داعش دوباره سربر می اورد

ساعت 24 - وزارت دفاع ایالات متحده در حال تدوین طرح‌هایی برای خروج تمام نیروهای آمریکایی از سوریه است؛ آن هم در شرایطی که ترامپ در اواخر ماه ژانویه در خصوص خروج باقیمانده نیروهای کشورش از سوریه گفته بود: سوریه خودش یک آشفتگی است. آن‌ها به‌اندازه کافی مشکلات داشته و نیازی به دخالت ما ندارند.

در همین رابطه کارشناسان آمریکایی معتقدند: اما اگر دولت ترامپ تصمیم به کاهش حضور نظامی آمریکا در سوریه بگیرد، این کار در زمان بسیار خطرناکی انجام خواهد شد. سال گذشته، حملات داعش در سوریه نسبت به سال قبل 3 برابر شده است. در حالی که این عملیات‌ها هم از لحاظ تعداد و هم از نظر پیچیدگی، مرگ‌آوری و گسترش جغرافیایی بسیار قابل توجه بوده است. به یاد داریم که ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری خود با کشتن خلیفه خودخوانده داعش، مدعی شکست کامل این گروه شده بود. اما حالا تقریباً 5 سال بعد، داعش نه تنها از بین‌ نرفته، بلکه در برخی از نقاط جهان در حال رشد بوده و از رویدادهای کلیدی ژئوپلیتیکی بهره می‌برد. وضعیت بحرانی سوریه با سقوط حکومت بشار اسد و ظهور یک دولت جدید به رهبری احمد الشرع، رهبر سابق هیئت تحریر الشام (HTS)، به نظر می‌رسد که دولت فعلی قادر نخواهد بود انحصار استفاده از زور را در تمام قلمرو حاکمیتی سوریه برقرار کند. علاوه بر این، با توجه به تلاش‌های الشرع برای بازسازی سوریه، احتمالاً بخش‌هایی از ائتلاف او تمایلی به جایگزینی سلاح با انتخابات نخواهند داشت. در واقع جنگجویان باتجربه از قفقاز، بالکان و بخش‌هایی از آسیای مرکزی که علاقه‌ای به یک پروژه حکومتی دیگر در شامات ندارند، ممکن است به داعش پیوسته و به جهاد خود هم در سوریه و هم در کشورهای خودشان نظیر چین، تاجیکستان یا روسیه ادامه دهند. مساله دیگر در سوریه، وضعیت زندان‌ها و اردوگاه‌های نگهداری از جنگجویان داعشی و خانواده‌های آن‌هاست. این تاسیسات که توسط نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) تحت رهبری کردها محافظت می‌شوند، تحت فشار فزاینده‌ای قرار دارند. به عنوان مثال اکنون SDF درگیر نبرد با ارتش آزاد سوریه (SNA) تحت حمایت ترکیه است. علاوه بر این، با توجه به توقف کمک‌های بین‌المللی از سوی ایالات متحده، برنامه‌های کمک‌رسانی و همچنین اداره اردوگاه‌ها در شمال شرقی سوریه با مشکل مواجه شده است. به همین دلیل به گفته کارشناسان، فرار از زندان‌هایی نظیر اردوگاه الهول که حدود 40 هزار عضو داعش و خانواده‌های آن‌ها را در خود جای داده، منجر به بروز یک فاجعه امنیتی در سوریه و منطقه خواهد شد. در واقع این موضوع نه تنها افراط‌گرایان داعشی را تقویت می‌کند، بلکه به عنوان یک پیروزی تبلیغاتی نیز برای این گروه کارآیی خواهد داشت. به عنوان نمونه، در ژانویه ۲۰۲۲، داعش یک طرح فرار را از زندان حسکه سوریه ترتیب داد که در راستای آن ماه شاهد بودیم یک نبرد تمام عیار 10 روزه توسط اعضای این گروه آغاز شد و در نهایت نیز با دخالت نیروهای زمینی و هوایی بریتانیا و آمریکا، این نبردها خاتمه پیدا کرد. هسته‌ای داعش در حال گسترش به سایر مناطق لازم به ذکر است، سوریه تنها بخشی از جهان نیست که داعش در آن در حال گسترش است. این گروه به سرعت در سراسر صحرای آفریقا پخش شده و کنترل بخش‌هایی از منطقه ساحل این قاره را مانند حوزه دریاچه چاد به دست گرفته است. علاوه بر این در حالی که هیچ نیروی امنیتی قادر به کنترل فعالیت‌های داعش در غرب و صحرای بزرگ آفریقا نیست، شاخه‌های داعش در موزامبیک و جمهوری دموکراتیک کنگو اخیراً در حالت تهاجمی قرار گرفته‌اند و در سومالی نیز نفوذ قابل توجهی دارند. در همین راستا به گفته کارشناسان، ارزیابی جامع از تهدید داعش در سطح جهانی بدون بحث در مورد قصد و توانایی‌های داعش خراسان (ISKP)، که در افغانستان و پاکستان فعالیت می‌کند، ناقص خواهد بود. اخیراً، این گروه توجه و منابع خود را به انجام عملیات‌های خارجی معطوف کرده است. تنها در سال ۲۰۲۴، شاخه خراسان داعش حملات تروریستی پیچیده‌ای در داغستان، ایران، عمان، روسیه و ترکیه انجام داد. این گروه همچنین قصد انجام حملاتی در اروپا را داشت، اما در نهایت این طرح خنثی شد. در نتیجهاین حوادث بازتابی از این است که شاخه خراسان داعش، دستخوش یک تحول گسترده در زمینه گسترش توانایی‌های تبلیغاتی و عملیاتی خود شده است؛ به ویژه پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان در اوت ۲۰۲۱. در نتیجه بدون یک کمپین ضدتروریسم تهاجمی برای ایجاد اختلال در این گروه، داعش به گسترش خود در قلمروهای جدید خارجی ادامه خواهد داد. اشتباه بزرگ ترامپ در چنین شرایطی شاهد هستیم، دونالد ترامپ اخیراً به صورت علنی درباره تصرف نوار غزه و کوچ اجباری فلسطینیان به اردن و مصر صحبت کرده است. امری که نه تنها به حساسیت‌ها در جهان اسلام و کشورهای عربی دامن زده، بلکه می‌تواند دستمایه‌ای برای گروه داعش به منظور تبلیغات و عملیات‌های ضد آمریکایی در آینده باشد. به همین دلیل است که کارشناسان آمریکایی معتقدند: برای حفظ امنیت غرب و به خصوص آمریکا هم که شده، ترامپ باید به هشدارهای کارشناسان اطلاعاتی آمریکا توجه کند. زیرا بازگشت دوباره داعش نه تنها برای منطقه خاورمیانه و آفریقا، بلکه برای ایالات متحده نیز یک تهدید امنیتی جدی محسوب می‌شود.