اوقاف یا هیچ نهاد دیگری حق فروش هیرکانی را ندارد

ساعت ۲۴ - سال کاری جدید هنوز شروع نشده، تعرض به طبیعت با جدیت شروع شد. در این میان مثل همیشه مناطق خوش آب و هوای شمال کشور بیشتر مورد توجه زمین‌خواران قرار گرفت. زمین‌خواری‌هایی که بعضا سیستماتیک و از سوی نهادهای حاکمیتی دنبال می‌شود.

مرشدی تنکابنی صحبت می‌کنند. بر اساس این گفته‌ها، وسعت این موقوفه چندین هکتار از اراضی جنگلی روستاهای تکیش، مهران و کوده، هلوبن، گردنی و بی‌سر است. در پی انتشار این ویدیو شماری از فعالان محیط زیست ایران نسبت به فروش ۲۰ هکتار از جنگل‌های هیرکانی غرب مازندران به نیروهای مسلح ابراز نگرانی کرده‌اند.

در روزهای اخیر شماری از فعالان محیط زیست نسبت به فروش ۲۰ هکتار از جنگل‌های هیرکانی غرب مازندران از سوی اوقاف به نیروهای مسلح ابراز نگرانی کرده‌اند و آن را «تداوم واگذاری سیستماتیک اراضی طبیعی غرب مازندران جهت شهرک‌سازی غیربومیان» دانستند

در هفته نخست امسال رسانه حقوق بشر و محیط زیست هیرکانی، این خبر را با عنوان «تداوم واگذاری سیستماتیک اراضی طبیعی غرب مازندران جهت شهرک‌سازی غیربومیان» منتشر کرد. این رسانه در پلتفرم ایکس خود نوشت که «نهادهای شبه‌دولتی و نظامی، ۲۰ هکتار از جنگل‌های هیرکانی روستای تیکیش تنکابن موسوم به «موقوفه‌ی آیت‌الله مرشدی» را به شکل گسترده و تفکیک شده به نیروهای بازنشسته‌ی نظامی و خانواده‌های ایثارگران» عرضه می‌کنند.

بنابر این گزارش، این زمین‌ها توسط شرکت «جهان فرزانگان» در قالب قطعات ۲۰۰ متری با قیمت‌هایی پایین‌تر از نرخ واقعی منطقه، به فروش گذاشته شده‌اند.

هرچند سیدحسین حسین‌پور، رئیس اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان تنکابن در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفت که «موقوفه آیت‌الله مرشدی تنکابنی غیرمتصرفی بوده و با رای دادگاه و توسط شخص اداره می‌شود و هیچ ارتباطی با اداره اوقاف ندارد» و« موضوعات مطروحه فعلی درباره موقوفه مذکور کلاهبرداری از سوی افرادی سودجو بوده و قرار است توسط متولی موقوفه آیت‌الله مرشدی تنکابنی در محاکم قضایی طرح دعوی شود»، اما جامعه محلی با توجه به سوابق گذشته و تعدی‌های فراوان به اراضی این مناطق از سوی صاحبان قدرت، نگران نابودی جنگل‌های هیرکانی بوده و خواستار ورود سازمان منابع طبیعی هستند.

کارشناس محیط زیست: این اقدام غیرقانونی است

در همین خصوص محمد درویش، کارشناس محیط زیست در گفت‌و‌گو با «توسعه ایرانی» عنوان کرد: «سازمان منابع طبیعی کشور هیچ اختیاری برای واگذاری ارضی منابع طبیعی و تغییر کاربری آن‌ها به مسکونی ندارد و این اقدام غیرقانونی است». او ادامه داد: «اگر ثابت شود که این جنگل‌ها، هیرکانی هستند، اوقاف نمی‌تواند ادعای مالکیت بر آن‌ها داشته باشد، زیرا این جنگل‌ها قدمتی چند صد هزار ساله دارند و متعلق به قبل از اسلام هستند».

