روسها میانجی بیطرف نیستند
ساعت 24 - کرملین روز سهشنبه پیشنهاد میانجیگری میان ایران و ایالات متحده را مطرح کرد و دمیتری پسکوف، سخنگوی ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، اعلام کرد مسکو آماده است تا به کاهش تنشها میان تهران و واشنگتن کمک کند. این پیشنهاد پس از دیدار وزرای خارجه روسیه و آمریکا در ریاض در اواخر فوریه مطرح شد.
به گزارش خبرآنلاین، سیپی ۲۴، مستقر در کانادا، به نقل از یک منبع آگاه گزارش داد: «روسیه این پیشنهاد را مطرح کرده و کرملین متعهد شده هر کاری برای حل مسالمتآمیز تنشها بر سر برنامه هستهای ایران انجام دهد. » این پیشنهاد در شرایطی مطرح شده که تنشها میان تهران و واشنگتن بر سر غنیسازی شدت گرفته است.
میدل ایست مانیتور، نیز به نقل از یک مقام روس تایید کرد: «ما میتوانیم پیامها را منتقل کنیم و بستری برای مذاکرات فراهم کنیم.» پیش از این، باید گفت که این اقدام تلاشی برای پر کردن خلا دیپلماتیک پس از بنبست مذاکرات وین است، و پس از آن، این میتواند نشاندهنده جاهطلبی مسکو برای نقشآفرینی در خاورمیانه باشد. این در حالی است که گمانه زنیها حاکی از آن است که روسیه قصد دارد از این فرصت برای تقویت جایگاه خود استفاده کند. تغییری که نشان دهنده معادلات پس از تنشهای اوکراین است.
منافع روسیه از میانجیگری بین ایران و آمریکا
روسیه از این میانجیگری منافع چندجانبهای را دنبال میکند. کارشناسان سیاسی میگویند موفقیت در این نقش میتواند جایگاه دیپلماتیک روسیه را تقویت کند وکاهش تنشها به تجارت ۵ میلیارد دلاری ایران و روسیه کمک میکند. چه آنکه این تلاش نشاندهنده انگیزه اقتصادی مسکو است و پس از آن، این میتواند فشار تحریمهای غرب بر روسیه را کاهش دهد.
تحلیلگر یاهو نیوز نیز به نقل از برایان هیوز، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا، تاکید میکند: «ما با متحدان و دشمنان از موضع قدرت مذاکره میکنیم.» این رسانه به نقل از یک منبع افزود: «روسیه از این میانجیگری برای دور زدن تحریمها سود میبرد. » پیش از این، این به تلاش مسکو برای خروج از انزوا اشاره دارد، و پس از آن، موفقیت میتواند اهرمی در مذاکرات اوکراین باشد. ناظران سیاسی میگویند روسیه به دنبال نفوذ بیشتر در خاورمیانه است. موضوعی که نشاندهنده استراتژی بلندمدت پوتین است، و پس از آن، این میتواند به تعادلبخشی در روابط با غرب کمک کند.
خطوط کلی طرح روسیه برای حل منازعه ایران و آمریکا
طرح روسیه هنوز بهصورت رسمی منتشر نشده، اما خطوط کلی آن مشخص است. نیوز پراودا، مستقر در اوکراین، گزارش داد که یک منبع کرملین گفت: «ما پیشنهاد کاهش تحریمها در ازای توقف غنیسازی را مطرح کردیم.» این رسانه افزود: «این شامل تضمینهایی برای عدم حمله به ایران است.»
یوروپین نیوز پراودا، مستقر در اوکراین نیز گزارش داد: «روسیه میخواهد نفوذ خود بر برنامه هستهای ایران را حفظ کند» تا به همکاری در پروژه بوشهر ادامه دهد و این میتواند بهعنوان اهرم فشار بر غرب عمل کند.
روسیه آماده ایفای نقش سازنده در مذاکرات دیپلماتیک است
در همین راستا دیروز، جمعه، نماینده ارشد روسیه در آژانس در مصاحبه با بی بی سی، درباره پیشنهاد روسیه برای میانجیگری بین تهران و واشنگتن گفت که روسیه همیشه آماده ایفای نقش سازنده در مذاکرات دیپلماتیک بوده است.
میخائیل اولیانوف، تایید کرد که در گفتوگوهای اخیر در ریاض، این موضوع مطرح شده و کانالی برای ارتباط دوجانبه ایجاد شده است، اما در حال حاضر «برنامه قطعی» برای آغاز مذاکرات میان ایران و آمریکا وجود ندارد.
او در مورد احتمال آغاز مذاکرات هستهای جدید با ایران گفت که در بهترین حالت، روند مذاکرات چند ماه طول خواهد کشید و تاکید کرد که زمان زیادی از دست رفته است: سه سال پیش میتوانستیم برجام را احیا کنیم، اما این فرصت از بین رفت.
