ذی نفعان راهها را بازنگه می دارند
در اقتصادهایی که گروههای ذینفوذ در آن قدرت زیادی دارند، این امکان وجود دارد که هر قانونی که در دست تدوین است، به سرعت با انواع تبصرهها و حاشیهها پر شود تا راه امتیازگیری و رانتخواری باز بماند.
استانداردها این امکان را میدهند که یک فرد یا یک گروه تصمیمگیر از انعطاف موجود استفاده کند و امتیازات و انحصارات رانتزا را برای گروههای خاص فراهم کند. وضع قواعد ساده این امکان را میگیرد و امکان امتیازدهی به گروههای خاص را کم میکند.
بهترین مثال این نکته قوانین واردات خودرو است که در سالهای اخیر مورد بحث بوده است. درحالیکه واردات آزاد خودرو با ارز آزاد و با تعرفه مشخص، بهترین سیاست برای فضای اقتصاد و سیاست ایران است، بعد از سالها ممنوعیت، وقتی که بنا بر واردات خودرو شد، گروههای ذی نفوذ به سرعت وارد عمل شدند و قانون واردات خودرو را به سمتی بردند که در نهایت همان ذی نفعان ممنوعیت واردات، متولیان اصلی واردات شدند. یک قانون ساده میتوانست به سادگی بسیاری از مزایایی را که تصمیمگیران به دنبالشان بودند، فراهم کنند.
ساختار قوانین تدوینشده در یک جامعه باید با ماهیت قانون و ویژگیهای قانونگذار و مجری سازگار باشد. پیچیده کردن قوانین فقط وقتی قابل دفاع است که در عمل قابل پیاده کردن باشد و اهداف قانون در فضای اقتصاد سیاسی قابل دسترسی باشد. در صورت عدم توجه به این نکته، هر قانونی گرهی بر گرههای موجود اقتصاد میافزاید و راه اصلاح را دشوارتر میکند.
حسین عباسی - دنیای اقتصاد
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.