کارشناس محیط زیست در گفت‌و‌گو با «توسعه ایرانی»: «سازمان منابع طبیعی کشور هیچ اختیاری برای واگذاری ارضی منابع طبیعی و تغییر کاربری آن‌ها به مسکونی ندارد و این اقدام غیرقانونی است. اگر ثابت شود که جنگل‌های فروخته شده، هیرکانی هستند، اوقاف نمی‌تواند ادعای مالکیت بر آن‌ها داشته باشد، زیرا این جنگل‌ها قدمتی چند صد هزار ساله دارند و متعلق به قبل از اسلام هستند»

درویش به ماجرای زمین‌خواری در منطقه آق‌مشهد ساری اشاره کرد و گفت: «در آن مورد اوقاف به دلیل جعل سند مجبور به عقب‌نشینی شد و مشخص شد که این اراضی متعلق به منابع طبیعی است». به گفته او «اکنون لازم است که سازمان منابع طبیعی موضع‌گیری صریحی داشته باشد و مشخص کند که آیا این اراضی جزو منابع طبیعی و هیرکانی هستند یا خیر؟! اگر این اراضی جزو هیرکانی باشند، سازمان منابع طبیعی یا اوقاف یا هر سازمان دیگری حق ندارد آن‌ها را وقف یا واگذار کند».

این کارشناس محیط زیست در ادامه، به درگیری‌های حقوقی بین منابع طبیعی و اوقاف اشاره کرد و افزود: «هر چند در مواردی مثل وقف دماوند، یا وقفی بودن اراضی آق‌مشهد، منابع طبیعی در دعوای حقوقی پیروز شد، اما نباید از یاد برد که حدود ۱۸۰ هزار هکتار از اراضی طبیعی تاکنون توسط اوقاف تصرف شده است. در نتیجه باید در مواردی از این دست کاملا به هوش بود آن را مطالبه‌گرانه پیگیری کرد».

تبدیل ۳۳ درصد جنگل‌ها به ویلا

این در حالی است که بر اساس گزارش سازمان املاک و مستغلات کشور، طی سال‌های اخیر بیش از ۲۰ درصد از اراضی جنگلی و کشاورزی گیلان و بیش از ۳۳درصد مراتع و جنگل‌ها در مازندران به مناطق مسکونی تبدیل شده است. در این گزارش آمده که «۳۳درصد مراتع و جنگل‌های استان‌های شمالی در ۲۵سال اخیر تبدیل به مسکن و ویلا شده است».

سود ویلاسازی در جنگل‌های شمال کشور طی سال‌های اخیر چنان رشد کرد که برخی ویلاسازان با استفاده از استثناهای مسکوت در قانون، از هر فرصتی برای رسوخ ویلا به عمق جنگل‌های هیرکانی بهره می‌برند.

تا ابتدای دهه ۹۰ ارزشمندترین زمین‌ها و ویلاها مربوط به مناطق ساحلی بود. اما در شرایط رشد ارزش افزوده زمین‌ها، نوع ویلاها به ۳شکل ساحلی، شهرکی و جنگلی تفکیک شد. در نتیجه تعدی به جنگل افزایش چشمگیری داشته است. در این میان اما علاوه بر افراد حقیقی، نهاد‌ها و ارگان‌ها و وزارتخانه هم نقش قابل‌توجهی در دست‌درازی به ارضی ملی داشته‌‌‌اند.

محمد درویش: «هر چند در مواردی مثل وقف دماوند، یا وقفی بودن اراضی آق‌مشهد، منابع طبیعی در دعوای حقوقی بر اوقاف پیروز شد، اما نباید از یاد برد که حدود ۱۸۰ هزار هکتار از اراضی طبیعی نیز تاکنون توسط اوقاف تصرف شده است. در نتیجه باید در مواردی از این دست کاملا به‌هوش بود و آن را مطالبه‌گرانه پیگیری کرد»

توسعه ایرانی