خصوصی سازی مدیریت ایران خودرو اول راه است

ساعت 24 - آمارهای ارائه شده از سوی نهادهای مرتبط نشان می‌دهد درهمه سالهایی که خصوصی‌سازی جریان داشته سهم بخش‌خصوصی کمتر از 15‌درصد بوده و 85‌درصد از سهام بنگاه‌های دولتی به بخش‌های دیگر از جمله شرکت‌های خصولتی و نیز نهادهایی مثل سازمان تامین‌اجتماعی داده شده است.

چرا مقاومت در برابر خصوصی‌سازی کاهش نمی‌یابد و در آخرین مورد که همین داستان کروز ایران‌خودرو است این همه مقاومت از سوی یک طیف سیاسی خاص را شاهد بودیم؟ واقعیت این است که واگذاری سهام مدیریتی و مالکیتی بنگاه‌های بزرگ یک فرآیند است که در یک سوی آن از قدرت دولت و نهادهای دولتی و نیز ذی‌نفعان پیدا و پنهان آن‌ها کاسته شده و از سوی دیگر به قدرت بخش‌خصوصی اضافه می‌شود. در این فرآیند است که نمایندگان مجلس و نیز شخصیت‌های سیاسی نمی‌توانند نیروهای موردنظر خود را برای استخدام سفارش یا در هر هنگام که لازم بود از منابع بنگاه‌های دولتی برای هزینه‌های خاص درخواست کنند. بخش‌خصوصی شاید در گام‌های نخست این دستورها را اجرا کند اما در بلندمدت از انجام این کارها خودداری خواهد کرد. پیروزی نسبی رخ داده در داستان ایران‌خودرو به آسانی اتفاق نیفتاد و نیروهای سیاسی مخالف از همه ابزارهای خود برای ناکار کردن این اتفاق استفاده کردند. استفاده از شماری از اعضای مجلس، استفاده از برخی کارشناسان طرفدار، استفاده از شورای رقابت و… البته راه به جایی نبرد. اما واقعیت این است که تجربه‌های تلخ در خصوصی‌سازی مثل کشت و صنعت مغان، کارخانه‌های بزرگ مستقر در اراک مثل هپکو و… نشان می‌دهد این پایان کار نیست.

حالا و در شرایط پیش‌رو برندگان داستان باید گونه‌ای برنامه‌ریزی و حرکت کنند که زیان‌های ایران‌خودرو به حداقل برسد و این بنگاه بزرگ تاریخی به جایی برسد که کیفیت تولیدات آن قادر به رقابت با خودروهای وارداتی باشد. یکی از بدترین احتمال‌ها که لابد مدیریت جدید ایران‌خودرو در دستور کار قرار خواهد داد دوری از چینی‌زاسیون صنعت خودروسازی ایران است.

هر راهی که انتهای آن دادن بازار تولید خودرو به شرکت‌های چینی یا شرکت‌های هوادار و شریک چینی در داخل باشد، کار را خراب خواهد کرد. استفاده بهینه از توانایی‌های ده‌ها شرکت وابسته به این شرکت و نیز برخورد مداراجویانه و منعطف با نیروی انسانی موجود و نیز تعامل با شرکت‌های بزرگ جهانی می‌تواند به مدیریت تازه کمک کند.

آنچه در ایران‌خودرو با مدیریت تازه رخ دهد و آنچه به کامیابی بیشتر این نهاد منجر شود می‌تواند دستمایه خصوصی‌سازی‌های دیگر باشد. طیف‌های سیاسی خاص نیز به جای سنگ‌اندازی‌های تازه بهتر است به مدیریت جدید کمک کنند تا صنعت خودروسازی ایران راه ترقی واقعی را طی کند.