هجوم مردم به بازار طلا

ساعت 24 - یک تصمیم برای رفع یک گره از بازگشت ارز حاصل از صادرات، فضای اقتصاد ایران را در سال ۱۴۰۳ طلایی کرد؛ ردپای این فلز زرد در بازارهای پولی و مالی چنان مشهود بود که پیش فروش سکه و رونق صندوق‌های بورسی هم نتوانست عطش خرید را سیراب کند.

به گزارش ایرنا، دی ماه ۱۴۰۲ زمانی که مصوبه واردات طلا برای رفع تعهد ارزی صادرکنندگان ابلاغ و اجرایی شد، شاید کسی تصور نمی کرد که در ماه‌های آینده سالی طلایی برای اقتصاد ایران رقم بخورد و تلفیق افزایش جهانی قیمت طلا با شرایط اقتصادی کشور، رکوردهای جدیدی را رقم بزند.

ماجرا از این قرار بود که در سال ۱۴۰۲ دولت برای رفع مشکل بازگشت ارز صادرکنندگان تصمیم گرفت که اجازه واردات شمش طلا را به ازای ارز حاصل از صادرات بدهد.

این کار دو حُسن داشت؛ اینکه رفع تعهد ارزی صادرکنندگان را تسهیل می‌کرد چون خرید و واردات طلا محدودیت‌های ارزی را نداشت و دیگر اینکه صادرکننده طلا را در بازارهای تحت کنترل بانک مرکزی می فروخت و بخشی از تقاضا و نیاز بازار داخلی تامین می شد.

این مصوبه هفتم دی ماه ۱۴۰۲ اجرایی شد و با استقبال صادرکنندگان روبرو شد چون برای آن‌ها یک بازی دو سر سود بود؛ هم رفع تعهد ارزی را انجام می‌دادند و مشکل نقل و انتقال ارز را نداشتند و هم چون بازار طلای داخلی حباب دارد و همیشه خریدار دارد، از فروش ریالی آن هم سود خوبی کسب می‌کردند.

به دنبال این تصمیم، چند اقدام نیز در داخل کشور صورت گرفت؛ نخست راه‌اندازی جلسات حراج شمش و سکه طلا در مرکز مبادله ارز و طلای ایران که از اسفند ۱۴۰۲ آغاز شد و همچنین صدور مجوز فروش طلا در سکوهای اینترنتی و البته چون از گذشته صدور گواهی‌های طلا و صندق‌های طلا در بورس کالا وجود داشت، این بخش نیز از رونق طلا بی نصیب نماند.

در واپسین روزهای اسفند ۱۴۰۲ و حتی در روزهای آغازین ۱۴۰۳ هیچ کس از کوران حوادث سیاسی که انتظار ایران، منطقه و جهان بود، آگاهی نداشت؛ آن زمان تنها عامل روانی که به بازارهای جهانی طلا تلنگر می زد، جنگ اوکراین و روسیه، جنایات صهیونیست ها در نوار غزه و احتمال پیروزی ترامپ در آمریکا بود اما به یکباره با حمله جنگنده‌های رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران در دمشق، همه چیز تغییر کرد.

پس از آن بود که نوار حوادث سیاسی به حرکت درآمد، عملیات وعده صادق تنها شروع آن بود و اتفاقات سلسله وار ایران، منطقه و جهان را تحت تاثیر قرار داد و از آنجا که طلا امن ترین نقطه سرمایه‌گذاری در همه بازارهای جهانی است، قیمت این فلز گرانبها نیز رو به فزونی نهاد چنانچه ۲۸ اسفند ۱۴۰۳ رکورد ۳۰۱۵ دلار در هر اونس را نیز ثبت کرد یعنی ظرف یک سال گذشته ۸۵۶ دلار رشد قیمت داشته است.

سال رکورد زنی طلا؛ از پیش فروش سکه تا رونق صندوق‌های بورسی

رشد صندوق‌های طلای بورسی

به دنبال رشد جهانی قیمت طلا، بازارهای ایران نیز به این افزایش نرخ ها پاسخ مثبت داد و قیمت ها در همه بازارهای صعودی شد؛ به طوری که در جریان معاملات ۲۶ اسفند ماه بورس کالای ایران خالص ارزش دارایی صندوق‌های کالایی از ۱۶۷ هزار و ۱۴۱ میلیارد تومان عبور کرد. این رقم بالاترین مقدار در تاریخ معاملات این بازار بوده است.

