بازی اقتصاد جهان در زمین مین گذاری شده

گدر سیل فرمان‌های اجرایی روز اول دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا هرچند او اقدام مشخصی درخصوص اعمال تعرفه‌های تجاری انجام نداد و همچنان کشورها و بازارها را در دو راهی نگه داشت اما به گفته کارشناسان فرمان‌های اجرایی گسترده او درباره تجارت، زمینه را برای تمام وعده‌های انتخاباتی‌اش فراهم کرد.

به عنوان مثال از حالا همگان منتظر اول آوریل هستند تا ببینند او درخصوص تعرفه تجاری علیه چین چه اقدامی خواهد کرد چراکه ترامپ وعده داده اگر شرکت تیک‌تاک چین 50‌درصد از سهام خود را در داخل آمریکا واگذار نکند، برای کالاهای وارداتی از چین تا 100درصد تعرفه اعمال خواهد کرد. در همین راستا و در حالی که گفته می‌شود ترامپ قصد دارد برای کانادا و مکزیک نیز در گام اول تا 25درصد تعرفه اعمال کند، فرمان اجرایی ترامپ اساسا به دو بخش چین و بقیه جهان تقسیم می‌شود. در این رابطه یک تفاوت معنادار نیز در رفتار ترامپ برای لغو قوانین و مقررات دولت بایدن وجود دارد؛ اینکه برخی از اقدامات و برنامه‌ریزی‌های تجاری دولت بایدن از طرف ترامپ نه‌تنها حفظ می‌شود بلکه تقویت نیز خواهد شد، مانند مبارزه با شیوه‌های تجاری چین و تقویت کنترل‌های صادراتی آمریکا. نقشه راه ترامپ طبق گزارشی که به تازگی مجله فارین پالیسی منتشر کرده، ترامپ در ابتدای کار به مقامات دولتش دستور داده تا علت بزرگ‌تر شدن کسری تجاری ایالات‌متحده را بررسی کرده و در این خصوص که از منظر او یک تهدید امنیت ملی است، دلیل قانع‌‌کننده‌ای بیابند. چنین موضوعی به گفته کارشناسان راه را برای او جهت اعمال تعرفه‌های تجاری و وضع عوارض روی کالاهای وارداتی به آمریکا باز می‌کند. در مرحله دوم، ترامپ دستور بررسی کامل پایگاه‌های صنعتی و تولیدی آمریکا را صادر کرده تا مشخص شود واردات کدام محصولات ممکن است بر امنیت ملی ایالات‌متحده تاثیر بگذارد؛ امری که می‌تواند چنین کالاهایی را طبق قانون شماره 232 تجارت مشمول تعرفه‌ها و عوارض گمرکی کند. لازم به ذکر است ترامپ در دولت اولش نیز از چنین راهبردی برای افزایش تعرفه‌های فولاد و آلومینیوم استفاده کرده اما این بار به نظر می‌رسد که ابعاد اقداماتش بسیار وسیع‌تر از قبل باشد. لازم به ذکر است که تمامی فرمان‌های اجرایی ترامپ در زمینه تجارت معطوف به چین نیست بلکه او قصد دارد کشورهایی که ارز خود را برای کسب مزیت تجاری دستکاری کرده و قوانینی را اجرا می‌کنند تا تعرفه‌های ترامپ را دور بزنند نیز هدف قرار دهد. علاوه بر این او احتمالا محدودیت‌های مرتبط با صادرات فناوری که در دولت بایدن تصویب شده را هم اجرایی می‌کند تا از این مسیر فشار بیشتری بر چین به خصوص در زمینه خودروهای برقی این کشور وارد کند. به همین دلیل بخش مهمی از فرمان‌های تجاری ترامپ، چه به صورت مستقیم و چه غیر‌مستقیم چین را به عنوان دومین اقتصاد بزرگ دنیا هدف می‌گیرد. در نتیجه او آخرین اقدامات دولت بایدن درخصوص شیوه‌های تجاری چین که از منظر آمریکایی‌ها ناعادلانه است را ادامه داده و می‌خواهد کل زنجیره تامین صنعتی و همچنین کشورهای ثالث مربوط به این موضوع را تحت فشار فزاینده قرار دهد. در نتیجه کارشناسان معتقدند که این خبر بدی برای کشورهایی مانند ویتنام، مالزی و همچنین مکزیک است که به عنوان واسطه بخش زیادی از تجارت چین و آمریکا را هدایت می‌کنند. خروجی این سیاست معطوف به پایین نگه ‌داشتن ارزش یوآن، یارانه‌های صنعتی، دامپینگ، عدم پایبندی به مالکیت معنوی و تبعیض در بازار آزاد خواهد بود که در واقع شاکله تعرفه‌های تجاری دولت دوم ترامپ در قبال چین را تشکیل می‌دهد. به همین دلیل او اقداماتی را در دستور کار قرار داده که همگی در شعارهای انتخاباتی‌اش در طول چند ماه اخیر منعکس شده است. لذا در روز اول ریاست‌جمهوری خود، چرخی را به حرکت در آورده که باعث نگرانی حتی متحدان تجاری آمریکا شده و سیگنال یک جنگ تجاری گسترده را به اقتصاد جهانی می‌دهد. در همین رابطه روزنامه فایننشال‌تایمز گزارش داده که «دونالد ترامپ» رییس‌جمهوری منتخب آمریکا، تنها چند ساعت پس از ورود به کاخ سفید، با تهدید به اعمال تعرفه‌های جدید علیه متحدان این کشور و با تلاش برای از بین بردن دستور کار سیاست‌های داخلی و خارجی «جو بایدن»، رییس‌جمهوری پیشین ایالات‌متحده عصری از اختلال را برای اقتصاد جهانی آغاز کرده است. ترامپ اخیرا در یک مصاحبه خبری اعلام کرد که قصد دارد از اول فوریه (۱۳بهمن) بر واردات کالا از دو کشور کانادا و مکزیک تا ۲۵‌درصد تعرفه اعمال کند. چهل و هفتمین رییس‌جمهوری ایالات‌متحده (دونالد ترامپ) تهدید کرد که در صورت عدم موافقت پکن با فروش حداقل ۵۰‌درصد از سهام شبکه اجتماعی «تیک‌تاک» به یک شرکت آمریکایی، تا ۱۰۰‌درصد عوارض و مالیات بر واردات کالا از چین اعمال خواهد کرد. ترامپ خاطرنشان کرد که اگر اتحادیه اروپا نیز نفت بیشتری از آمریکا خریداری نکند، مشمول قانون تعرفه‌ها خواهد شد. فایننشال‌تایمز در همین ارتباط نوشت این اظهارات ترامپ نشان می‌دهد که وی با این اقدامات خواهان بر هم زدن نظم جهانی و تحمیل اراده آمریکا بر شرکای تجاری خود از طریق برگزاری مذاکرات اجباری است.