دستگیری شهردار استانبول؛ آغاز سقوط یا تثبیت اردوغان؟
ساعت 24 - دستگیری اکرم امام اوغلو، شهردار استانبول، نه فقط یک واقعهی حقوقی، بلکه نقطهی عطفی در سیاست ترکیه است؛ رویدادی که میتواند مسیر یک دههی آیندهی این کشور را تغییر دهد. این دستگیری نتیجهی ماهها تلاش مقامات قضایی و امنیتی تحت امر رئیسجمهور ترکیه بود؛ تیمی متشکل از وکلا، دادستانها و کارشناسان اطلاعاتی که بالاخره توانستند فردی را که تاکنون بارها از چنگال اتهامات گریخته بود، به دام بیندازند.
پس از بازداشت اکرم اماماوغلو، شهردار استانبول، فضای سیاسی و اجتماعی این شهر بهشدت متشنج شد. مردم و دانشجویان معترض، خیابانهای استانبول را به صحنه اعتراض تبدیل کردند و در برابر مقر حزب جمهوریخواه خلق گرد هم آمدند. صدای شعارهایشان در میان ساختمانهای شهر پیچید و درخواست آزادی شهردار بازداشتشده را فریاد زدند.
به گزارش شرق، پلیس در واکنش به این تجمعات، از ماشینهای آبپاش برای پراکنده کردن معترضان استفاده کرد. در همین حال، مقامات استانبول تدابیر امنیتی گستردهای را در سطح شهر به اجرا گذاشتند. متروها تعطیل شدند، خیابانهای اصلی بسته شدند و اعلام شد هرگونه تجمع عمومی تا چهار روز آینده ممنوع است. به گفته استانداری، این محدودیتها با هدف جلوگیری از ناآرامیهای بیشتر و حفظ نظم عمومی اعمال شده است.
در عرصه اقتصادی نیز این بحران بیتاثیر نماند. بازار ارز ترکیه واکنش شدیدی نشان داد و ارزش لیر برای نخستینبار به پایینترین سطح خود در برابر دلار آمریکا سقوط کرد. صبح چهارشنبه، هر دلار آمریکا برای لحظاتی از مرز ۴۰ لیر عبور کرد و پس از آن در سطح ۳۹.۶۳ تثبیت شد. این کاهش شدید ارزش پول ملی ترکیه، نگرانیها درباره آینده اقتصادی این کشور را افزایش داده است.
در این میان، حزب جمهوریخواه خلق، که اماماوغلو از چهرههای برجسته آن محسوب میشود، بازداشت وی را اقدامی کاملاً سیاسی دانسته و از آن بهشدت انتقاد کرده است. اوزگور اوزل، رئیس این حزب، اعلام کرده که برای پیگیری این موضوع راهی استانبول خواهد شد. با تداوم تنشها، حالا بسیاری از مردم ترکیه چشمانتظارند تا ببینند سرنوشت اماماوغلو و تحولات سیاسی کشورشان به کجا خواهد انجامید.
یک بحران آشنا برای اماماوغلواین نخستین بار نیست که اکرم اماماوغلو با فشارهای قضایی روبهرو میشود. در سال ۲۰۲۳، او به دلیل اظهاراتی علیه مقامات کمیته انتخاباتی ترکیه به «توهین» متهم و از شرکت در انتخابات محروم شد. اما این بار، فشارها فراتر از یک پرونده قضایی ساده است. بازداشت او در شرایطی اتفاق افتاده که حزبش قصد داشت او را به عنوان نامزد اصلی در رقابت با اردوغان معرفی کند.
با این حال، اماماوغلو در پیامی کوتاه تاکید کرده که تسلیم نخواهد شد و تاکیدکرد که «ما برای آیندهای روشنتر ایستادهایم و از این مسیر عقبنشینی نمیکنیم.» در روزهای آینده، چگونگی واکنش دولت، مردم و احزاب سیاسی به این بحران میتواند سرنوشت صحنه سیاسی ترکیه را دستخوش تغییرات جدی کند. آیا این اقدام اردوغان، قدرت او را تثبیت خواهد کرد یا موجی از مخالفتها را علیه او برمیانگیزد؟ تنها زمان پاسخ این پرسش را خواهد داد.
سناریوهای آینده
این تحولات در شرایطی رخ داده که ترکیه در نقطهای حساس قرار دارد. از یک سو، حزب عدالت و توسعه به دنبال حفظ قدرت است و احتمال دارد با همراهی نمایندگان کرد، قانون اساسی را تغییر دهد تا اردوغان یک بار دیگر نامزد انتخابات شود.
از سوی دیگر، گزینههایی مانند هاکان فیدان، ابراهیم کالن و حتی سلجوق بیرقدار (داماد اردوغان) به عنوان جانشینان احتمالی مطرح شدهاند. اما اگر مخالفان بتوانند متحد شوند و بحران اقتصادی تشدید شود، شکست اردوغان همچنان محتمل خواهد بود.
ترکیه، به عنوان کهنترین جمهوری خاورمیانه، همواره سیاستی پرجنبوجوش و انتخاباتی پویا داشته است. با این حال، اگر حذف امام اوغلو عملی شود، مسیر دموکراسی در این کشور وارد فاز جدیدی خواهد شد؛ فازی که شاید ترکیه را به دوران تاریکتری سوق دهد.
حالا همهی نگاهها به آیندهی این کشور دوخته شده است: آیا اردوغان و حزبش قدرت را در دست خواهند گرفت یا امام اوغلو و دیگر مخالفان راهی برای تغییر این معادله خواهند یافت؟
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.