کشورهای اروپایی از جمله «ترزا می» نخست‌وزیر وقت بریتانیا و «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر اسرائیل برای بحث درمورد ایران استفاده کرد.

در این بین اما 5 روز زمان طلایی برای نمایندگان کشورها وجود دارد تا دستکم به تبیین نظرات دولت‌های خود در میان سیاستمداران کشورهای دیگر بپردازند و امسال حضور ظریف همزمان با مراسم تحلیف ترامپ شاید یک فرصت ویژه برای ایران باشد، چرا که همان عامل تحلیف موجب توجه بیشتر مجامع جهانی به ایران نیز شده است.

ظریف در ماموریت مخفی داووس؟!

در این بین همزمان با سفر ظریف به سوئیس انواع رایزنی‌ها و گمانه‌زنی‌ها درباره این سفر نیز در محافل سیاسی کشور شنیده می‌شود. ظریف به دلایل مختلف توامان زیر ذره‌بین تندرو‌ها، مخالفان و حامیان پزشکیان است و اقدامات و اظهارات او مورد توجه قرار می‌گیرد.

همچنین اصلِ سفر ظریف به داووس به جای خود واکنش‌برانگیز بود و البته همزمانی این اجلاس با آغاز به کار رسمی ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا نیز مزید بر علت شد. مخالفان و منتقدان ظریف معتقدند که او برای ماموریتی پنهانی از سوی دولت به داووس سفر کرده و حامیان او نیز از این حضور استقبال کردند.

مساله خبرسازی درباره مذاکرات پنهان ظریف با طرف‌های آمریکایی در دهکده داووس چنان بالا گرفت که در نهایت مدیرکل رسانه معاون راهبردی رئیس‌جمهور درباره گمانه‌زنی‌های انجام شده در برخی رسانه‌ها مبنی بر انجام مذاکرات با آمریکا در داووس، ضمن دعوت مجدد از اشخاص و رسانه‌ها برای خودداری از دامن‌زدن به شایعات بی‌اساس تصریح کرد: هیچ‌گونه مذاکره‌ای در داووس با آمریکا و یا هیچ کشور ثالث دیگری در این خصوص صورت نگرفته و بدیهی است هرگونه مذاکره‌ای، بر اساس تصمیم مقامات عالی نظام و در چارچوب‌های معمول دیپلماتیک با محوریت وزارت امور خارجه انجام می‌شود.

طرح مساله مذاکرات پنهان از کجا رقم خورد؟

برخی از انتقادات نیز این مساله را دربرمی‌گرفت که چرا به جای وزیرخارجه، محمدجواد ظریف در داووس حاضر شده در حالی که سال گذشته نیز مرحوم امیرعبداللهیان در این اجلاس حضور داشت.

اما تاریخچه حضور مقامات ایرانی در این اجلاس نشان می‌دهد که حضور نمایندگان دیگر بجز وزیر امور خارجه در این مجمع نه‌تنها غیرعادی نیست، بلکه پیش از این نیز در چارچوب سیاست‌های دیپلماتیک ایران رخ داده است.

نکته جالب‌تر اما این است که مساله طرح مذاکرات پنهان را کارشناسی که خبرگزاری فارس درباره ظریف در داووس با او مصاحبه کرده، برای نخستین بار مطرح کرد و نوشت: «حضور ظریف در این اجلاس با سمت معاون راهبردی رئیس‌جمهور درحالی صورت گرفته که طبق قانون مجلس انتصاب او در این جایگاه منع قانونی دارد.

توسعه ایرانی