سیاست‌های خلق‌الساعه؛ و رفتارهای هیجانی در بازار برنج

ساعت 24 - یک عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران ثبات کنونی در بازار برنج را مُسکنی با تاثیرات کوتاه مدت دانست و بر لزوم برقراری یک سیستم یکپارچه از مزرعه تا سفره در کالاهای اساسی تاکید کرد.

هامان‌هاشمی، نائب رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره آخرین وضعیت بازار برنج کشور گفت: وقتی اخبار حاکی از اعطای مجوزهای بیشتر به واردات برنج پس از بحرانی که در این بازار اتفاق افتاد منتشر شد این امر تاثیر خود را بر فضای روانی بازار گذاشت و مانند مُسَکنی عمل کرد و سبب شد قیمت‌ها تا اندازه‌ای فروکش کند. راهکارهایی از این دست تنها در کوتاه‌مدت می‌تواند تاثیر مثبت داشته باشد و مدیریت بازار محصولات غذایی از جمله برنج نیاز به اِعمال یک سیستم یکپارچه از مزرعه تا سفره دارد و در شرایطی که چنین سیستمی حاکم نیست در بازه‌های زمانی گوناگون به دلایلی از قبیل کاهش سطح زیر کشت، حضور دلالان و محتکران، به هم ریختن تراز صادراتی کالا و گاه تصمیمات خلق‌الساعه در بخش بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی اثرات تورمی قیمت را در بازار شاهد هستیم.

وی افزود: این جریان زمانی در مورد برنج و سیب زمینی اتفاق می‌افتد مانند اکنون و زمانی دیگر به سایر کالاها سرایت می‌کند تغییر این شرایط نیاز به اجرای یک الگوی یکپارچه دارد که با هماهنگی بخش‌های خصوصی و دولتی ایجاد می‌شود.

هاشمی خاطرنشان کرد: در این بین تغییر الگوی کشت برنج نیز اهمیت دارد و این نیاز در استان‌های شمالی کشور که تامین‌کننده برنج داخلی هستند برجستگی بیشتری پیدا کرده است.

عضو هیات نمایندگان اتاق ایران اظهار کرد: اتخاذ این سیاست‌ها مانع از بروز رفتارهای هیجانی از سوی حلقه‌های زنجیره تولید تا مصرف برنج می‌شود، اتخاذ تصمیمات خلق‌الساعه در مورد واردات و صادرات برنج به رفتار هیجانی در بازرگانان می‌انجامد، قیمت‌گذاری نادرست منافع کشاورز را به خطر می‌اندازد و او در مقابل دست به رفتار هیجانی می‌زند و همچنین تورم در قیمت کالاها با توجه به ضرورت امنیت غذایی بروز چنین رفتارهایی را از سوی مصرف‌کننده سبب می‌شود.

وی ادامه داد: تاثیرات روانی بازار را نمی‌توان نادیده گرفت و هم زمانی ماه رمضان و نوروز و افزایش تقاضا برای برنج به عنوان یک کالای اساسی می‌تواند به سهم خود بر بازار تاثیر بگذارد اما آنچه اهمیت دارد کیفیت مدیریت موضوعات تولید، عرضه، مصرف ‌و صادرات برنج است.

هر یک از این مولفه‌ها نباید به صورت تک بخشی و جداگانه بررسی شود بلکه باید بر سراسر زنجیره یک الگوی یکپارچه حاکم باشد جریانی که در همه دنیا برقرار است و مانع از رفتارهای هیجانی می‌شود و همین رفتارهای هیجانی است که به اتخاذ سیاست‌های خلق الساعه می‌انجامد، موضوعی که امروز در مورد سیب زمینی هم شاهد آن هستیم و جالب آنکه هر ساله در مورد محصولی شاهد این جریان هستیم مانع از تکرار آن نمی‌شویم.

هاشمی تصریح کرد: وقتی داده‌های درستی وجود ندارد و وقتی در تصمیم‌سازی برای زنجیره تولید تا مصرف برنج یکپارچگی وجود ندارد هر حلقه می‌تواند متهم یا مدعی باشد.