اولیانوف همچنین گفت که مذاکرات جدید نباید شامل مسائل موشکی و منطقهای ایران باشد، زیرا اضافه کردن این موارد روند مذاکرات را پیچیده و بینتیجه خواهد کرد.
در بخش دیگری از این مصاحبه، او گفت که تلآویو نباید مستقیماً در این گفتوگوها دخالت کند. اولیانوف گفت اگر اسرائیل در مذاکرات شرکت کند، بعید نیست، برنامه هستهای خودش نیز به موضوع بحث تبدیل شود.
اولیانوف هشدارهای اخیر کشورهای غربی درباره احتمال ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت را تهدیدی بسیار جدی توصیف کرد. او با انتقاد از سیاستهای آمریکا و اروپا گفت: به نظر میرسد همکاران غربی فکر میکنند اوضاع در خاورمیانه بیش از حد آرام است و میخواهند به این آتش هیزم بیندازند. او همچنین تاکید کرد که روسیه تحولات اخیر را متفاوت از چند ماه پیش نمیبیند و افزایش هشدارهای مدیرکل آژانس را ناشی از «فشارهای سیاسی» دانست.
نماینده روسیه در پاسخ به نگرانیها درباره غنیسازی ۶۰ درصدی ایران گفت: تا وقتی غنیسازی تحت نظارت آژانس انجام شود، هیچ خطر تسلیحاتی از نظر روسیه وجود ندارد.
او البته اذعان کرد که ایران تنها کشوری است که بدون داشتن سلاح هستهای به این سطح از غنیسازی رسیده اما روسیه این اقدام را تهدید جدی نمیداند. با این حال، تاکید کرد که مسکو ترجیح میدهد ایران غنیسازی را به سطح ۹۰ درصد نرساند.
میخائیل اولیانوف، نماینده ارشد روسیه در آژانس در مصاحبه با بیبی سی: در گفتوگوهای اخیر در ریاض، موضوع میانجیگری روسیه میان ایران و آمریکا مطرح و کانالی برای ارتباط دوجانبه ایجاد شده است، اما در حال حاضر «برنامه قطعی» برای آغاز مذاکرات میان ایران و آمریکا وجود ندارد. ضمن اینکه روسیه همیشه آماده ایفای نقش سازنده در مذاکرات دیپلماتیک است
تحلیل میانجیگری مسکو بین تهران و واشنگتن
کارشناسان میگویند که این میانجیگری با فرصتها و موانعی روبهروست. نیوزویک در تحلیل این وضعیت نوشته: «روسیه میتواند پیامرسان باشد، اما بیطرفیاش مورد تردید است.» این رسانه به نقل از یک تحلیلگر افزود: «موفقیت به اعتماد واشنگتن بستگی دارد. » ناظران سیاسی معتقدند که این نقش به نفع جایگاه جهانی روسیه است. چه آنکه «پوتین معتقد است این مشکل باید با دیپلماسی حل شود. » پیش از این، این تلاشی برای بهبود وجهه پس از اوکراین است، و پس از آن، شکست میتواند اعتبار مسکو را تضعیف کند. تحلیلگران میگویند پیشنهاد میانجیگری روسیه برای تقویت نفوذش در خاورمیانه و کاهش فشار تحریمها مطرح شده است. کنار گذاشتن اروپا به دلیل تنشهای اوکراین و طرح کاهش تحریمها در ازای توقف غنیسازی، تلاشی برای تعادلبخشی است. اما با بیش از ۴۰۰ سانتریفیوژ فعال ایران و تحریمهای جدید آمریکا، موفقیت این میانجیگری به اعتماد متقابل و پذیرش طرح پیشنهادی بستگی دارد. طرحی که آنچه از خطوط کلی آن میدانیم، احتمالا تضمین عدم حمله نظامی به ایران بخشی از آن را تشکیل میدهد.
یک ذینفع نمیتواند میانجی بیطرف باشد
سفیر سابق ایران در روسیه نیز در رابطه با احتمال میانجیگری روسها میان ایران و آمریکا، گفت: شکی نیست که روسها تمایل به میانجگری میان ایران و آمریکا دارند، اما اینکه واقعاً آنها قادر به انجام یک میانجیگری مناسب خواهند بود، جای تردید دارد. به هر حال، روسها خود در مسائل بین ایران و آمریکا و همچنین ایران و اروپا در منطقه نقش دارند و ذینفع هستند و نمیتوانند یک میانجی بیطرف باشند. بنابراین، من بر این باورم که این امر اساساً امکانپذیر نیست، همانطور که در گذشته نیز نبوده است.
سفیر سابق ایران در روسیه: شکی نیست که روسها تمایل به میانجگری میان ایران و آمریکا دارند، اما روسها خود در مسائل بین ایران و آمریکا و همچنین ایران و اروپا در منطقه نقش دارند و ذینفع هستند و نمیتوانند یک میانجی بیطرف باشند. بنابراین، این امر اساساً امکانپذیر نیست، همانطور که در گذشته نیز نبوده است
ن
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.