نکته اینجاست که در حال حاضر ۱۸ صندوق سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا در بورس‌کالای ایران در حال فعالیت هستند و ارزش خالص دارایی این صندوق‌ها تا پیش از رکوردهای جدید بازار طلا حدود ۹۶‌ هزار میلیارد تومان بود.

سیدجواد جهرمی مدیرعامل بورس کالا در بهمن ماه ۱۴۰۳ با بیان اینکه بازار طلا در بورس کالا در ۴۸۹ همتی شدن گواهی کالایی موثر بوده است، گفته بود: سال ۱۴۰۲ تلاش شد تا رکورد یک تن معامله طلا در بورس کالا شکسته شود و در نهایت با ۸۴۰ کیلو معامله بسته شد اما از ابتدای امسال تاکنون دو بار رکورد یک تن فروش طلا و یک بار دو تن در آذر ماه و ماه جاری ۱.۳ تن شمش طلا در بورس کالا شکسته شده و به فروش رفته است.

جهرمی ارزش شمش‌های موجود در خزانه بورس کالا را ۱.۹ میلیارد دلار اعلام کرد و با اعلام اینکه این میزان طلا در خزانه‌های تحت نظارت بورس کالا موجود است، افزود: از این میزان ۱.۴ میلیارد شمش و ۰.۵ میلیارد دلار سکه طلا معامله شده است.

وی متوسط بازدهی صندوق‌های طلا در یک سال اخیر را ۱۰۰ درصد اعلام کرد و افزود: تاکنون بیش از ۷۰۰ هزار نفر در صندوق‌های طلا سرمایه‌گذاری کرده‌اند و ۳۵۹ قطعه شمش طلا تا کنون تحویل داده شده است.

وی حجم معاملات شمش طلا از ابتدا تا بهمن ماه را ۱۶ هزار و ۱۰۹ کیلوگرم عنوان کرد و افزود: این میزان طلای معامله شده معادل وزنی بیش از ۲ میلیون و ۱۸۹ هزار سکه است و ارزش معاملات شمش طلا از ابتدای راه‌اندازی این معاملات تاکنون به بیش از ۸۳.۲ هزار میلیارد تومان رسیده است.

جهرمی با یادآوری اینکه رکورد معاملات ماهانه شمش طلا در آذرماه امسال با معامله ۲ تن شکسته شد، شمش تحویلی از ابتدا تاکنون را ۳۵۹ قطعه شمش طلا عنوان کرد.

سال رکورد زنی طلا؛ از پیش فروش سکه تا رونق صندوق‌های بورسی

خالی فروشی سکوهای طلا

البته طلایی شدن بازارهای مالی ایران، روی دیگری هم داشت که همان پدیده خالی فروشی در برخی سکوهای اینترنتی طلا بود که سبب شد تا صدور مجوز این سکوها متوقف شود.

به گفته معاون مرکز بهبود محیط کسب و کار وزارت اقتصاد از ۱۳۳۷ درخواست ثبت شده برای پلتفرم خریدو فروش آنلاین طلا، تنها ۲۶۱ مجوز که بیشتر آن‌ها مربوط به سال ۱۴۰۳ بود، صادر شده و از آنجا که این مجوزها بدون بررسی کافی توان مالی و زیرساخت‌های امنیتی لازم صادر شده‌اند، نه تنها صدور مجوز متوقف شده بلکه دارندگان مجوزهای فعلی باید برای ادامه فعالیت تعهدات جدیدی ارائه دهند.

بر اساس آمار سردار حسین رحیمی رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا نیز اخیرا اعلام کرد که حدود ۱۰ میلیون نفر طلای آب‌شده را به‌صورت آنلاین خریداری کرده‌اند و تاکنون ۱.۵ تن از این طلاها به بانک‌ها منتقل شده است.